Σε αχαρτογράφητα νερά η Λέσβος ... για το νερό. Παρέμβαση από τον Παναγιώτη Αυγουστίδη

Αναλυτικά όσα αναφέρει ο κ. Αυγουστίδης:

Με αφορμή τα έκτακτα μέτρα της ΔΕΥΑΛ

μερικές σκέψεις

για το ζήτημα του νερού στο δήμο μας.

Στη συνεδρίαση λογοδοσίας του Αυγούστου με αφορμή συζήτηση για την κατάσταση των υδατικών αποθεμάτων στο δήμο μας επισημάναμε ως Λαϊκή Συσπείρωση στον πρόεδρο της ΔΕΥΑΛ την κρισιμότητα και τους κινδύνους της διαχείρισης του υδροφορέα της περιοχής "'Ύδατα", έξω από το Ίππειος.

Για όσους δεν γνωρίζουν πρόκειται για ένα εξαιρετικό δώρο της φύσης στη Μυτιλήνη και στη Λέσβο γενικότερα.

Τέτοιο υδατικό απόθεμα δεν γνωρίζω να υπάρχει σε νησιά ανάλογου μεγέθους, στη Μεσόγειο. Παραθέτω μερικές πληροφορίες από την ιστοσελίδα της ΔΕΥΑΛ για τις πηγές αυτές:

" Η πηγή Ύδατα, βρίσκεται σε υψόμετρο εδάφους +4,00 m. Η παροχή της πηγής είναι σημαντική και σχετικά σταθερή κατά την διάρκεια του έτους.

Το κανάλι συλλογής του νερού των πηγών που χρησιμοποιείται κατασκευάστηκε το 1989-90

και έχει μήκος 120 m, πλάτος 3 m, βάθος 2,5 m.

Η παροχή της πηγής εκτιμάται σε 2.000 κμ/ώρα αντλούνται όμως από την Δ.Ε.Υ.Α.Λ. κατά μέσο όρο 600 - 800 κμ/ώρα το χειμώνα. !!

(τα θαυμαστικά δικά μου).

Στην είσοδο του χώρου του αντλιοστασίου υπάρχει γεώτρηση ονομαστικής παροχής 440 m3/ώρα και ισχύ ηλεκτροκινητήρα 60 ΗΡ. Ο σωλήνας της γεώτρησης έχει βάθος 15m και ο στρόβιλος έχει τοποθετηθεί στα 7,5 m...

Η γεώτρηση χρησιμοποιείται, όταν μειωθεί πάρα πολύ η στάθμη των πηγών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες".

Κατά τη συζήτηση ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ ανέφερε ότι, φέτος το καλοκαίρι άρχισαν να χρησιμοποιούν τη γεώτρηση που είχαν πολλά χρόνια να τη χρησιμοποιήσουν!

Επίσης ότι, ενώ μετά της Παναγίας το σύστημα υδροδότησης της πόλης "δεχονταν σημαντική ανακούφιση", έπεφτε δηλαδή η κατανάλωση σε χαμηλότερα επίπεδα, φέτος δε συμβαίνει αυτό και η κατανάλωση εξακολουθεί να πιέζει το σύστημα και η στάθμη του υδροφόρου βαίνει μειούμενη.

Με την ιδιότητα του γεωλόγου και με κάθε επιφύλαξη, γιατί ακριβή πληροφόρηση για τα τεκταινόμενα στη ΔΕΥΑΛ δεν έχουμε, αφού δυστυχώς δε διαθέτουμε εκπρόσωπο στο ΔΣ της ΔΕΥΑΛ, θα μπορούσα να πω τα εξής:

Η χρήση μιας τέτοιας γεώτρησης, σε ένα σύστημα όπως αυτό σημαίνει ότι, πέραν της χρήσης των πηγών, αρχίζεις να στραγγαλίζεις με δυναμικό τρόπο τα "αποθέματα ασφαλείας" του υδροφορέα.

Το όλο σύστημα, αφού είμαστε σε νησί και μάλιστα σχεδόν δίπλα στη θάλασσα, βρίσκεται σε κατάσταση δυναμικής ισορροπίας με το αλμυρό νερό.

Ένα μεγάλο δώρο της φύσης που συμβάλλει καταλυτικά στη σταθεροποίηση του ορίου μεταξύ των δύο συστημάτων είναι η παρουσία των ελών της Λάρσου, σε συνδυασμό με το χείμαρρο του Ευεργέτουλα.

Ο "στραγγαλισμός" του υδροφορέα των πηγών με τη βοήθεια των γεωτρήσεων στηρίζεται στην υπόθεση εργασίας που λέει ότι, θα αντλήσω παραπάνω απ' ότι πρέπει φέτος γιατί με πιέζει και η έκρηξη στον τουρισμό - γνωστό και μετρημένο από τους επιστήμονες ότι ο τουρισμός απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού - αλλά θα έρθει η περίοδος των βροχών σε τέτοιο βάθος χρόνου και με την ένταση που χρειάζεται, ώστε να επιτευχθεί αναπλήρωση των στρατηγικών αποθεμάτων του υδροφορέα μου.

