Ήρθε πρόσφυγας στη Λέσβο και τώρα... κυνηγάει το όνειρό του να γίνει γιατρός
Ο Boye αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μόνος του την πατρίδα του τη Γκάνα το 2016 όταν ήταν ακόμα μικρό παιδί. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, σπουδάζει Bιοατρικές Επιστήμες στο Deree, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος. Χάρη σε μια υποτροφία από το κολλέγιο που καλύπτει πλήρως τα δίδακτρα για την τετραετή φοίτησή του, ο Boye βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στο όνειρό του να γίνει γιατρός.
«Θέλω να γίνω κάποιος που να μπορεί να προσφέρει βοήθεια. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μου από την Γκάνα προς την Ελλάδα, συνειδητοποίησα ότι υπάρχουν βασικές ανθρώπινες ανάγκες που δεν καλύπτονται. Όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, το φαγητό και η στέγη. Έτσι αποφάσισα πως ήθελα να βοηθήσω σε έναν από αυτούς τους τομείς. Συνειδητοποίησα ότι η υγεία θα ήταν μια καλή επιλογή», λέει ο Boye.
Όταν ο Boye ξεκινούσε το ταξίδι του, δεν φανταζόταν ποτέ τις δυσκολίες που θα συναντούσε στη διαδρομή του. Καθώς τον μετέφεραν μέσα από τα συνήθη μονοπάτια που χρησιμοποιούν οι διακινητές στη Δυτική Αφρική, ο Boye διέσχισε το Τόγκο και το Μπενίν και βρέθηκε στην έρημο του Βόρειου Νίγηρα όπου τον ανάγκασαν να δουλεύει χωρίς πληρωμή για αρκετούς μήνες στο Agadez και το Dirkou.
Όταν έφυγε τελικά από τον Νίγηρα με κατεύθυνση τη Λιβύη, το φορτηγό τους χάθηκε στον δρόμο μέσα στην έρημο. Χωρίς φαγητό και νερό, είδε πολλούς να πεθαίνουν δίπλα του. «Μας τελείωσε το φαγητό και το νερό και χάσαμε πολλούς ανθρώπους από τις αμμοθύελλες και την πείνα», λέει ο Boye, καθώς φέρνει στο μυαλό του τη σκληρή πραγματικότητα του ταξιδιού. Ήταν τυχερός που τον περιμάζεψαν περαστικοί και συνέχισε το ταξίδι του προς τη Λιβύη.
Ο Boye πέρασε από τα χέρια διαφόρων ομάδων διακινητών, όπως συμβαίνει πολύ συχνά σε αυτές τις διαδρομές. Όσοι δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα χρήματα που τους ζητούσαν, περνούσαν φρικτά βασανιστήρια, αναγκάζονταν να δουλέψουν χωρίς πληρωμή και κακοποιούνταν σεξουαλικά. Ο Βoye κρατούνταν σε μια «αποθήκη» ή τον ανάγκαζαν να δουλεύει έξω μέχρι να καταφέρει τελικά να φτάσει στην Τρίπολη.
Από τη Λιβύη, αφού είχε περάσει πάνω από έναν χρόνο εγκλεισμού και κακοποίησης, επιβιβάστηκε σε ένα φορτηγό πλοίο με προορισμό την Τουρκία. Κι εκεί όμως, έπεσε ξανά θύμα κακοποίησης και αναγκαστικής εργασίας. Μέχρι που κατάφερε να αποδράσει έπειτα από δύο μήνες. Βρήκε κάποιους ανθρώπους που κατευθύνονταν προς την Ελλάδα, μπήκε σε μια πρόχειρη φουσκωτή βάρκα και βρέθηκε στις ακτές της Λέσβου το 2018.
