Ο παράγοντας τύχη στις επιχειρήσεις και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων
Στον πολύπλοκο κόσμο των επιχειρήσεων, η επιτυχία σπάνια είναι αποτέλεσμα ενός και μόνο παράγοντα. Συχνά προκύπτει ότι τελικά πρόκειται για ένα μείγμα προσεκτικού σχεδιασμού, λήψης στρατηγικών αποφάσεων και εξωτερικών παραγόντων που δεν ελέγχονται σχεδόν από κανέναν. Δύο κρίσιμες έννοιες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο επιχειρηματικό περιβάλλον είναι ο κίνδυνος και η τύχη. Ενώ ο κίνδυνος είναι κάτι που οι επιχειρήσεις προσπαθούν να διαχειριστούν, η τύχη παραμένει απρόβλεπτη. Ωστόσο, και οι δύο αυτοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά κάποια αποτελέσματα.
Πιο κάτω θα δούμε τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο, πως χειρίζονται κάποιες αβέβαιες καταστάσεις και πώς η τύχη -καλή ή κακή- μπορεί να διαμορφώσει την επιτυχία ή την αποτυχία τους.
Κατανόηση του κινδύνου στις επιχειρήσεις
Ο κίνδυνος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε επιχειρηματικής απόφασης. Είτε πρόκειται για το λανσάρισμα ενός νέου προϊόντος, την είσοδο σε μια νέα αγορά ή την πραγματοποίηση μιας επένδυσης, οι επιχειρήσεις πρέπει να αξιολογούν τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη. Ο κίνδυνος στις επιχειρήσεις αναφέρεται στην πιθανότητα οικονομικής απώλειας, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει ζημία στη φήμη του brand. Για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου, οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν διάφορα εργαλεία και στρατηγικές, όπως η έρευνα αγοράς, η χρηματοοικονομική μοντελοποίηση και τα πλαίσια διαχείρισης κινδύνου.
Για παράδειγμα, πριν από την επέκταση σε μια νέα γεωγραφική περιοχή, μια εταιρεία μπορεί να διεξάγει μια ολοκληρωμένη ανάλυση αγοράς, για να κατανοήσει τον τοπικό ανταγωνισμό, τις κανονιστικές ρυθμίσεις και τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Ο στόχος είναι να μετριαστεί το ενδεχόμενο αποτυχίας με τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων βάσει των διαθέσιμων δεδομένων.
Είδη κινδύνου: Υπολογιζόμενος vs. απρόβλεπτος
Οι επιχειρήσεις μπορούν να προετοιμαστούν για τους υπολογιζόμενους κινδύνους, οι οποίοι περιλαμβάνουν αβεβαιότητες που μπορούν εύλογα να προβλεφθούν ή να ελεγχθούν. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι συχνά διαχειρίσιμοι επειδή οι επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν κάποια προληπτικά μέτρα. Για παράδειγμα, η δημιουργία ασφάλισης για διακοπές της αλυσίδας εφοδιασμού ή η δημιουργία διαφοροποιημένων ροών εσόδων βοηθά τις επιχειρήσεις να διαχειριστούν τους γνωστούς κινδύνους.
Ωστόσο, υπάρχουν και οι απρόβλεπτοι κίνδυνοι, οι οποίοι μπορεί να έρθουν με τη μορφή μιας απροσδόκητης οικονομικής ύφεσης, φυσικών καταστροφών ή ακόμη και ξαφνικών αλλαγών στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Αυτοί είναι οι τύποι κινδύνων για τους οποίους είναι πιο δύσκολο να προετοιμαστούν. Είναι σαν να πρόκειται για τζόγο σε φρουτακια ή και κάποιο άλλο τυχερό παιχνίδι.
Ο ρόλος της τύχης στην επιχειρηματική επιτυχία
Η τύχη, από τη φύση της, βρίσκεται εκτός της σφαίρας του ελέγχου μας. Ενώ οι επιχειρήσεις μπορούν να αναλαμβάνουν υπολογισμένους κινδύνους και να καταστρώνουν προσεκτικά τη στρατηγική τους, μερικές φορές η επιτυχία εξαρτάται από το αν βρίσκονται στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή. Η τύχη στις επιχειρήσεις μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως:
- η απροσδόκητη προσέλκυση ενός σημαντικού πελάτη
- η εκμετάλλευση μιας ξαφνικής τάσης της αγοράς ή ακόμη και
- η αποφυγή μιας μεγάλης κρίσης που επηρεάζει τους ανταγωνιστές
Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η Apple. Αν και η εταιρεία είναι πάνω κάτω προϊόν του οράματος και της καινοτομίας του Steve Jobs, μέρος της επιτυχίας της μπορεί επίσης να αποδοθεί στη συγκυρία και την τύχη. Το λανσάρισμα του iPhone συνέπεσε με μια ραγδαία εξέλιξη στην τεχνολογία των κινητών τηλεφώνων και τη ζήτηση των καταναλωτών, δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για την κυριαρχία της.
