Πρόγραμμα ESTIA: μεταφορά προσφύγων σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα - Μετρητά με προπληρωμένες κάρτες
Το πρόγραμμα ESTIA, για την υποστήριξη των προσφύγων στην Ελλάδα μέσω της στέγασής τους σε διαμερίσματα και της παροχής προπληρωμένων καρτών, το οποίο χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαμέσου της Διεύθυνσης Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας (DG ECHO), παρουσιάστηκε χθες στην Αθήνα από τους επιτρόπους Χρήστο Στυλιανίδη και Δημήτρη Αβραμόπουλο, και τον υπουργό Μεταναστευτική Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ESTIA («Emergency Support to Integration & Accommodation») ανέρχεται στα 151 εκατομμύρια ευρώ και υλοποιείται σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Όπως επισήμανε ο επίτροπος Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων Χρήστος Στυλιανίδης, σε σχετική συνέντευξη Τύπου, με το νέο πρόγραμμα η συνολική στήριξη έκτακτης ανάγκης από τη DG ECHO στην Ελλάδα ανέρχεται σε 401 εκατομμύρια ευρώ, που διατέθηκαν μέσω 15 ανθρωπιστικών εταίρων (διεθνείς οργανισμοί και μεγάλες ΜΚΟ).
Ο επίτροπος Μετανάστευσης Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, Δημήτρης Αβραμόπουλος ανέφερε ότι περίπου 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν δοθεί από το ξεκίνημα της κρίσης ως το 2020 στην Ελλάδα από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης της ΕΕ προς την Ελλάδα προέρχεται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (AMIF) και το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ISF). Για την περίοδο 2014-2020 έχει διατεθεί το ποσό των 509 εκατ. στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων του AMIF και του ISF. Επίσης, έχουν διατεθεί 361,8 εκατομμύρια ευρώ ως έκτακτη χρηματοδότηση, είτε απευθείας στις ελληνικές αρχές, είτε μέσω διεθνών οργανισμών, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης.
Το πρόγραμμα ESTIA
Μέσω του προγράμματος παρέχεται βοήθεια στους πρόσφυγες και στις οικογένειές τους για την ενοικίαση καταλυμάτων στις αστικές περιοχές, καθώς και χρηματική βοήθεια.
Σχετικά με τη χρονική διάρκεια του προγράμματος, ο επίτροπος Χρήστος Στυλιανίδης σημείωσε ότι «υπάρχει η δυνατότητα να συνεχιστεί η χρηματοδότηση ως τα μέσα του 2019, αλλά θα πρέπει να κάνουμε μια αξιολόγηση της κατάστασης σε ένα χρόνο και να δούμε πού βρισκόμαστε». Ο ίδιος εξέφρασε την πεποίθηση πως «όταν τα ανθρωπιστικά κονδύλια αποχωρήσουν γιατί απευθύνονται σε επείγουσες καταστάσεις, η ΕΕ έχει τη δυνατότητα με άλλα μέσα να αναπληρώσει τα κονδύλια αυτά».
Το πρώτο σκέλος του προγράμματος ESTIA περιλαμβάνει την ενοικίαση καταλυμάτων για την παροχή 22.000 θέσεων στέγασης σε αστικές περιοχές (προϋπολογισμού 93,5 εκατομμύρια ευρώ), ενώ ο αριθμός των προσφύγων που ζουν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα στην Ελλάδα θα φτάσει τους 30.000 ως το τέλος του 2017. Το μεγαλύτερο μέρος των διαμερισμάτων βρίσκεται σε πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας και περίπου 2.000 θέσεις στέγασης στα νησιά.
Στο πρόγραμμα ESTIA συμμετέχουν επισήμως δήμοι της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων οι δήμοι Αθηναίων, Θεσσαλονίκης, Λιβαδειάς, Νέας Φιλαδέλφειας, Τρικκαίων, Λάρισας, Καρδίτσας και τέσσερις δήμοι της Κρήτης. Όπως παρατήρησε ο κ. Μουζάλας «προετοιμαζόμαστε σε επόμενο χρόνο, το 2018, να αποδώσουμε τη λειτουργία των προγραμμάτων στην τοπική αυτοδιοίκηση και η κεντρική κυβέρνηση να έχει απλά την εποπτεία».
