Συμμετοχή του Γεωπάρκου Λέσβου στην 31η Σύνοδο του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων

Συμμετοχή στην 31^η Σύνοδο του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων στην έδρα  της UNESCO

Εκδήλωση για την παρουσίαση των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων στις Μόνιμες Αντιπροσωπείες  στην UNESCO

Προβολή του Γεωπάρκου Λέσβου και των τοπικών προϊόντων

Το Γεωπάρκο Λέσβου συμμετείχε στην 31^η Σύνοδο του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι. Στη σύνοδο μετείχαν 120 εκπρόσωποι της UNESCO, των 52 Γεωπάρκων και Διεθνών Επιστημονικών Ενώσεων. Το Γεωπάρκο Λέσβου εκπροσώπησαν ο Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Γιάννης Τσακίρης, ο Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Αναπλ. Καθηγητής Νίκος Ζούρος και ο Προϊστάμενος του Τμήματος Ερευνών του Μουσείου Ηλίας Βαλιάκος.

Μετά την ένταξη της Λέσβου στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων που αποφασίσθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι εκπρόσωποι του Γεωπάρκου Λέσβου παρουσίασαν στην συνάντηση την έκθεση εξαμηνιαίας προόδου του Γεωπάρκου Λέσβου στην οποία καταγράφονται οι ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα και αυτές που σχεδιάζονται και προγραμματίζονται ώστε το Γεωπάρκο Λέσβου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που συνοδεύουν την διεθνή αυτή αναγνώριση.  Ο κ. Γ. Τσακίρης χαιρέτησε τους Συνέδρους εκ μέρους του Δημάρχου Λέσβου κ. Δημ. Βουνάτσου, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την τιμητική αυτή διάκριση και δεσμεύτηκε ότι ο Δήμος Λέσβου θα κάνει ότι απαιτείται για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει.

Μεταξύ των θεμάτων που απασχόλησαν την σύνοδο ήταν: το πλαίσιο λειτουργίας και η χρηματοδότηση του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, η στρατηγική για την προώθηση της ανάπτυξης των γεωπάρκων, οι προϋποθέσεις για την χρήση του διακριτικού σήματος του γεωπάρκου από τις συνδεδεμένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην προώθηση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού και στην παραγωγή ποιοτικών τοπικών προϊόντων, οι κοινές δράσεις προβολής και προώθησης των μελών του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων όπως η προβολή στο διαδίκτυο, οι εκδόσεις εντύπων και βιβλίων, οι δημοσιεύσεις διεθνών περιοδικών και βιβλίων με αντικείμενο τα γεωπάρκα,  η συμμετοχή σε διεθνείς τουριστικές εκθέσεις όπως πρόσφατα στην ΙΤΒ του Βερολίνου όπου το περίπτερο των Γεωπάρκων απέσπασε το 3^ο βραβείο στην κατηγορία του, καθώς και η λειτουργία εθνικών και θεματικών δικτύων, όπως αυτά με θέμα τα παράκτια γεωπάρκα, τα γεωπάρκα με σημαντικά απολιθώματα, και τα ηφαιστειακά γεωπάρκα στα οποία συμμετέχει και το Γεωπάρκο Λέσβου.

Επίσης συζητήθηκε και αποφασίσθηκε η ένταξη δύο νέων μελών του Γεωπάρκου των Αζορών (Πορτογαλία) και του Γεωπάρκου Καραβάνκε στα σύνορα Αυστρίας και Σλοβενίας με τα οποία ο αριθμός των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων έφτασε τα 54.

Τέλος οι εκπρόσωποι των Γεωπάρκων εξέλεξαν τον Συντονιστή και την νέα Εκτελεστική Επιτροπή του Ευρωπαικού Δικτύου Γεωπάρκων για την επόμενη διετία. Στην θέση του Συντονιστή επανεκλέχθηκε ομόφωνα ο Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Αναπλ. Καθηγητής Νίκ. Ζούρος.

ΕΚΘΕΣΗ ΓΕΩΠΑΡΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ

Παράλληλα με την σύνοδο στην είσοδο του κεντρικού κτηρίου της UNESCO, οργανώθηκε έκθεση Γεωπάρκων κατά την οποία παρουσιάσθηκαν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου γεωπάρκων στους διαπιστευμένους διπλωμάτες και στο προσωπικό του διεθνούς οργανισμού.