Σαν πολλές παραμέτρους δεν έβαλα;

Δεν ξέρω αν φίλοι μου με την κλιματική αλλαγή πλέον εδώ, δραματικά παρούσα, υπάρχει σώφρων άνθρωπος, επιστήμονας, που με το χέρι στην καρδιά να πει ότι όλα αυτά θα έρθουν κατά πως τα θέλουμε.

Υπάρχει επομένως ο κίνδυνος η αναπλήρωση των αποθεμάτων να μη φτάσει σε ικανοποιητικό βαθμό, να αυξηθεί το έλλειμμα στον υδροφορέα, η ραγδαία ανάπτυξη του τουρισμού - αυτός άλλωστε δεν είναι ο διακαής πόθος των οικονομικών παραγόντων του τόπου μας; - να συνεχίσει να πιέζει ακόμα πιο έντονα το σύστημα υδροδότησης και του χρόνου να βρεθούμε σε ακόμα χειρότερα διλήμματα.

Και δίπλα να παραμονεύει η θάλασσα, μα θα σου πουν οι αισιόδοξοι υπάρχει ικανή φραγή προς το θαλάσσιο μέτωπο, το σύστημα του έλους της Λάρσου, μα ποιο έλος, αυτό που καταστρέφεται συνεχώς από τα μπαζώματα, τις οικοδομές και την ανομβρία, ενώ ο υδροφόρος του αντλείται από γεωτρήσεις εδώ κι εκεί που ποτίζουν τα χωράφια μέρα μεσημέρι, το κατακαλόκαιρο;

Πραγματικά η σκέψη και μόνο του κινδύνου να πάθει ανεπανόρθωτη ζημιά ο υδροφορέας των Υδάτων με κάνει να χάνω τον ύπνο μου, αφού δεν υπάρχει ανάλογο υδατικό σώμα να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου μας

Εκτός και αν βλέπουμε σαν λύση το φράγμα του Τσικνιά με τα ανάλογα δίκτυα, τα αντλιοστάσια, τα διυλιστήρια νερού και πάει λέγοντας. Μιλάμε για μεγάλα κόστη και χρόνο.

Δεν θα επεκταθω σ' αυτό γιατί ο Τσικνιάς από μόνος του είναι άλλο τεράστιο οικολογικό θέμα, για τη Λέσβο γενικότερα.

Συμπερασματικά, έχουμε αρχίσει να μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά, δείτε στη Χίο τι γίνεται εδώ και δεκαετίες με το πόσιμο νερό.

Λέμε λοιπόν, σύνεση και προσοχή στη διαχείριση του υδροφορέα των "Υδάτων", με παράλληλο έλεγχο και προστασία του υγροβιότοπου της Λάρσου.

Είναι αναγκαία η ύπαρξη και προστασία του υγροβιότοπου αυτού αφού πέρα από ενδιαίτημα πτηνών λειτουργεί και σαν φράγμα προστασίας των υπόγειων αποθέματων γλυκού νερού, απέναντι στο μέτωπο του αλμυρού νερού.

Σοβαροί περιορισμοί στη σπατάλη πόσιμου νερού, με τρόπο αναλογικό και προς κάθε κατεύθυνση, εννοώντας και απαγόρευση στη χρήση πόσιμου νερού για πισίνες κολύμβησης κατοικιών ή τουριστικών μονάδων.

Συστηματική ενημέρωση του πληθυσμού για τα διαθέσιμα κάθε φορά αποθέματα αλλά και τους τρόπους εξοικονόμησης νερού.

Αξιοποίηση και άλλων διαθέσιμων πηγών νερού μέσω συστηματικής υδρογεωλογικής έρευνας, ώστε να μειωθεί η πίεση στον υδροφορέα των "Ύδάτων". Δυστυχώς δεν υπάρχουν πλέον σήμερα εξειδικευμένες υπηρεσίες με αντικείμενο την έρευνα και διαχείριση των υδάτινων πόρων ούτε στο επίπεδο των δήμων ούτε της περιφέρειας.

Προτεραιότητα στη μείωση των απωλειών με έργα αντικατάστασης παλαιών δικτύων ύδρευσης.

Να εξεταστεί σοβαρά η αξιοποίηση των νερών των βιολογικών καθαρισμών - σε πρώτη φάση της μονάδας του Καρά Τεπε - για άρδευση.

Τέλος να ανοίξει σοβαρή συζήτηση μεταξύ των τοπικών φορέων για το ζήτημα της ανάπτυξης του τουρισμού, σε συνάρτηση με το νερό και τους λοιπούς φυσικούς πόρους αλλά και με τις ανάγκες και των άλλων παραγωγικών κλάδων του τόπου μας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.

Και όλα αυτά πάντα έχοντας σαν γνώμονα και την κλιματική αλλαγή.

Δεν μπορεί το αναπτυξιακό όραμα του τόπου να είναι τα Κυκλαδονήσια ούτε η Ρόδος ή η Κως.