Το δεύτερο σκέλος του προγράμματος ESTIA, ύψους 57,6 εκατομμύρια ευρώ, αφορά στην παροχή μετρητών στους πρόσφυγες μηνιαίως μέσω προπληρωμένων καρτών. Οι χορηγήσεις συνδέονται με την ελληνική πολιτική κοινωνικής προστασίας έκτακτης ανάγκης και εξαρτώνται από το μέγεθος της οικογένειας προσφύγων. Οι πρόσφυγες μπορούν να προμηθεύονται τρόφιμα, φάρμακα και να μετακινούνται με τα μέσα μεταφοράς καλύπτοντας τις βασικές τους ανάγκες. Ταυτόχρονα η ενίσχυση διοχετεύεται εκ νέου στην τοπική οικονομία, σε καταστήματα και παρόχους υπηρεσιών της περιοχής. Σήμερα το 70% των προσφύγων στην ενδοχώρα παίρνει χρήματα και, όπως υπογράμμισε ο κ. Μουζάλας, το πλάνο είναι μέσα στο φθινόπωρο να επεκταθεί η παροχή σε όλους στην ενδοχώρα.
Όπως σχολίασε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, «αρχίζουμε και δουλεύουμε ένα τεράστιο ποιοτικό άλμα. Κλείνουμε camp και περνάμε σε διαμερίσματα. Κλείνουμε συσσίτια και περνάμε στην παροχή μετρητών. Αλλάζει η ποιότητα στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και προσφυγικού». Ο ίδιος είπε ότι στους τέσσερις μήνες που ξεκίνησε η υλοποίηση του προγράμματος έχουν ήδη κλείσει έξι δομές φιλοξενίας και ως το τέλος Αυγούστου θα κλείσει και η Softex, ενώ προσέθεσε ότι «σε αυτή την τεράστια ποιοτική αλλαγή θα υπάρξουν κενά. Είναι τόσο μεγάλη η αλλαγή που δεν γίνεται να μην υπάρχουν κενά».
Παρών στη συνέντευξη Τύπου ήταν και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, καθώς η Αθήνα ήταν από τους πρώτους δήμους εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος. Ο κ. Καμίνης τόνισε ότι «το πρόγραμμα λειτουργεί καλά γιατί δίνει κίνητρα σε κατοίκους σε εποχή κρίσης, προπληρώνει ενοίκια ως το τέλος του έτους, επισκευάζει σπίτια, τα επιπλώνει». Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε, ο Δήμος διαχειρίζεται 300 διαμερίσματα, στα οποία έχουν στεγαστεί 3.257 ωφελούμενοι, ενώ το 45% έχει ήδη μετεγκατασταθεί (1.468 άτομα). Μέχρι σήμερα διατέθηκαν από προπληρωμένες κάρτες στην τοπική οικονομία 675.000 ευρώ, πληρώθηκαν σε ΔΕΚΟ 440.000 ευρώ, δόθηκαν 1.163.000 ευρώ σε ενοίκια διαμερισμάτων, ενώ το κόστος εξοπλισμού και επίπλωσης των διαμερισμάτων ανήλθε σε ένα εκατομμύριο ευρώ.
Τέλος ο κ. Καμίνης άφησε αιχμές για τη στάση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας στη διαχείριση του προσφυγικού, λέγοντας ότι «ήταν ουσιαστικά απούσα. Το μόνο που έλεγε ήταν ότι δεν υπάρχει εθνικό σχέδιο. Εγώ επέμενα ότι αν δεν υπήρχε σχέδιο, εμείς οι πόλεις έπρεπε να το φτιάξουμε».
Λήξη της χρηματοδότησης ΜΚΟ στα νησιά
Οι κκ Στυλιανίδης και Μουζάλας αναφέρθηκαν και στην ολοκλήρωση της χρηματοδότησης ΜΚΟ στα νησιά στο τέλος Ιουλίου για την παροχή κυρίως υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης.
