Αγλαΐα Κυρίτση: Άδειο πουκάμισο η «Περιφερειακή Διακυβέρνηση»
Ομιλία Αγλαΐας Κυρίτση, επικεφαλής της παράταξης Βόρειο Αιγαίο – Γόνιμη Γραμμή στο 4ο Συνέδριο της ΕΝΠΕ το Σάββατο 22 Οκτωβρίου
«Από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση» το θέμα του 4ου Τακτικού Συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών.
Ομολογώ ότι είναι ωραίος τίτλος, αλλά είναι άδειο πουκάμισο. Άδειο πουκάμισο από όποια μεριά και το δει κανείς, με όποια διάθεση κι αν το προσεγγίσει.
Και προφανώς δεν είναι άδειο πουκάμισο ο τίτλος του συνεδρίου μας, αλλά συνολικά, θεσμικά και πρακτικά, οι περιφερειακές αυτοδιοικήσεις.
Αν θέλεις κάτι να το απαξιώσεις, απένειμε του βαρύγδουπους τίτλους λένε πολλοί και μάλλον έχουν δίκιο.
Όταν από τις νομαρχίες περάσαμε στις αιρετές περιφέρειες οι τότε κυβερνώντες, μιλούσαν με στόμφο για τους μικρούς πρωθυπουργούς.
Εξαιρετικά βαρύγδουπος τίτλος.
Τι έκαναν, όμως, την ίδια ώρα;
Έστηναν έναν Καλλικράτη που φρόντισε να φορέσει στις περιφέρειες, έναν ασφυκτικό κορσέ και να ακυρώσει εν τοις πράγμασι, τον περιβόητο τίτλο του «μικρού πρωθυπουργού».
Αισθάνεται κανείς εδώ μέσα ότι έχει τέτοιο ρόλο και αρμοδιότητες;
Αισθάνεται κανείς ότι όντως παράγει και προωθεί πολιτική, ότι μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα της περιφέρειάς του με ουσιαστικό τρόπο;
Στη δίχρονη εμπειρία μου, ως περιφερειακή σύμβουλος, σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη από πολλές πλευρές περιφέρεια, όπως είναι το Βόρειο Αιγαίο και θέλω να υπογραμμίσω ότι μιλάμε για μια νησιωτική περιοχή, κάτι που το ξεχνάνε οι πάντες, αυτό που διαπιστώνω συνέχεια, κάθε μέρα, είναι ότι μιλάμε για Περιφερειακές Αρχές που ουσιαστικά διαχειρίζονται, διεκπεραιώνουν, εφαρμόζουν πολύ μα πολύ συγκεκριμένη πολιτική που επιβάλλεται μέσω του ασφυκτικού Καλλικράτη από την κεντρική διοίκηση.
Αρμοδιότητες χωρίς πόρους, έλεγχος που ουσιαστικά αντί να προφυλάσσει ακυρώνει, και συνεδριάσεις περιφερειακών συμβουλίων, που στις περισσότερες των περιπτώσεων, είναι διάλογοι κωφών. Σε πολλές μάλιστα από αυτές, ούτε πρακτικά δεν υπάρχουν για να ανατρέξει ο πολίτης.
Γι’ αυτό λέω κι επιμένω ότι μιλάμε για αδειανό πουκάμισο.
Και πάμε τώρα στο δεύτερο σκέλος του θέματος που έχει το συνέδριό μας: «Κοινωνική Ευημερία με Παραγωγή». Επίσης, ωραίος και βαρύγδουπος τίτλος.
Εδώ το οξύμωρον του πράγματος φωνάζει.
Για ποια κοινωνική ευημερία και ποια παραγωγή θα μιλήσουμε;
Η κοινωνική ευημερία και η παραγωγή αποτελούν τον πυρήνα της πολιτικής, την καρδιά της πολιτικής.
Μπορεί σήμερα κανείς από εσάς, με βάση και όσα είπα πιο πριν, στ’ αλήθεια να ισχυριστεί ότι μπορεί να παράξει και να υλοποιήσει πολιτική γι’ αυτούς τους τομείς;
Όταν η χώρα βρίσκεται υπό οικονομική κατοχή, όταν και η πιο απλή πολιτική απόφαση, πρέπει να τύχει της έγκρισης των τροϊκανών, όταν γινόμαστε αποικία, όταν όλος ο δημόσιος πλούτος, μέχρι και το νερό, υποθηκεύεται για έναν αιώνα, οι χωρίς πόρους και υπό ασφυκτικό έλεγχο περιφέρειες, θα κάνουν πολιτικές για την κοινωνική ευημερία και την παραγωγή;
Όταν η κοινωνία και η παραγωγή καταρρέουν κάθε μέρα και περισσότερο, είναι τουλάχιστον πρόκληση να συζητάμε σε αυτή τη βάση.
Να το πω με ένα παράδειγμα.
