Ο βυθός στη Λέσβο έκρυβε ιστορίες ανθρώπινου πόνου
Οι ξεριζωμένες ζωές, οι απώλειες, ο αγώνας για το «πέρασμα» στη Δύση, η εκμετάλλευση, η βία, ο θάνατος, η απόγνωση. Η προσφυγική κρίση έχει πολλές διαστάσεις, τις οποίες έζησαν έντονα την προηγούμενη δεκαετία νησιά όπως η Λέσβος.
Οι εθελοντές δύτες, που βούτηξαν πριν από λίγες ημέρες στο λιμανάκι της Παναγιούδας, λίγο βορειότερα της Μυτιλήνης, ήρθαν αντιμέτωποι με μια λιγότερο σημαντική σε σχέση με το ανθρώπινο δράμα, αλλά όχι ασήμαντη επίπτωση: το «αποτύπωμα» της προσφυγικής κρίσης στο θαλάσσιο περιβάλλον.
«Η αίσθηση είναι πολύ άσχημη, είναι σαν να βρίσκεσαι στο σημείο ενός ναυαγίου.
Νομίζεις ότι θα σηκώσεις κάτι και θα βρεις τη σορό κάποιου ανθρώπου», διηγείται ο Γιώργος Σαρελάκος, επικεφαλής της οργάνωσης Aegean Rebreath. «Ο βυθός ήταν γεμάτος ρούχα ενηλίκων και παιδιών, σωσίβια, παιδικά παιχνίδια, σακίδια, παπούτσια, διάφορα προσωπικά αντικείμενα. Σαν να μαζεύεις ό,τι απέμεινε από μια τραγωδία. Κάνουμε δεκάδες υποβρύχιους καθαρισμούς κάθε χρόνο, αλλά δεν έχω ξανασυναντήσει κάτι τέτοιο. Οταν τα βγάλαμε στο λιμάνι και τα απλώσαμε για να τα καταμετρήσουμε και να τα φωτογραφίσουμε (όπως κάνουμε πάντα), πραγματικά, το θέαμα ήταν πολύ δυσάρεστο. Αντί να σκέφτεσαι μόνο τη ρύπανση του βυθού, αναρωτιέσαι αν αυτοί οι άνθρωποι πνίγηκαν ή ζουν, αν τα ρούχα είχαν πεταχτεί και τα έφερε εδώ το ρέμα, ή τα έχασαν οι άνθρωποι στην προσπάθειά τους να σωθούν».
Η εθελοντική οργάνωση βρέθηκε στην περιοχή με τη στήριξη ακτοπλοϊκού ομίλου, πραγματοποιώντας μια συνολική δράση που περιλάμβανε τον καθαρισμό της παράκτιας περιοχής και του βυθού, την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και ερευνητικές δραστηριότητες. «Δυστυχώς ο βυθός στην Παναγιούδα, που βρίσκεται κοντά στο Καρά Τεπέ, κοντά σε εκβολές ποταμού και απέναντι από την Τουρκία, είναι εξαιρετικά επιβαρυμένος. Οχι μόνο με τα αντικείμενα των προσφύγων, αλλά και με πολλά σκουπίδια. Εμείς μείναμε δύο ημέρες και κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε, στην πραγματικότητα όμως θα ήθελε πολύ περισσότερες ημέρες για να καθαριστεί. Αναρωτιέμαι ποια να είναι άραγε η κατάσταση στον βυθό και σε άλλα σημεία του νησιού, στην ανατολική του πλευρά, εκεί που προσπαθούσαν να φθάσουν οι βάρκες από την Τουρκία».
Στις δράσεις συμμετείχαν εκτός από τους εθελοντές της οργάνωσης και κάποια προσφυγόπουλα. «Ηταν εκεί κάποιοι πρόσφυγες από το Σουδάν, νέοι άνθρωποι. Μας ρώτησαν τι κάνουμε, αμέσως προσφέρθηκαν να βοηθήσουν και μάλιστα με ιδιαίτερο ζήλο. Αντίθετα οι Ελληνες δεν έδειξαν και ιδιαίτερο ενδιαφέρον», λέει ο κ. Σαρελάκος. Η Aegean Rebreath έχει ήδη πραγματοποιήσει πέντε καθαρισμούς από την αρχή του 2023 και έχει προγραμματισμένους φέτος, μέχρι στιγμής, ακόμα 15 σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.