Στα πλαίσια της δεξίωσης που οργανώθηκε προς τιμή των ξένων αντιπροσωπειών προσφέρθηκαν τοπικά προϊόντα των γεωπάρκων μεταξύ των οποίων ξεχώρισαν τα προϊόντα από τη Λέσβο και ιδιαίτερα το ούζο, το κεφαλάκι και παραδοσιακό λαδοτύρι, ελιές, και άλλα παραδοσιακά εδέσματα.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ

Στα πλαίσια της συνόδου την Πέμπτη 21 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση με θέμα τα Γεωπάρκα στην οποία συμμετείχαν οι εκπρόσωποι και των 3 δικτύων αναγνωρισμένων περιοχών της UNESCO, των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς των αποθεμάτων της βιόσφαιρας και των γεωπάρκων και οι μόνιμες διπλωματικές αντιπροσωπείες και στελέχη της UNESCO.

Στην εκδήλωση συμμετείχε ο Έλληνας Πρέσβης στην UNESCO κ. Πασάς μαζί με δεκάδες άλλους εκπροσώπους μόνιμων διπλωματικών αποστολών.

Μεταξύ των κεντρικών ομιλητών της εκδήλωσης ήταν ο Αναπλ. Καθ. Ν. Ζούρος, Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, ο οποίος ανέλυσε τη στρατηγική των Γεωπάρκων για την εφαρμογή καινοτόμων μεθοδολογιών για την ανάδειξη όλων των τοπικών πόρων - γεωλογικών, φυσικών και πολιτιστικών μέσω της προώθησης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Τα Γεωπάρκα μπορούν παράλληλα να λειτουργήσουν ως ανοικτές τάξεις για την ευαισθητοποίηση των πολιτών για θέματα κλιματικής αλλαγής, πρόληψης και προστασίας από τις φυσικές καταστροφές αλλά και εκπαίδευσης για την αειφορία. Τα Γεωπάρκα μπορούν παράλληλα να λειτουργήσουν ως μοχλός τοπικής ανάπτυξης βοηθώντας στην ανάπτυξη νέων ευκαιριών απασχόλησης σε καινοτόμα πεδία και συνεργαζόμενα με τοπικές επιχειρήσεις και φορείς ώστε να προβάλουν την ταυτότητα κάθε περιοχής.

Το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2000, από τέσσερις φορείς που διαχειρίζονται περιοχές γεωλογικών φυσικών μνημείων:

• Reserve Geologique de Haute-Provence (Γαλλία)
• Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου (Ελλάδα)
• Geopark Gerolstein/Vulkaneifel (Γερμανία)
• Maestrazgo Cultural Park (Ισπανία)

Σκοπός του Δικτύου είναι η συνεργασία, ανταλλαγή πρακτικών και εμπειριών και η από κοινού δράση για την προστασία της γεωλογικής κληρονομιάς της Ευρώπης, η αξιοποίηση και ανάδειξη των γεωλογικών φυσικών μνημείων και η συμμετοχή σ’ αυτό των σημαντικότερων γεωλογικών μνημείων του Ευρωπαϊκού χώρου.

Στόχος του Δικτύου είναι επίσης η επιστημονική συνεργασία μεταξύ των φορέων που διαχειρίζονται τα γεωλογικά μνημεία για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης των περιοχών των Γεωπάρκων μέσω του Γεωτουρισμού.

Τον Απρίλιο του 2001 υπογράφηκε επίσημη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Δικτύου και της UNESCO, η οποία συμμετέχει στην Διοικούσα Επιτροπή και στη Συμβουλευτική Επιτροπή που αποτελούν τα δύο όργανα λήψης αποφάσεων του Δικτύου. Τα μέλη του  Δικτύου Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων είναι  κάτοχοι του διακριτικού σήματος «European Geopark» το οποίο έχει κατοχυρωθεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Δίκτυο συντονίζει η Συντονιστική Επιτροπή (Coordination Committee) με έδρα στο Réserve Géologique de Haute – Provence, η οποία λειτουργεί σε συνεργασία με τα συνεργαζόμενα μέλη. Η Συντονιστική Επιτροπή, αποτελούμενη από δύο αντιπροσώπους από κάθε μέλος-διαχειριστή, και συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να εξετάζει την πρόοδο του Δικτύου.