Ξέρει κανείς περιφερειάρχης, στα όρια της περιφέρειάς του, ποια είναι η δημόσια περιουσία που πάει στο υπερ-ταμείο προς εκποίηση;
Ξέρει να μας πει; Και πολύ περισσότερο, έχει καμιά περιφερειακή Αρχή μελετήσει, κατανοήσει και επικοινωνήσει τι σημαίνει αυτό;
Προφανώς και ουδείς το ξέρει. Κατά τα άλλα, λοιπόν, μπορούμε με άνεση να μιλάμε για κοινωνική ευημερία και παραγωγή.
Μίλησα πριν για τη νησιωτικότητα. Η ευλογία που έγινε κατάρα θα έλεγα εγώ, εξαιτίας των ακολουθούμενων κεντρικών πολιτικών και επιλογών.
Ακτοπλοϊκές συνδέσεις, αποκλειστικά ταγμένες στα κέρδη και την εποχικότητα, δηλαδή αφημένες πλήρως στη διάθεση των εφοπλιστών.
Αεροπορικές συνδέσεις με τιμές μονοπωλίου, σε αεροδρόμια που πλέον ανήκουν στο Γερμανικό Δημόσιο, λιμάνια που, επίσης, βγαίνουν στο σφυρί, υποδομές που απαξιώνονται και πόροι, για παράδειγμα στην αγροτική παραγωγή, που όλο και μειώνονται.
Άλλο παράδειγμα, τέλος με ευρωενωσιακή πρωτοβουλία στην αναγκαστικότητα του συνεταιρισμού στη Σάμο, ακολουθεί η Χίος και η μαστίχα, η φέτα σε κίνδυνο λόγω CETA και TTIP και ο κατάλογος είναι τεράστιος.
Ο ΦΠΑ αυξήθηκε και έρχεται νέο χαστούκι από 1/1/2017 και για τα υπόλοιπα νησιά, το αφορολόγητο για τα πολύ μικρά νησιά μας, όπως ο Άη-Στράτης, επίσης, τέλειωσε, και αναφέρω τελευταίο όχι βέβαια σε σπουδαιότητα το προσφυγικό και την μετατροπή με ευθύνη της κυβέρνησης πολλών περιφερειών σε αποθήκες απελπισμένων. Με επικίνδυνα κοινωνικά φαινόμενα που ανθούν πάνω σε ένα πραγματικό πρόβλημα και δίνουν χώρο στις πιο ακροδεξιές και αντιδραστικές πολιτικές συμπεριφορές και πρακτικές.
Τέλος απ ό,τι φαίνεται και στη συμμετοχή μας στις συνεδριάσεις των Περιφερειακών συμβουλίων, αφού πρόσφατα λάβαμε απόφαση από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ότι δεν καλύπτεται ένα μεγάλο μέρος των εξόδων, όπως διαμονή και διατροφή στα νησιά, που για μια περιφέρεια όπως το Βόρειο Αιγαίο είναι προφανές τι θα σημάνει.
Μιλάμε δηλαδή για πλήρη απαξίωση….
Κάνανε κάτι ουσιαστικό οι περιφέρειες για να εμποδίσουν τίποτα από όλα αυτά; Προφανώς και όχι.
Και για την αναμόρφωση του Καλλικράτη που προωθεί η σημερινή κυβέρνηση, η οποία έλεγε ότι θα τον καταργήσει, τι είπατε, τι κάνατε, πώς το αναδείξατε;
Θα κλείσω κάνοντας μια πολιτική εκτίμηση. Οι περιφέρειες κινδυνεύουν να ακολουθήσουν τη μοίρα της κεντρικής πολιτικής. Να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από την κοινωνία και να μετατρέπονται όλο και πιο πολύ σε ιμάντες μεταφοράς προς τα κάτω των πολιτικών που θα επιβάλλονται από τους δανειστές και την ΕΕ.
Κατά τα άλλα, όμως, θα βάζουμε βαρύγδουπους τίτλους σε συνέδρια και φιέστες, όπως τάχα αξίζει σε Ευρωπαίους πολίτες, όπως είπε και η κυρία Δούρου.
Αν έχουμε ένα καθήκον, αυτό είναι πρώτιστα να σταθούμε μαζί, και όχι πάνω από την κοινωνία. Να την αφουγκραστούμε, να κατανοήσουμε την πραγματικότητα που διαμορφώνεται και κυρίως να την ενεργοποιήσουμε σε μια κατεύθυνση.
Αν δεν ενεργοποιηθεί η κοινωνία, και αυτό είναι βασικό καθήκον της αυτοδιοίκησης, τότε απλά θα βρισκόμαστε, θα τα λέμε με πηχυαίους τίτλους, θα πίνουμε τον καφέ μας και όλο θα διευρύνεται η απόστασή μας από τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και από το καθήκον μας αυτές πρωτίστως να υπηρετήσουμε.
