Περιμένοντας το άσυλο

Η Ιμανί αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της τη Συρία, εξαιτίας του εμφύλιου αλληλοσπαραγμού, μαζί με τον μόλις δύο χρονών γιό της, τον Τζαμάλ. 

 

Μετά από ένα πολύμηνο, επίπονο και επικίνδυνο ταξίδι και αφού αναγκάστηκε να δώσει όλα τα χρήματα που πήρε μαζί της φεύγοντας από τη Συρία στα κυκλώματα των δουλεμπόρων, έφτασε πριν από λίγους μήνες στη Λέσβο μέσα σ’ ένα φουσκωτό δουλεμπορικό. 

 

Όνειρό της να μπορέσει να φτάσει σε μια χώρα της κεντρικής ή της βόρειας Ευρώπης, όπου το παιδί της θα μπορέσει να πάει σχολείο, να μεγαλώσει και να κάνει οικογένεια. Τα όνειρά της όμως προς το παρόν παραμένουν «εγκλωβισμένα», μαζί με εκείνα χιλιάδων άλλων προσφύγων και μεταναστών, στο hotspot της Μόριας, στη Λέσβο. 

 

 

 

 «Πριν από λίγες ημέρες κάναμε αίτηση για άσυλο και επρόκειτο να περάσουμε από συνέντευξη από κλιμάκιο της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία όμως αναβλήθηκε. Μας είπαν ότι η διαδικασία θα επαναληφθεί μετά από δυο-τρεις μήνες», είπε η Ιμανί στα μέλη της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ ΜΚΟ «Save the Children» (Σώστε τα παιδιά), που συνομίλησαν μαζί της στη Μόρια. «Νιώθω πλέον μετέωρη… Ανησυχώ για το παιδί μου, γιατί νιώθω πως χάνω τον έλεγχο», λέει η νεαρή μητέρα από τη Συρία.

 

Και είναι μόνο μία από τις περίπου 8.000 περιπτώσεις προσφύγων και μεταναστών, οι οποίοι από τις 20 Μαρτίου παραμένουν εγκλωβισμένοι στα hotspots της Λέσβου, της Χίου και της Σάμου και θα χρειαστεί να περιμένουν κατά μέσον όρο 112 ημέρες ακόμα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, εωσότου εξεταστούν τα αιτήματα τους από τα κλιμάκια της Επιτροπής Ασύλου. 

 

«Σε αυτούς τους 8.500 πρόσφυγες και μετανάστες προσθέστε περίπου άλλους εξήντα με εβδομήντα, οι οποίοι φτάνουν καθημερινά εδώ από τα παράλια της Τουρκίας, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο την ήδη πολύ δύσκολη κατάσταση», αναφέρει στο «Π» η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου. 

 

«Η κατάσταση είναι άκρως ανησυχητική. Υπάρχει υπερσυγκέντρωση κόσμου στα νησιά. Στα τρία hotspots της Λέσβου υπάρχουν 4.000 άνθρωποι, στη Χίο 2.600, όταν η μέγιστη χωρητικότητα της δομής είναι για 1.100, και 1.350 στη Σάμο, με 850 μέγιστη χωρητικότητα. Υπάρχει σημαντική καθυστέρηση στην εξέταση των αιτήσεων των προσφύγων και μεταναστών από την Υπηρεσία Ασύλου, με συνέπεια να πηγαίνει συνεχώς προς τα πίσω τόσο η διαδικασία μετεγκατάστασης όσο και επαναπροώθησης. Η κατάσταση πλέον είναι πολύ ανησυχητική και αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο αναγκάστηκα να στείλω την πρόσφατη επιστολή προς τον κ. Μουζάλα, αφού η πολιτεία πρέπει άμεσα να παρέμβει». 

 

Το μεγαλύτερο πλήγμα έχουν υποστεί οι τοπικές οικονομίες των νησιών. Στη Λέσβο η πτώση των κρατήσεων από τουρίστες έφθασε το 60% συγκριτικά με πέρυσι, ενώ μέσα σ’ όλα ήρθε να προστεθεί και το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, που πάγωσε τις αφίξεις επισκεπτών από τη γειτονική χώρα. 

 

«Την εβδομάδα του γιορτής του Μπαϊράμι για τους Μουσουλμάνους ο αριθμός των Τούρκων που ήρθαν για λίγες ημέρες στη Λέσβο ανήλθε σε 11.000. Αντιλαμβάνεστε τι τονωτική ένεση αποτέλεσαν αυτές οι αφίξεις για την τοπική οικονομία. Δυστυχώς, μετά το πραξικόπημα και τα όσα εξακολουθούν να συμβαίνουν στην Τουρκία, δεν είναι παρά λίγες δεκάδες οι τουρίστες από απέναντι», τονίζει η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου.