Στα πλαίσια του Δικτύου έχει συγκροτηθεί Συμβουλευτική Επιτροπή για τα Ευρωπαϊκά Γεωπάρκα (Advisory Group), αποτελούμενη από δύο ειδικούς από κάθε γεωγραφική ζώνη που έχει συμμετάσχει ιδρυτικά στο δίκτυο και ένα εκπρόσωπο της UNESCO. Οι δύο ειδικοί θα πρέπει να είναι αναγνωρισμένοι ως τέτοιοι στο πεδίο της αειφόρου ανάπτυξης που βασίζεται στον γεωτουρισμό καθώς και στην προστασία και ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς.

Η Συντονιστική Επιτροπή του Δικτύου εξετάζει αιτήσεις υποψηφίων προκειμένου να απονείμει το σήμα «Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο» και είναι αποκλειστικά υπεύθυνη να απονέμει τον ως άνω τίτλο στην υποψήφια για ένταξη περιοχή.

Η Συντονιστική Επιτροπή του Δικτύου συμφωνεί να εξασφαλίσει τη δημιουργία και την ευρύτερη δυνατή διεύρυνση του Δικτύου Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων και των συνεργαζόμενων μελών.

Ως Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο, σύμφωνα με την ιδρυτική διακήρυξη, ορίζεται μια περιοχή, η οποία διαθέτει ιδιαίτερα στοιχεία γεωλογικής κληρονομιάς και έχει εκπονήσει και εφαρμόζει μια στρατηγική βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης η οποία υποστηρίζεται από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθησή της.

Τα κύρια χαρακτηριστικά σε ένα Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο είναι:

1. Πρέπει να έχει ξεκάθαρα όρια και αρκετή επιφάνεια που να επιτρέπει μια πραγματική βιώσιμη ανάπτυξη. Περιλαμβάνει έναν σημαντικό αριθμό θέσεων γεωλογικού ενδιαφέροντος, με κριτήρια την επιστημονική σημασία, την σπανιότητα, την αισθητική έλξη και την εκπαιδευτική τους αξία. Η πλειοψηφία των θέσεων ενδιαφέροντος στην περιοχή ενός Ευρωπαϊκού Γεωπάρκου πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικές της γεωλογικής κληρονομιάς, αλλά μπορεί να έχουν επίσης αρχαιολογικό, οικολογικό, ιστορικό ή πολιτιστικό ενδιαφέρον.
2. Οι θέσεις ενδιαφέροντος σε ένα Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους σε ένα οργανωμένο δίκτυο και να υποστηρίζονται από μέτρα προστασίας και διαχείρισης. Σε ένα Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο δεν επιτρέπονται πρακτικές που προκαλούν καταστροφή ή πώληση γεωλογικών αντικειμένων.
3. Πρέπει να διαθέτει ένα οργανωμένο φορέα διαχείρισης ο οποίος να είναι σε θέση να επιβάλει πολιτικές προστασίας και ανάδειξης της γεωλογικής κληρονομιάς και βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή του.
4. Συμβάλει ενεργά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής του, μέσα από την ανάδειξη της ταυτότητας του που συνδέεται με την γεωλογική κληρονομιά και έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη του Γεωτουρισμού. Με τον τρόπο αυτό επηρεάζει τις συνθήκες ζωής των κατοίκων της περιοχής και το περιβάλλον. Στόχος του είναι να δώσει τη δυνατότητα στους κατοίκους να συνειδητοποιήσουν τις αξίες της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και να συμμετάσχουν ενεργά στην πολιτιστική αναζωογόνηση του συνόλου της περιοχής.
5. Αναπτύσσει, εξελίσσει, πειραματίζεται και προωθεί μεθόδους για την προστασία και ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς.
6. Υποστηρίζει την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την εκπαίδευση και ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας σε διάφορους κλάδους των γεωεπιστημών, την αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και των πολιτικών βιώσιμης ανάπτυξης.
7. Πρέπει να εργάζεται στα πλαίσια του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, ώστε να συμβάλει στη συνοχή και δυναμική του. Πρέπει να συνεργάζεται με τοπικές επιχειρήσεις ώστε να προωθεί και να υποστηρίζει τη δημιουργία νέων προϊόντων που σχετίζονται με τη γεωλογική κληρονομιά, σε ένα πνεύμα συμπληρωματικότητας με τα άλλα μέλη του Δικτύου.