«Αντιμετώπιση της τουριστικής ανάπτυξης: λάθη, προβλήματα και οι προτάσεις μας»
Η Επιτροπή Τουρισμού του Δήμου Λέσβου συνεδρίασε την Τρίτη 7 Ιουνίου μετά από έναν χρόνο(!), παρά τις δύσκολες ώρες που περνά ο κλάδος και, κατ’ επέκταση, η τοπική μας οικονομία. Η συνεδρίαση έγινε μετά από σχετική ερώτηση του επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Ενεργών Πολιτών κ. Νικόλα Κουρτζή στο Δημοτικό Συμβούλιο της 30/5/2016 και επίσημο αίτημα του Επιμελητηρίου Λέσβου προς την επιτροπή, την 01/06/2016. Για τη συνεδρίαση αυτή οι υπεύθυνοι ενημέρωσαν τα μέλη της Επιτροπής μέσω ενός απλού προσωπικού e-mail μόλις 3 ημέρες πριν (και μάλιστα μέσα στο σαββατοκύριακο), αλλά δεν φρόντισαν να επιβεβαιώσουν την έγκαιρη λήψη του από εμάς. Αυτό είχε ως συνέπεια να μη μπορέσει να παραβρεθεί ο εκπρόσωπος της «Πρωτοβουλίας» στην επιτροπή. Θεωρούμε ότι δεν θα ήταν δύσκολο να γινόταν ένα τηλεφώνημα, ως είθισται σε τέτοιες περιπτώσεις, ειδικά μετά από έναν ολόκληρο χρόνο μη επικοινωνίας.
Σχετικά με τα θέματα που τέθηκαν προς συζήτηση έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
1) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Για να ανταπεξέλθουμε στις σημερινές δύσκολες συνθήκες, πρέπει να λειτουργήσουμε οργανωμένα, συντονισμένα και συλλογικά. Να εξειδικεύσουμε το τουριστικό προϊόν της Λέσβου (που κατά τη γνώμη μας είναι «φύση και πολιτισμός» και όχι «λίγο απ’ όλα») και να χτίσουμε πάνω εκεί μια ειδική στρατηγική, εφαρμόζοντας τη μεθοδικά και όχι τυχάρπαστα. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Κάποιοι επιμένουν να «τα γνωρίζουν όλα», να μιλάνε χωρίς να ακούν, να κάνουν του κεφαλιού τους χωρίς να συνεργάζονται και μετά να διαμαρτύρονται ότι όλα τα κάνουν οι ίδιοι, φορτώνοντας το λογαριασμό -που αλλού;- στους πολίτες. Τα έχουμε επισημάνει πολλές φορές, χωρίς να βρίσκουμε ανταπόκριση. Αύριο, όμως, θα γυρίσουν οι υπεύθυνοι και θα πούνε «κάναμε ό,τι μπορούσαμε».
2) MARKETING: Δίδεται συνεχώς υπερβολική έμφαση σε αμφιλεγόμενα σχέδια προώθησης του τουριστικού προϊόντος (marketing), ενώ μένουν ατροφικά η προετοιμασία και η σωστή διαχείριση των πόρων της Λέσβου («φύση και πολιτισμός»). Η οργανωμένη και συντονισμένη διαχείριση των πόρων μας είναι εξίσου απαραίτητη με την προβολή τους. Αυτό προϋποθέτει πολλούς «ειδικούς» και όχι έναν. Γιατί κάθε συνεδρίαση της επιτροπής τουρισμού καταλήγει να ασχολείται αποκλειστικά με το marketing; Ποιος αποφασίζει για αυτό; Μήπως γιατί είναι το αντικείμενο του συμβούλου της Επιτροπής κ. Πάνου Πίτσιου;
Πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό ότι ο τουρισμός δεν αφορά μόνο στη -σημαντική κατά τα άλλα- παράμετρο του marketing και δεν μπορεί να χτιστεί στρατηγική τουρισμού μόνο πάνω στο marketing, αγνοώντας άλλες βασικές παραμέτρους. Κοινώς, δεν μαθαίνεις να μετράς ξεκινώντας από το… 5! Επίσης, η στρατηγική marketing δεν μπορεί να αγνοεί την έμφαση που οφείλουμε να δώσουμε στο διαδίκτυο και στα social media, όπου σαφώς υστερούμε. Τελικά, γίνεται προσπάθεια για το κοινό καλό ή για να ωφελούνται συγκεκριμένα άτομα;
3) ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ: Όσον αφορά το θέμα του καταστατικού του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής, έχουμε ήδη εκφράσει και τεκμηριώσει τις ενστάσεις μας (και δημόσια με παλαιότερο δελτίο τύπου) και γι’ αυτό δεν έχουμε ψηφίσει θετικά. Ενστάσεις υπήρξαν και από άλλα μέλη, όπως το Επιμελητήριο Λέσβου αλλά και από φορείς. Το καταστατικό δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι προϊόν ενός μόνο προσώπου, του οποίου η κατάρτιση αφορά έναν μόνο τομέα, αλλά πρέπει να είναι προϊόν συνεργασίας διαφόρων φορέων. Για την αυριανή διοίκηση και στελέχωση αυτού του οργανισμού, πρέπει να ακολουθηθούν αξιοκρατικές διαδικασίες που σέβονται το διάλογο, τη συνεργατικότητα και το σύνολο των επαγγελματιών.