Από την άλλη πλευρά, η κακή τύχη μπορεί επίσης να βυθίσει στα άδυτα μια επιχείρηση. Για παράδειγμα, μια νεοσύστατη επιχείρηση με μια λαμπρή ιδέα μπορεί να αποτύχει παταγωδώς μόνο και μόνο επειδή εισήλθε στην αγορά πολύ νωρίς ή βίωσε μια οικονομική ύφεση που ήταν πέρα από τον έλεγχό της.
Λήψη αποφάσεων υπό συνθήκες αβεβαιότητας
Στις επιχειρήσεις, η λήψη αποφάσεων γίνεται συχνά υπό συνθήκες αβεβαιότητας. Οι manager πρέπει να σταθμίζουν τους κινδύνους και τα πιθανά οφέλη χωρίς να γνωρίζουν με βεβαιότητα τι τους επιφυλάσσει το μέλλον. Εδώ είναι που η τύχη μπορεί να συνδυαστεί με την ικανότητα. Ενώ οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να προβλέψουν την τύχη, μπορούν να πάρουν τις αποφάσεις τους, ώστε να την εκμεταλλευτούν όταν προκύψουν κάποιες ευκαιρίες.
Η ικανότητα αναγνώρισης και αξιοποίησης των τυχερών γεγονότων είναι αυτό που διαχωρίζει τις επιτυχημένες επιχειρήσεις από τις άλλες. Οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες μιλούν συχνά για το να κάνουν τη δική τους τύχη, το οποίο ουσιαστικά σημαίνει να παραμένουν ανοιχτοί σε ευκαιρίες, διατηρώντας παράλληλα μια ευελιξία στη λήψη αποφάσεων.
Εξισορρόπηση του κινδύνου και της τύχης
Ενώ η τύχη παίζει ρόλο στα επιχειρηματικά αποτελέσματα, το να βασίζεστε αποκλειστικά σε αυτήν δεν αποτελεί βιώσιμη στρατηγική. Αντ' αυτού, οι επιχειρήσεις πρέπει να επικεντρωθούν στην αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου. Αυτό περιλαμβάνει την υιοθέτηση μιας προληπτικής στρατηγικής, τη λήψη αποφάσεων με βάση τα δεδομένα και τη διατήρηση μιας ευέλικτης και προσαρμοστικής προσέγγισης σε απρόβλεπτες προκλήσεις.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις που ανέχονται τον κίνδυνο συχνά θέτουν τους εαυτούς τους σε θέσεις όπου είναι πιο πιθανό να επωφεληθούν από την τύχη. Με το να επιμένουν συνεχώς παρά τις αναποδιές, αυξάνουν τις πιθανότητές τους να βρίσκονται στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή.
Συμπέρασμα: Η αλληλεπίδραση της τύχης και της πρόληψης
Σε αυτό το πάντρεμα τύχης και κινδύνου, οι επιχειρήσεις μπορεί να βαδίζουν σε μια λεπτή γραμμή. Ενώ ο κίνδυνος μπορεί να υπολογιστεί και να μετριαστεί, η τύχη παραμένει μια απρόβλεπτη μεταβλητή. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις μπορούν να βελτιώσουν τις πιθανότητες επιτυχίας τους, όταν είναι ευέλικτες, μαθαίνοντας τόσο από τυχερά όσο και από ατυχή γεγονότα και να βρίσκονται σε επαγρύπνηση, ώστε να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, όταν αυτές προκύψουν.
Τελικά, ενώ η τύχη μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην επιτυχία ή την αποτυχία μιας επιχείρησης, είναι οι υπολογισμένες αποφάσεις που λαμβάνει η διοίκηση και οι ομάδες τους που καθορίζουν πόσο καλά μπορούν να ξεφύγουν από τον κίνδυνο και την αβεβαιότητα μακροπρόθεσμα. Η εξισορρόπηση της απρόβλεπτης φύσης της τύχης με την ορθή λήψη αποφάσεων είναι το κλειδί για την ευημερία σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο.
