Παναγιώτης Σκορδάς: Αδιάντροπα του Κλήδονα - Νέο βιβλίο
Παναγιώτης Σκορδάς: Αδιάντροπα του κλήδονα. Τα κάψαλα και ο κλήδονας στη Λέσβο, Εκδόσεις ΜΥΘΟΣ, Μυτιλήνη 2017, σελ. 136 {περιέχει ψηφιακό δίσκο (CD) }
Η γιορτή του Αϊ-Γιάννη του Προδρόμου είναι ταυτισμένη με δύο κύκλους εθίμων:
με τις φωτιές που ανάβονται την παραμονή της εορτής (23 Ιουνίου), «κάψαλα» ονομάζονται στη Λέσβο και με τον κλήδονα.
Το νέο βιβλίο του φιλολόγου-ερευνητή, Παναγιώτη Σκορδά, που κυκλοφορεί από τις Λεσβιακές εκδόσεις «Μύθος» χωρίζεται σε τρία μέρη:
Στο πρώτο μέρος, με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία, το πλούσιο αρχείο του Βάσου Βόμβα καθώς και τις προφορικές συνεντεύξεις, παρουσιάζονται τα Κάψαλα και ο Κλήδονας στη Λέσβο, δηλαδή πώς γινόταν παλαιότερα η τελετουργία των δύο αυτών εθίμων στη Μυτιλήνη και σε πολλά χωριά της Λέσβου. Παρουσιάζονται, επίσης, οι δύο λαογραφικές συλλογές του Βάσου Βόμβα και του Ακίνδυνου Σκωπτικού, σχολιάζεται και αποτιμάται το περιεχόμενό τους.
Στο δεύτερο μέρος ο αναγνώστης θα βρει οκτώ πεζογραφήματα
και απόσπασμα από ένα θεατρικό έργο γνωστών Λέσβιων λογοτεχνών, (Στρατή Αναστασέλλη, Γιαννακού Βόμβα, Μίμη Σαραντάκου,
Γιώργου Αλβανού, Πάνου Κοντέλλη, Ειρήνης Μίσσιου
- Γιαννακοπούλου, Ευστρατίας (Τούλας) Τσοκάρου-Μητσιώνη, Ξενοφώντα Μαυραγάνη, Βαγγέλη Χατζημανώλη),οι οποίοι επιστρέφουν στα παιδικά τους χρόνια και στα έθιμα που χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη τους δίνοντάς μας ωραιότατα αφηγήματα. Εδώ η λαογραφία συναντά τη λογοτεχνία και το θέατρο.
Στο τρίτο μέρος παρατίθενται τα τραγούδια του κλήδονα, όπως έχουν καταγραφεί από τον Βάσο Βόμβα και τον Ακίνδυνο Σκωπτικό. Απαγγέλλονταν στον κλήδονα στη Μυτιλήνη σ’ ένα εύρος χρόνου που εκτείνεται από τη δεκαετία του 1940 έως τη δεκαετία του 1980.Θεματολογικά ανήκουν σ’ αυτά που ονομάζουμε «αδιάντροπα», άσεμνα, αθυρόστομα, ασεμνοφανή.
Το βιβλίο περιέχει ψηφιακό δίσκο (CD) με αποσπάσματα από το εισαγωγικό κείμενο και ενενήντα περίπου τετράστιχα του κλήδονα στη Λεσβιακή διάλεκτο, τα οποία εκφωνούνται από πενταμελή παρέα ανδρών και γυναικών.
