Μυτιληνιοί «Στο πιο μακρινό μέρος του κόσμου»
Ο Βασίλης Βασίλας στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Στο πιο μακρινό μέρος του κόσμου» παρουσιάζει την μεταναστευτική ροή από την Λέσβο προς την Ν. Ζηλανδία αλλά και τη γενικότερη ιστορία της εκεί ελληνικής κοινότητας με ιδιαίτερη αναφορά στους πρωτοπόρους μετανάστες του 19ου αι. Το βιβλίο αποτελεί συνέχεια των δύο προηγούμενων, «Ταξίδια αβεβαιότητας και ελπίδας» (2010) και «Λέσβος: η Πατρίδα μας» (2011).
Ο Βασίλας αφού, αρχικά, παρακολούθησε την πορεία των Λέσβιων μεταναστών προς την Αυστραλία, αποφάσισε να τους ακολουθήσει -μέσω εκατοντάδων αφηγήσεων και φωτογραφιών- έως το πιο μακρινό, για την Ελλάδα προορισμό, τη Ν. Ζηλανδία. Η γεωγραφική αυτή τοποθεσία λειτούργησε ως εναρκτήριο κίνητρο που σε συμβολικό επίπεδο φανερώθηκε με την εικόνα των φρουρών του ελληνισμού.
Ένα άλλο κίνητρο για να ξεκινήσει το τολμηρό εγχείρημα της έρευνας σε μια άλλη χώρα δημιουργήθηκε όταν διαπίστωσε την έλλειψη καταγραφής στοιχείων και πληροφοριών γι’ αυτή την μικρή και απομακρυσμένη ελληνική κοινότητα, η οποία παρουσίαζε μεγαλύτερο βαθμό ενσωμάτωσης με την ευρύτερη κοινότητα, σε σύγκριση με τις ελληνικές κοινότητες μεγάλων πόλεων όπως αυτές της Μελβούρνης και του Σίδνεϊ.
Αν και το βιβλίο εστιάζεται σε μετανάστες από τη Λέσβο, οι διαφορετικές ιστορίες που παρουσιάζονται επισημαίνουν την καθολικότητα της μεταναστευτικής εμπειρίας όπου κάθε Έλληνας μετανάστης της Αυστραλίας ή της Νέας Ζηλανδίας μπορεί να ταυτισθεί με αυτές αλλά και να ανακαλέσει δικές του εμπειρίες μέσω των φωτογραφιών που τις συνοδεύουν.
Υπάρχουν ιστορίες, όπως αυτή ενός ξεχωριστού εστιάτορα, του Γιώργου Μαστρογεωργίου, από το Πλωμάρι, που κατάφερε με την επιμονή και την αποφασιστικότητα του να αντιμετωπίσει και τελικά να ανατρέψει τους περιοριστικούς νόμους και τις ειδικές άδειες που αφορούσαν την πώληση του γάλακτος, ώστε να επωφεληθούν και οι άλλοι Έλληνες επαγγελματίες.
Υπάρχει η ιστορία της πρώτης Ελληνίδας δασκάλας, της Λευκοθέας Αμπατζή, η οποία έφτασε στο Wellington, στα τέλη της δεκαετίας του ’30 και είχε άμεση επιρροή στην εκπαίδευση των νεαρών Ελλήνων.
Ο Κρητικός, Εμμανουήλ Καλδής, ήταν από τους λίγους που υπηρέτησαν στο στρατό της Νέας Ζηλανδίας κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν και η αρχική του επιθυμία ήταν να βρεθεί και να αγωνισθεί για την πατρίδα του την Κρήτη, κατέληξε να πολεμάει εναντίον των ιαπωνικών στρατευμάτων στα νησιά του Σολομώντα και τελικά να τραυματισθεί.
Οι ιστορίες αποτελούν κατάλληλες ευκαιρίες για να καταγραφούν συγκεκριμένες ιστορικές κοινωνικές συνθήκες και συμπεριφορές όπως είναι οι ιστορίες γυναικών που μετανάστευσαν στη Ν. Ζηλανδία μετά από διακρατικές συμφωνίες εισροής εργατών που υπογράφτηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και βρέθηκαν αντιμέτωπες με την απομόνωση, το γλωσσικό περιορισμό και την αλλοτρίωση.
Η μέθοδος που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας στηρίχθηκε στα εθνικά αρχεία πολιτογράφησης του Wellington σε συνδυασμό με τις ψηφιοποιημένες εφημερίδες και έγγραφα της εθνικής βιβλιοθήκης της Ν. Ζηλανδίας.
Ο Νικόλαος Δημητρίου Μάγκος που σάλπαρε σε ένα καράβι για τη Ν. Ζηλανδία στις αρχές του 1840, απέκτησε τη φήμη του ως ο βαρκάρης της περιόδου του πυρετού εξεύρεσης χρυσού στο Ottago και έγινε θρύλος ως Peter the Greek. Κάποια στιγμή ο Peter the Greek προκαλεί σε αγώνα κωπηλασίας ένα Νεοζηλανδό και τον νικά με μεγάλη διαφορά. Το έντονο ενδιαφέρον του αγώνα αποδεικνύεται από τη μεγάλη ποσότητα στοιχημάτων που πραγματοποιήθηκαν και έστειλαν στα ύψη τη φήμη του.
Υπάρχει και η ιστορία του βαρκάρη, Νικόλαου Carey, που ονόμασε τη σκούνα του «Νεαρός Έλληνας» το 1858, ενώ είναι ήδη πολιτογραφημένος στη νέα του χώρα από το 1854 και μετά από ένα μήνα ανακοινώνει την αναχώρησή του από την Ν. Ζηλανδία. Το μυστήριο της απρόσμενης απόφασής του ανακοινώνεται τον Απρίλιο του 1854 στην «Wellington Independent» όπου αναφέρεται η απροθυμία του να αναλάβει τις παρούσες και μέλλουσες οικονομικές υποχρεώσεις της συζύγου του.
«Η χρήση των ψηφιοποιημένων αρχείων της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ν. Ζηλανδίας μου πρόσφερε μια ανεκτίμητη οπτική της καθημερινής ζωής των πρωτοπόρων αποίκων, όπως στην περίπτωση του Αλέξανδρου Κωνσταντίνου που οδηγήθηκε σε πτώχευση όταν η επιχείρησή του κάηκε το 1868» σημειώνει ο συγγραφέας.
Το βιβλίο «Στο πιο μακρινό μέρος του κόσμου» κυκλοφορεί από το Μυτιληνιακό Όμιλο Wellington και New Zeland στις 11 Νοεμβρίου με αφορμή της επετείου των 100 ετών από την απελευθέρωση της Λέσβου από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
πηγη: ομογενειακή ενημέρωση neoskosmos.com
