Γ. Γιαννέλλης: Η Νησιωτικότητα θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της Μαλτέζικης Προεδρίας
Με την ευκαιρία της Μαλτέζικης Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε. που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2017, ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννης Γιαννέλλης επισήμανε με επιστολή του προς τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή, την αναγκαιότητα να ληφθεί υπόψη η έννοια της νησιωτικότητας ανάμεσα στις προτεραιότητες της τρέχουσας Προεδρίας. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι η διάσταση της νησιωτικότητας, είναι αναγκαίο να επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των νησιωτικών περιοχών όχι σαν μειονεκτικές περιοχές που δεν επιδέχονται βελτίωσης λόγω των ιδιαίτερων γεωγραφικών χαρακτηριστικών τους. Αντίθετα, πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη στρατηγική, προκειμένου να αξιοποιηθούν τα χαρακτηριστικά αυτά στο ευρωπαϊκό πλαίσιο και το παγκόσμιο περιβάλλον. Να γίνει δηλαδή χρήση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της νησιωτικότητας, ως πλεονεκτήματα και ευκαιρίες και όχι σαν μόνιμα μειονεκτήματα και τρωτά σημεία.
Στα πλαίσια της αντιμετώπισης της έλλειψης ανταγωνιστικότητας και των ιδιαίτερων αναπτυξιακών μέτρων που απαιτούνται, ο κ. Γιαννέλλης επισήμανε:
· την ανάγκη δημιουργία και βελτίωση υποδομών στις νησιωτικές περιοχές (λιμάνια, σχολεία, αγροτικά ιατρεία κ.α.)
· την αξιοποίηση του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2016, για την εφαρμογή ιδιαίτερων φορολογικών και αναπτυξιακών μέτρων για τις νησιωτικές περιοχές
· την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου. Καταρχήν, θα μπορούσε να προταθεί η εκπόνηση μίας μελέτης εφαρμογής του μεταφορικού ισοδύναμου, σε πρώτο στάδιο για τα νησιά κάτω των 1000 κατοίκων σε δεύτερο στάδιο για τα νησιά κάτω των 2000 κατοίκων, στη συνέχεια για τα νησιά κάτω των 3000 κατοίκων κ.ο.κ., με συγκεκριμένα ερωτήματα. Η υλοποίηση του μεταφορικού ισοδύναμου στην παρούσα φάση θα πρέπει να περιοριστεί στις ανωτέρω κατηγορίες νησιών λόγω του μεγάλου δημοσιονομικού κόστους για το σύνολο των νησιών της χώρας. Για το σκοπό αυτό η Γενική Γραμματεία Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής (ΓΓΑΙΝΠ) προτίθεται να αναθέσει σχετική μελέτη στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ή σε άλλον επιστημονικό φορέα.
Στα πλαίσια των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής επισημαίνεται:
- η ανάγκη για υδατική επάρκεια στα άνυδρα νησιά και η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών αντιμετώπισης των υδρευτικών αναγκών των άνυδρων νησιών του Νοτίου Αιγαίου. Η ΓΓΑΙΝΠ ήδη έχει προγραμματίσει την σταδιακή αντικατάσταση του σημερινού πολυδάπανου τρόπου μεταφοράς πόσιμου νερού, με υδροφόρα πλοία, από την λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης (μ/α). Στην κατεύθυνση αυτή ήδη έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν μ/α με μέριμνα της ΓΓΑΙΝΠ. Το πρώτο εξάμηνο το 2017 προβλέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία μ/α στα νησιά Πάτμο, Αρκοί και Μεγίστη .
- η ανάγκη για μελέτη της επίδρασης της κλιματικής αλλαγής και του μοντέλου ανάπτυξης των νησιωτικών οικονομιών στην αλιευτική πολιτική.
- η ανάγκη εφαρμογής πολιτικών προστασίας για την καλλιέργεια και προώθηση ιδιαίτερων τοπικών ποιοτικών αγροτικών προϊόντων.
- η ανάγκη α) της ενεργειακής διασύνδεσης των νησιών με την ηπειρωτική χώρα και β) της ενεργειακής αυτονομίας των μικρών νησιών με την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Επιπλέον, σημείωσε ότι κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η ανάδειξη και η αξιοποίηση της πολύ πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς των νησιών της Μεσογείου. Η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού ως εναλλακτική μορφή τουρισμού μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με την υφιστάμενη μέχρι σήμερα τουριστική ανάπτυξη. Στην κατεύθυνση του θαλάσσιου τουρισμού ξεχωριστό κομμάτι μπορεί να αποτελέσει ο ναυταθλητισμός καθώς τα νησιά αποτελούν ιδιαίτερη περίπτωση. Ο ναυταθλητισμός μπορεί να βοηθήσει στην ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων μίσθωσης σκαφών, εκπαίδευσης στην ιστιοπλοΐα, δημιουργίας καταδυτικών κέντρων, καθώς επίσης και στην τόνωση της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας.
Ιδιαίτερη πρωτοβουλία θα μπορούσε να αφορά την περιβαλλοντική αξιοποίηση μικρών και ακατοίκητων νησιών τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ιστορικό, αρχαιολογικό, καθώς και ως τόποι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (δημιουργία οικολογικών παρατηρητηρίων, καταδυτικών πάρκων, ερευνητικών κέντρων κ.α.)
Τέλος, η στόχευση της Ευρωπαϊκής νησιωτικής πολιτικής είναι αναγκαίο να λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα προβλήματα που προέκυψαν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου από την μεταναστευτική-προσφυγική κρίση. Τα προβλήματα αυτά επιβάλλουν την εκπόνηση εξειδικευμένων πολιτικών αντιμετώπισής τους.