Στο συμβούλιο της Περιφέρειας Β. Αιγαίου που έγινε στις 21/7/2015, πάρθηκε απόφαση ότι για να ιδρυθεί ο οργανισμός: α) θα πρέπει να γίνει δημόσια πρόσκληση όλων των φορέων και των ενδιαφερομένων και β) από τη συνάντηση αυτή να προκύψει μια επιτροπή επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων που θα επεξεργαστεί ξανά το καταστατικό. Αυτά όμως δεν τηρήθηκαν. Στον ένα χρόνο αδράνειας της επιτροπής, αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να είχε ήδη επιτευχθεί. Τώρα πάλι κάποιοι λένε ότι «βιάζονται». Αλήθεια είναι τόσο δύσκολο να βρεθούμε πέντε-δέκα άνθρωποι και να γράψουμε από κοινού το καταστατικό, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις προτάσεις και παρατηρήσεις των φορέων χωρίς αποκλεισμούς; Ποιοι είναι εκείνοι που δεν επιθυμούν μια ανοιχτή διαδικασία και γιατί;
Οι τρεις βασικές προτάσεις μας λοιπόν, οι οποίες μπορούν και πρέπει να έχουν άμεση εφαρμογή, γιατί ήδη έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, είναι οι εξής:
i) Να τηρηθεί η απόφαση του συμβουλίου που έγινε στις 21/7/2015, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Β. Αιγαίου για τον τρόπο ίδρυσης του Οργανισμού.
ii) Να διευρυνθεί η Επιτροπή Τουρισμού ώστε να συμπεριλαμβάνει και την Περιφέρεια, αλλά και φορείς που διαχειρίζονται το φυσικό και το πολιτισμικό κεφάλαιο της Λέσβου, όπως και επιστήμονες των σχετικών κλάδων, δεδομένης της έλλειψης μιας Περιφερειακής Επιτροπής Τουρισμού αλλά και της υπολειτουργίας της Δημοτικής Επιτροπής Τουρισμού. Υπενθυμίζουμε ότι η λειτουργία μιας δομής διαχείρισης του τουρισμού δεν είναι αρμοδιότητα της κεντρικής διοίκησης, αλλά της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης.
iii) Να υλοποιηθεί η συμφωνία λειτουργίας Παρατηρητηρίου Τουρισμού για το Βόρειο Αιγαίο σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (που υπογράφηκε το 2013 από τον τέως περιφερειάρχη κ. Γιακαλή, αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ), όπως υλοποιήθηκε στο Νότιο Αιγαίο. Παράλληλα, να δρομολογηθεί η ίδρυση ενός ισχυρού Οργανισμού Διαχείρισης και Προβολής Προορισμού (Destination Management & Marketing Organization – DMΜO), αντί της ίδρυσης Οργανισμού απλά Τουριστικής Προβολής. Ο οργανισμός που προτείνουμε θα διαθέτει εξειδικευμένη τεχνογνωσία γύρω από τη διαχείριση και προώθηση τουριστικών προορισμών και θα μπορούσε να αναχθεί σε ένα πανελλήνιο παράδειγμα επιτυχούς τουριστικής ανάπτυξης.
Δυστυχώς βλέπουμε ότι η δημοτική αρχή συνεχώς αποδεικνύεται ανεπαρκής σε στελέχη με κατάρτιση. Παράλληλα, όμως, αποδεικνύεται και ανίκανη να συνεργαστεί με άλλους, εκτός παράταξης, που έχουν την απαιτούμενη κατάρτιση. Το ερώτημα είναι: ως πότε θα πληρώνει η Λέσβος την μονομανία τους και μάλιστα σε μια τόσο κρίσιμη εποχή;
Με εκτίμηση,
Άρης Σπέρκος
Τακτικό Μέλος Δημοτικής Επιτροπής Τουρισμού
Ευάγγελος Παυλής
Αναπληρ. Μέλος Δημοτικής Επιτροπής Τουρισμού