 

Το μεγάλο πλήγμα όμως έρχεται από το κλίμα αποεπένδυσης που παρατηρείται όχι μόνο στη Λέσβο, αλλά και στα υπόλοιπα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, αφού πολλοί επιχειρηματίες που είχαν επιλέξει να επενδύσουν στο νησί, τελικά άλλαξαν γνώμη, κυρίως λόγω της προσφυγικής κρίσης και του εγκλωβισμού τόσων χιλιάδων ανθρώπων στα νησιά. 

 

«Η πολιτεία πρέπει να παρέμβει άμεσα με μια σειρά θεσμικών μέτρων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας των τοπικών κοινωνιών, αρχής γενομένης από την άμεση παροχή διευκολύνσεων ως προς την καταβολή ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών για τους ντόπιους επιχειρηματίες», επισήμανε η κ. Καλογήρου στο «Π». 

 

 

Η Υπηρεσία Ασύλου έδωσε στη δημοσιότητα, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, τα στοιχεία από την καταγραφή των προσφύγων σε 18 κέντρα προσωρινής φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα και αφορούν τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονταν στην Ελλάδα πριν από την έναρξη της εφαρμογής της Συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας (20 Μαρτίου 2016). Πρόκειται δηλαδή για αυτούς που δεν πρόλαβαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη κεντρική και βόρεια Ευρώπη πριν από το μονομερές κλείσιμο των συνόρων από την κυβέρνηση των Σκοπίων, με συνέπεια χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες να εγκλωβιστούν στην ηπειρωτική Ελλάδα. 

 

Όσον αφορά τους πρόσφυγες και μετανάστες που μπήκαν στην Ελλάδα από την Τουρκία μετά τις 20 Μαρτίου, το 99% αυτών παραμένει εγκλωβισμένο στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, σε σύνολο 20.100 ανθρώπων σχεδόν ένας στους δύο πρόσφυγες (ποσοστό 48%) είναι ανήλικοι, εκ των οποίων 690 είναι ασυνόδευτα παιδιά. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Υπηρεσίας Ασύλου, το 14% από τα καταγεγραμμένα παιδιά είναι ηλικίας από πέντε έως εννέα ετών, ενώ σημαντικός είναι και ο αριθμός των παιδιών μόλις δύο έως τεσσάρων ετών (10%), καθώς και εκείνων μεταξύ δέκα και δεκατεσσάρων ετών (11%). Όσον αφορά τους ενήλικες, 30% είναι άνδρες και 22% γυναίκες. 

 

Σχετικά με τα ασυνόδευτα παιδιά που καταγράφηκαν, ένα στα δύο (51%) προέρχονται από το Αφγανιστάν, ενώ ακολουθούν εθνικότητες από άλλες χώρες όπως τη Συρία (33%) και το Ιράκ (13%). Το 75% των ασυνόδευτων παιδιών είναι ηλικίας δεκαπέντε με δεκαεπτά ετών, 19% από δέκα έως δεκατεσσάρων ετών, ενώ υπάρχουν και πολλά παιδιά μόλις πέντε έως εννέα ετών. 

 

Όπως αναφέρει η υπηρεσία, μέσω αυτής της ευρείας κλίμακας επιχείρησης καταγραφής χορηγήθηκε η κάρτα αιτούντος άσυλο, η οποία επιτρέπει τη 12μηνη νόμιμη παραμονή στη χώρα, όπως και πρόσβαση στη δωρεάν δημόσια εκπαίδευση. Όλοι θα λάβουν SMS μέσα στο επόμενο διάστημα, το οποίο θα ορίζει την ακριβή ημερομηνία και τόπο του ραντεβού με κλιμάκιο της Υπηρεσίας Ασύλου, όπου θα μπορούν να υποβάλουν και επίσημα το αίτημα για την παραμονή στις δομές φιλοξενίας. 