«Για μένα, ήταν το πρώτο μέρος όπου ένιωσα ασφαλής. Από τότε που έφυγα από την οικογένειά μου, δεν είχα νιώσει ασφάλεια μέχρι που έφτασα στη Μόρια [στη Λέσβο]. Ήταν η πρώτη φορά που μπορούσα να κοιμηθώ συνεχόμενα για έξι ώρες χωρίς να με ξυπνήσει κάποιος. Η πρώτη φορά που μου έφερναν φαγητό το πρωί, το απόγευμα και το βράδυ… Η πρώτη φορά που έβλεπα ανθρώπους να μου χαμογελούν. Οπότε για μένα, ήταν μια κρίσιμη καμπή.»
Παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο κέντρο υποδοχής στη Μόρια, ήταν αποφασισμένος να μην αφήσει το παρελθόν του να καθορίσει το μέλλον του. Άρχισε αμέσως να ασχολείται με όσο περισσότερες δραστηριότητες μπορούσε. Στο κέντρο υποδοχής τοποθετήθηκε σε πτέρυγα για ασυνόδευτα και χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά, όπου είχε τη στήριξη της συντονίστριας της πτέρυγας από την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Έγινε εθελοντής προπονητής ποδοσφαίρου σε μια οργάνωση και άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα μη τυπικής εκπαίδευσης. Μέσα σε δύο μόλις μήνες, ενδυναμώθηκε και στηρίχθηκε τόσο, ώστε έγινε το πρώτο ασυνόδευτο παιδί στον καταυλισμό που εγγράφηκε στο ελληνικό σχολείο.
Για να πάει σχολείο, έπρεπε να παίρνει καθημερινά το λεωφορείο από τον καταυλισμό και να πηγαίνει στη Μυτιλήνη. «Στην αρχή ήταν δύσκολα, δεν είχαμε μάθημα βασικών ελληνικών πριν μπούμε στην κανονική τάξη με τα ντόπια παιδιά, οπότε δεν είχα ιδέα τι έλεγαν οι καθηγητές. Παρ’ όλα αυτά συνέχιζα να πηγαίνω στο σχολείο καθημερινά», λέει ο Boye.
Καθώς δεν υπήρχαν υποστηρικτικά μαθήματα ελληνικών στο λύκειό του, παρακολουθούσε παράλληλα τα μαθήματα ελληνικών που προσέφερε η οργάνωση ΜΕΤΑδραση στη Λέσβο με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σημειώνοντας τεράστια πρόοδο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόλις το 34 τοις εκατό των παιδιών προσφύγων σχολικής ηλικίας εγγράφονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Μετά από λίγο καιρό έγινε παραπομπή του για μεταφορά από τον καταυλισμό σε διαμέρισμα στην πόλη, κάτι που διευκόλυνε πολύ το να πηγαίνει στο σχολείο. Άρχισε επίσης να δουλεύει αρχικά ως εμψυχωτής και μετά ως εκπαιδευτής μικρότερων παιδιών προσφύγων στην οργάνωση που παρακολουθούσε ο ίδιος μαθήματα παλιότερα, οπότε ήταν απασχολημένος από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου. «Δεν ήθελα να μου μένει χρόνος να σκέφτομαι πράγματα που θα με άγχωναν ή πράγματα που δεν θα μου έδιναν το κίνητρο να εστιάσω στα θετικά στοιχεία στη ζωή μου», τονίζει.
Συνέχισε να πηγαίνει στο σχολείο και κατάφερε να τελειώσει το επαγγελματικό λύκειο και να πάρει μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις τον περασμένο Σεπτέμβριο παρά τις δυσκολίες που έφερε η πανδημία του κορωνοϊού. Ενώ περίμενε τα τελικά αποτελέσματα των εξετάσεων, η μητέρα ενός φίλου του που εργαζόταν στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες τον παρότρυνε να υποβάλει μια αίτηση για υποτροφία ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του. Τον βοήθησε να επικοινωνήσει με το Deree, το οποίο του έδωσε τη δυνατότητα να γράψει ένα κατατακτήριο τεστ Αγγλικών. Αφού υπέβαλε και τα ακαδημαϊκά του έγγραφα, έγινε δεκτός για τετραετή υποτροφία στην Αθήνα.