Ο κ. Στυλιανίδης παρατήρησε ότι μέσα από τα νέα προγράμματα και το ESTIA «ουσιαστικά προετοιμάζουμε το έδαφος για την σταδιακή ανάληψη της διαχείρισης της κρίσης από την ελληνική κυβέρνηση». «Οι ΜΚΟ ασχολούνται με την ενδοχώρα και σιγά σιγά το κράτος αντικαθιστά τις υπηρεσίες που πλήρωνε η DG ECHO στις ΜΚΟ με υπηρεσίες που δίνονται από το κράτος και χρηματοδοτούνται από τη DG HOME», εξήγησε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Θα υπάρξουν και εδώ κενά. Η μετάβαση θα έχει γραφειοκρατικές δυσκολίες, θα έχει κενά, δεν θα είναι μεγάλα, αλλά κενά μίας εβδομάδας ή 15 ημερών μέχρι να αποκατασταθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες. Το υπουργείο Υγείας προσλαμβάνει γιατρούς και ψυχολόγους και οι προσλήψεις γίνονται μέσω του ΑΣΕΠ αλλά με γρήγορες διαδικασίες. Τα κενά πιστεύουμε ότι θα τα καλύψουμε σχεδόν εγκαίρως», συνέχισε ο κ. Μουζάλας.
Όσον αφορά στην ένταση που επικρατεί στα νησιά, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής σχολίασε ότι «έχει να κάνει πάντα με τις ροές και θα είμαστε πάντα σε εξάρτηση από αυτές. Φτιάξαμε ένα camp στη Μόρια, δημιουργήσαμε 2.200 θέσεις φιλοξενίας, όταν οι φιλοξενούμενοι έγιναν 3.000, τότε παύει να είναι λειτουργικό». Ο ίδιος αναφέρθηκε στην απόρριψη από τους δημάρχους των νησιών των προτάσεων που έκανε το υπουργείο για δημιουργία προαναχωρησιακών κέντρων κλειστού τύπου έξω από τα κέντρα υποδοχής. «Από τη στιγμή που δεν έγιναν δεκτά εμείς μπορούμε να κάνουμε μόνο δύο πράγματα, να αυξήσουμε τη διαδικασία του ασύλου και των προσφυγών και επίσης να φέρουμε στην ενδοχώρα όσων δεν εμπίπτουν στη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας και δεν μπορούν να μεταφερθούν στην Τουρκία. Έγιναν 8.500 μεταφορές στην ενδοχώρα ως τώρα και τώρα με μεγαλύτερη ένταση θα ξαναρχίσουμε αυτή τη διαδικασία», προσθεσε.
Μήνυμα του Δ. Αβραμόπουλου στα κράτη- μέλη
Με αφορμή την παρουσίαση των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποστήριξη των προσφύγων, ο Επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Δημήτρης Αβραμόπουλος υπενθύμισε ότι «η αλληλεγγύη είναι μια δεσμευτική αρχή και όλοι στην ευρωπαϊκή οικογένεια έχουμε υποχρεώσεις όπως και δικαιώματα και αυτά δεν μπορεί να είναι κατ΄ επιλογή».
Αναφερόμενος στην ενεργοποίηση του δεύτερου σταδίου των διαδικασιών επί παραβάσει για την Τσεχία, την Ουγγαρία και την Πολωνία, ο κ. Αβραμόπουλος έστειλε από την Αθήνα «ένα τελευταίο μήνυμα προς τα κράτη μέλη να επιδείξουν στην πράξη ότι πιστεύουν στις αρχές της Ευρώπης» και πρόσθεσε: «Στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης έχουν τεθεί σε αμφισβήτηση στο όνομα δυστυχώς κάποιων λαϊκίστικων και εθνικιστικών αντιλήψεων οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, τις αρχές της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας».
Τέλος, ο κ. Αβραμόπουλος επισήμανε ότι απόλυτη προτεραιότητα της Επιτροπής είναι η βελτίωση των συνθηκών για όλα τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών και η πρόβλεψη ειδικών μέτρων για την προστασία τους, όπως ο διορισμός εξειδικευμένων συντονιστών στα νησιά αποκλειστικά για την προστασία τους. Επίσης, η Επιτροπή θα παράσχει, όπως είπε, μεταβατική χρηματοδότηση για τη συνέχιση του πιλοτικού σχεδίου για την κηδεμονία των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