 

Πάντως, η εκτίμηση της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με το πότε θα γίνουν οι προσωπικές συνεντεύξεις είναι ότι δεν πρόκειται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από τον Δεκέμβριο του 2016, ενώ δεν αποκλείεται να φτάσουν και μέσα στο 2017. Αυτό δημιουργεί μεγάλα ερωτηματικά, καθώς οι συνθήκες διαμονής στα hotspots είναι άθλιες, ενώ κανείς δεν ξέρει και τι θα συμβεί σε περίπτωση «σύγκρουσης» μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για το προσφυγικό, που θα οδηγήσει σε κατάρρευση της συμφωνίας, με ανυπολόγιστες συνέπειες όσον αφορά τη ροή των προσφύγων και μεταναστών από τα παράλια της Μικράς Ασίας προς τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. 

 

 

Αίσθηση όσο και ερωτηματικά προκαλούνται σχετικά με τα κίνητρα του δημοσιογράφου του «Guardian» Πάτρικ Κίνγκσλεϊ, ο οποίος μέσω της ιστοσελίδας της αγγλικής εφημερίδας «αποκάλυψε» τη Δευτέρα την «απόπειρα προσηλυτισμού προσφύγων και μεταναστών στη χριστιανική πίστη» από εθελοντές ΜΚΟ στο hotspot της Μόριας στη Λέσβο.

 

Ο ανταποκριτής του «Guardian» «αποκαλύπτει» μάλιστα και ένα φυλλάδιο γραμμένο στην αραβική γλώσσα, που οι… «ιεραπόστολοι» των ΜΚΟ φέρονται να μοίρασαν στους πρόσφυγες, όπου αναγράφονται τα παρακάτω: «Ξέρω ότι είμαι αμαρτωλός… Ζητώ από τον Ιησού να συγχωρέσει τις αμαρτίες μου και να μου χαρίσει την αιώνια ζωή. Η επιθυμία μου είναι να αγαπώ και να υπακούω τον λόγο του». Πρόκειται για απόσπασμα από τη Βίβλο και πιο συγκεκριμένα από ένα εδάφιο που παραπέμπει στον Ευαγγελιστή Ιωάννη. 

 

Το συγκεκριμένο δημοσίευμα μάλιστα επικαλείται μαρτυρίες μουσουλμάνων προσφύγων και μεταναστών από το hotspot της Μόριας, οι οποίοι δεν κρύβουν την «ενόχλησή τους για τη συγκεκριμένη ενέργεια» προσθέτοντας ότι έχει συμβεί τουλάχιστον δύο φορές κατά το παρελθόν από μέλη της ΜΚΟ Euro Relief. 

 

Πρόκειται για μια από τις πολλές αμφιβόλου προέλευσης ανθρωπιστικές οργανώσεις που έχουν βρει ελεύθερο πεδίο δράσης αλλά και πηγή εσόδων από εισφορές και δωρεές, πάντα σε…ευρώ και δολάρια, στο Αιγαίο, εκμεταλλευόμενοι την προσφυγική κρίση. 

 

Ο Κίνγκσλεϊ –τα «αποκαλυπτικά ρεπορτάζ» του οποίου κατά το παρελθόν σχετικά με τα μυστικά κυκλώματα των δουλεμπόρων ή και συνεντεύξεις των ίδιων των διακινητών στον δημοσιογράφο, με τη μορφή προσωπικών εκμυστηρεύσεων(!), αλλά και «αποκλειστικά φωτορεπορτάζ» από διασώσεις προσφύγων στο Αιγαίο ή παράνομες επαναπροωθήσεις από την ελληνική και την τουρκική ακτοφυλακή, ελέγχονται για την εγκυρότητά τους, αλλά και δημιουργούν πολλά ερωτήματα σχετικά με τις “διασυνδέσεις” του Βρετανού δημοσιογράφου– επικαλείται μάλιστα και τη μαρτυρία του διευθυντή της ΜΚΟ Euro Relief Στέφανου Σαμιωτάκη, ο οποίος «καταδικάζει το γεγονός», ουσιαστικά επιβεβαιώνοντας την «εγκυρότητα της αποκάλυψης». 

 

Μια πιο προσεκτική ματιά όμως τόσο στο φυλλάδιο όσο και στο παρελθόν του Έλληνα συντονιστή της Euro Relief αποκαλύπτει τα πραγματικά κίνητρα του συντάκτη του αποκλειστικού ρεπορτάζ. Εκδότης του φυλλαδίου με το οποίο γίνεται η απόπειρα «προσηλυτισμού» των προσφύγων παραπέμπει σε… εκκλησία ευαγγελιστών στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, ενώ στην προσωπική σελίδα του κ. Σαμιωτάκη στο facebooκ υπάρχουν πολλές αναρτήσεις που παραπέμπουν σε πάστορες της Αγγλικανικής και Ευαγγελικής Εκκλησίας.