Το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος – Deree προσφέρει υποτροφίες σε νέους πρόσφυγες από το 2017. Είκοσι φοιτητές είναι εγγεγραμμένοι στο πρόγραμμα αυτό, με τίτλο «Η εκπαίδευση Ενώνει» (“Education Unites”). Οι φοιτητές παρακολουθούν μαθήματα σε διάφορους τομείς, από Αεροναυπηγική μέχρι Ψυχολογία, Φιλοσοφία, Επικοινωνία, Κινηματογράφο, Διεθνείς Σχέσεις, Χρηματοοικονομικά, Οικονομικά και Διεθνείς Επιχειρηματικές Δραστηριότητες.
«Είχαμε δύο φοιτητές πρόσφυγες που πήραν Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, έναν στη Στρατηγική Επικοινωνία και έναν φοιτητή που πήρε πτυχίο στην Κοινωνιολογία. Ένας άλλος φοιτητής θα αποφοιτήσει αυτή την άνοιξη με πτυχίο στα Χρηματοοικονομικά», λέει η Kathleen Macdonell, συντονίστρια του προγράμματος υποτροφιών.
Ο Boye είναι εξαιρετικά ευγνώμων για τις ευκαιρίες που είχε και για τους ανθρώπους που τον βοήθησαν να φτάσει σε αυτό το σημείο, μεταξύ άλλων και μια οικογένεια Ελληνοαμερικανών που έχει αναλάβει να τον στηρίζει οικονομικά. Ωστόσο, η ένταξη δεν υπήρξε πάντα μια εύκολη διαδικασία.
Περιγράφει την εμπειρία του όταν έψαχνε να νοικιάσει διαμέρισμα: «Έκανα πολλά τηλεφωνήματα και μιλούσα ελληνικά. Όταν πήγαινα όμως να τους συναντήσω από κοντά με ρωτούσαν γιατί δεν τους είπα εξαρχής ότι είμαι μαύρος ή μετανάστης. Τι σημασία έχει;». Δυστυχώς, μένει να γίνουν πολλά ακόμα για να καταπολεμηθούν οι προκαταλήψεις και οι διακρίσεις κατά των προσφύγων και των μεταναστών στην Ευρώπη.
Παρ’ όλα αυτά, ο Boye απολαμβάνει το περιβάλλον του πανεπιστημίου και τη διαφορετικότητα μέσα στην τάξη του. Πλέον ζει στην Αθήνα μαζί με δύο ακόμα πρόσφυγες που επίσης φοιτούν στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος. Ξεκίνησε μαθήματα τον Οκτώβριο και του αρέσει πολύ το μάθημα Αγγλικής γραφής.
Πηγαίνει καλά προετοιμασμένος και συμμετέχει ενεργά σε όλα του τα μαθήματα. Αυτό τον διευκολύνει να κάνει φίλους και να ενταχθεί. Γνωρίζει καλά ότι ανήκει σε μια μικρή μειοψηφία προσφύγων στον κόσμο που έχουν την ευκαιρία να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση – το ποσοστό τους σήμερα φτάνει παγκοσμίως μόλις στο πέντε τοις εκατό.
«Έχω όλη την κινητήριο δύναμη που χρειάζομαι για να μου δίνει ώθηση να διαβάζω περισσότερο και να τα καταφέρω. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου έξυπνο ή ευφυή αλλά έχω το πάθος και την αφοσίωση που χρειάζεται. Εξαιτίας της καταγωγής μου, ξέρω πόσο σημαντική είναι αυτή η ευκαιρία… Δεν ξέρω τι μου επιφυλάσσει το μέλλον, αλλά νιώθω καλά εδώ, νιώθω σαν στο σπίτι μου», λέει.