«Λεσβιακό Ημερολόγιο 2019 » - Βιβλιοκριτκή του Νίκου Δέτση
ΒΙΒΛΙΟκριτική Του ΝΙΚΟΥ ΔΕΤΣΗ Φιλολόγου, τ. Λυκειάρχη
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΚΟΡΔΑ: «Λεσβιακό Ημερολόγιο 2019 », εκδ. «Μύθος», Μυτιλήνη 2018
Πριν 8 χρόνια, το 2011, ο - ο εμπνευσμένος και ακάματος, εγκρατής Φιλόλογος Δρ.Φ. κ. Παναγιώτης Σκορδάς, παρέλαβε τη σκυτάλη της επιμέλειας και της εκδοτικής δολιχοδρομίας του ΛΕΣΒΙΑΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ από τον αξέχαστο εκπαιδευτικό Αριστείδη Κοτζαμάνη. Η σπουδαία αυτή ετήσια πολυσέλιδη έκδοση έχει πια καθιερωθεί ως θεσμός, του οποίου η συμβολή στην ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση του λεσβιακού πολιτισμού έχει αξιολογηθεί ως σημαντική, πολύτιμη και ουσιαστική, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη διάσωση από τη φθορά του χρόνου της πολιτιστικής παράδοσης του νησιού. Δικαιολογημένα, λοιπόν, η κατ’ έτος έκδοσή του, αποτελεί ένα από τα πιο κορυφαία πνευματικά γεγονότα για τη Λέσβο και αναμένεται με πολύ ενδιαφέρον η καθιερωμένη κυκλοφορία του.
Οι εργασίες που περιέχονται στο φετινό πολυσέλιδο, πολυθεματικό και πολυσυλλεκτικό «Λεσβιακό Ημερολόγιο» είναι - όπως και στα αντίστοιχα των προηγούμενων ετών - ταξινομημένα σε θεματικές ενότητες, τις οποίες απλώς και θα καταγράψουμε αναφέροντας μόνο τον αριθμό των εργασιών που περιέχει κάθε ενότητα, παραλείποντας τους τίτλους τους και τα ονόματα των συγγραφέων τους, λόγω της συγγνωστής στενότητας του χώρου κάθε περιοδικού ή παρόμοιού του εντύπου:
Ι. Πεζογραφία και Ποίηση σύγχρονων Λεσβίων λογοτεχνών (δύο διηγήματα και έντεκα ποιήματα),
ΙΙ. Αρχαιολογία (τρείς εργασίες),
ΙΙΙ. Φύση, Περιβάλλον, Ανθρώπινα έργα (τέσσερις εργασίες)
IV. Tέχνες (δύο εργασίες), V. Αρχαία και Νεότερη Λέσβος (δύο και τέσσερις εργασίες, αντίστοιχα),
VI. Μορφές του παρελθόντος της Λέσβου (τέσσερις εργασίες),
VII. Πρόσωπα που ξεχώρισαν τη χρονιά που πέρασε (τρεις εργασίες),
VIII. Αφιερώματα: α) Στον μεγάλο Λέσβιο Λογοτέχνη Στράτη Μυριβήλη (δύο εργασίες) και β) Στον «φωτογράφο του φωτός» Δημήτρη Ταλιάνη (πέντε εργασίες και ένα δικό του κείμενο),
IX. Δύο σκίτσα (γελοιογραφίες) του Μάκη Αξιώτη και του Αντ. Κυριαζή, Χ. Βιογραφικά σημειώματα των συγγραφέων των εργασιών και των εικαστικών καλλιτεχνών, που έχουν διακοσμήσει με έργα τους τον τόμο.
Σημειώνουμε ακόμη ότι, πριν από τις εργασίες που περιέχει το «Ημερολόγιο», προηγήθηκαν –- πάλι κατά τα ειωθότα - το προλογικό σημείωμα του επιμελητή της έκδοσης του Παναγιώτη Σκορδά και οι χαιρετισμού του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μυτιλήνης, της Περιφερειάρχου Β. Αιγαίου, του Δημάρχου Λέσβου και του Προέδρου του Συλλόγου Μυτιληναίων Αμερικής. Ο καλαίσθητος αυτός τόμος του «Ημερολογίου» δικαιολογημένα εντυπωσιάζει και ως έκδοση. Τα αρτίως επιμελημένα εξώφυλλο και οπισθόφυλλό του με φωτογραφίες του «ποιητή των εικόνων» Δημήτρη Ταλιάνη, στου οποίου το έργο και στην προσφορά του στην Τέχνη είναι, στην ουσία, αφιερωμένο το «Λεσβιακό Ημερολόγιο 2019», οι άλλες απαράμιλλης τέχνης φωτογραφίες του, που διακοσμούν πολλές σελίδες του τόμου, οι οποίες και αποτυπώνουν, με μοναδικό τρόπο, την ομορφιά και το συναίσθημα που προκαλούν, οι «ζωγραφιές» της Δέσποινας Βάρρου, που εικονογραφούν την εργασία της Λ. Αχειλαρά, οι φωτογραφίες από την ορνιθοπανίδα του κόλπου της Καλλονής (αποδημητικά πτηνά) του Δημ. Λαμπρέλη, η φωτογραφική αποτύπωση των στολιδιών των αλόγων στα πανηγύρια της Λέσβου από τον Αλ. Κιουρέλη, οι οκτώ ζωγραφικοί πίνακες του καταξιωμένου ζωγράφου και χαράκτη Στρατή Αθηναίου , το πλήθος των διάσπαρτων στον τόμο έγχρωμων φωτογραφιών με πρόσωπα και κτίσματα της Λέσβου, οι γκραβούρες, οι γελοιογραφίες και τα δεκάδες «κοσμήματα» του Τάκη Μπρατσέλη, αποτυπώνουν στον τόμο του «Ημερολογίου» τη «μικρή Πινακοθήκη» της Λέσβου και τον μεγάλο ζωγραφικό πίνακά της, μια πολύμετρη τοιχογραφία, που χάρη στη συνδρομή των χορηγών που τον στήριξαν οικονομικά με γενναιοδωρία, την απολαμβάνουμε εμείς σήμερα.
Αναντίρρητα το Λ.Η , αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή πληροφόρησης για την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού. Φυλλομετρώντας το, φυλλομετράς τη ζωή, τον χρόνο, τις εποχές. Φυλλομετράς ακόμη στις σελίδες του τις διάφορες επιστρώσεις που συνθέτουν το ψηφιδωτό της λεσβιακής πολιτιστικής τοιχογραφίας και αγκαλιάζεις τον γενέθλιό σου τόπο «με καθαρό από τη σκόνη της πόλης βλέμμα» και δοκιμάζεις την αντοχή των αισθημάτων σου, να βλέπεις και να αισθάνεσαι.
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους του συντελεστές της υποδειγματικής αυτής έκδοσης, στον επιμελητή και υπεύθυνο της «ύλης» του τόμου κ. Παν. Σκορδά, στους έγκριτους συγγραφείς των εργασιών του, στους εικαστικούς καλλιτέχνες που κόσμησαν τον τόμου, στους χορηγούς για την οικονομική τους προσφορά και στις εκδόσεις «Μύθος» για την άκρως επιμελημένη εκτύπωση. Εκδότες, χορηγοί και αναγνώστες από κοινού πρέπει να αγκαλιάζουν και να προστατεύουν τέτοιου είδους συλλογικές πνευματικές προσπάθειες. Όλους τους συγχαίρουμε και τους ευχαριστούμε, Έτσι, απλά αλλά εγκαρδίως και ειλικρινώς.