Η 20η Ιούνη, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, βρίσκει τη χώρα μας να υποδέχεται όλο και μεγαλύτερες προσφυγικές ροές. Σύμφωνα με στοιχεία της ύπατης αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες από την αρχή του έτους, περισσότεροι από 55.000 πρόσφυγες έχουν φτάσει στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης από την Τουρκία. Τα νησιά που κυρίως δέχονται τους νεοεισερχόμενους είναι η Λέσβος (περίπου 21.600 αφίξεις), η Χίος (9.400), η Κως (8.900), η Λέρος (3.900) και η Σάμος (3.500). Υπάρχουν όμως αφίξεις και σε άλλες περιοχές. Πάνω από το 90% των προσφύγων προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, κυρίως από τη Συρία (60% των αφίξεων φέτος), το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Σομαλία. Το μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο για τη χρονιά αυτή είναι ότι, παρόλο που πέρασαν περισσότεροι από 55,000 πρόσφυγες στα νησιά μας, μειώθηκαν σημαντικά τα περιστατικά ναυαγίων.
Η νέα κυβέρνηση, παρόλη την καλή διάθεση, παρουσιάστηκε αδύναμη να αντιμετωπίσει αυτό το προσφυγικό ρεύμα και η κατάσταση στα νησιά είναι εξαιρετικά προβληματική. Οι πρόσφυγες φτάνουν κατά εκατοντάδες καθημερινά, η Αστυνομία και το Λιμενικό αδυνατούν να διαχειριστούν την κατάσταση, οι εθελοντές αλληλέγγυοι πολίτες, έλληνες και αλλοδαποί, υπερβάλουν εαυτούς για τη βοήθεια των προσφύγων. Οι κκ Πανούσης και Χριστοδουλοπούλου επισκέφτηκαν τα νησιά αλλά δυστυχώς ακόμα δεν είδαμε τίποτα να αλλάζει. Την ίδια ώρα η ένταση του φαινομένου και η αδυναμία συντονισμού των αρμοδίων υπηρεσιών δίνει λαβή για την ανάπτυξη ξενοφοβικών και ρατσιστικών εκδηλώσεων που ευτυχώς ακόμα είναι οριακά υπό έλεγχο από τα δημοκρατικά τμήματα των κοινωνιών των νησιών μας.
Πριν λοιπόν εκδηλωθούν στα νησιά μας ρατσιστικές ακρότητες οφείλει η κυβέρνηση να εγκύψει στο ζήτημα, δίνοντας λύσεις στα προβλήματα. Απαιτείται η διάθεση ανθρωπινού δυναμικού αλλά και τεχνολογικού εξοπλισμού στα κέντρα υποδοχής για την ταχύτατη διεκπεραίωση των διαδικασιών για τους εισερχόμενους, η ενίσχυση του Λιμενικού και της Αστυνομίας για την υποδοχή και τη μεταφορά των προσφύγων, η δημιουργία εναλλακτικών ανοικτών κέντρων φιλοξενίας προσφύγων που θα απορροφήσουν τις προσφυγικές ροές όταν υπάρχει ένταση του φαινομένου, η πρόβλεψη για τη μεταφορά των προσφύγων με καράβια προς την ηπειρωτική Ελλάδα, ζήτημα που θα ενταθεί τον Αύγουστο όταν η τουριστική σεζόν θα είναι στο ζενίθ.
Όμως για τη ριζική αντιμετώπιση αυτής της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης επιβάλλεται συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των χωρών ΕΕ και ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική. Πιο συγκεκριμένα απαιτούνται:
· Ενιαία ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική με προτεραιότητες τη δημιουργία νόμιμων, ασφαλών οδών προς την Ευρώπη για τους ανθρώπους που προσπαθούν να σωθούν από τη φρίκη του πολέμου. Ουσιαστικά με μια τέτοια πρακτική ακυρώνεται αυτόματα κάθε λόγος ύπαρξης των δουλεμπόρων και πατάσσεται αυτό το σύγχρονο, αποτρόπαιο φαινόμενο που έχει οδηγήσει στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους.
Ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική και υπηρεσία ασύλου με κοινά κριτήρια. Το Δουβλίνο ΙΙΙ μπορεί να ελάφρυνε λίγο τις χώρες του νότου τροποποιώντας έστω και ελάχιστα τους όρους αίτησης ασύλου πχ. ενθαρρύνοντας και θεσμοθετώντας την οικογενειακή επανένωση, όμως δε διασφάλισε ισόρροπη κατανομή και δίκαιο επιμερισμό των ευθυνών, με τις χώρες του νότου να εξακολουθούν να φέρουν δυσανάλογο βάρος. Υπολογίζεται ότι 5 μόλις χώρες δέχονται πάνω από το 70% του συνολικού αριθμού των προσφύγων.
Ειρηνευτικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες με στόχο τη λήξη αιματηρών πολέμων στη γειτονιά της Ευρώπης (Συρία) και στήριξη κατεστραμμένων από τη φτώχεια και τις χρόνιες εμφύλιες συρράξεις κοινωνιών (Αφρική) με στόχο την εξάλειψη των αιτιών που γεννούν τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές.
Αναπροσανατολισμός των ευρωπαϊκών κονδυλίων με έμφαση στην υποδοχή, στήριξη και κοινωνική ένταξη προσφύγων και μεταναστών/στριών και όχι στις αποτρεπτικές πολιτικές και στη «φρούρηση» της Ευρώπης όπως γίνεται μέχρι σήμερα με τραγικές συνέπειες.
Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
