Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια συλλογή μαρτυριών για περιστατικά βασανισμών και παρενοχλήσεων προσφύγων στη Λέσβο, που συνέλεξε η ομάδα No Border Kitchen.
Η αστυνομική βία είναι πανταχού παρούσα στη Λέσβο. Συμβαίνει κατά τη διάρκεια της μέρας, το βράδυ, στους δρόμους, στο αστυνομικό τμήμα, στη φυλακή της Μόριας και σε ανθρώπους είτε έχουνε χαρτιά είτε όχι … Σε αυτό το νησί, κάθε μέρα, άνθρωποι ελέγχονται, παρενοχλούνται, ξεφτιλίζονται. Τους προσβάλουν και τους χτυπούν.
Το παρόν κείμενο δεν είναι μια αναφορά για την αστυνομική βία στην Λέσβο. Ο σκοπός του δεν είναι αυτός. Προσπαθεί να παρέχει μόνο μια ματιά στην καθημερινή βία που συμβαίνει εδώ, στη Λέσβο. Όλες οι παραπομπές είναι μέρος μαρτυριών και συλλέχτηκαν κατά τη διάρκεια των περασμένων τριών μηνών.
Οι άνθρωποι ελέγχονται από την αστυνομία όταν αυτή υποθέτει πως είναι πρόσφυγες και οι έλεγχοι γίνονται βάση του χρώματος του δέρματος τους. Όταν τους σταματούν στο δρόμο , συνήθως τους ζητούν να δείξουν τα χαρτιά τους. Γνωρίζουμε πολλούς ανθρώπους που δεν είχαν τα χαρτιά τους και τους πήραν στο τμήμα, όπου τους χτύπησαν. Τους έφεραν σε ένα ξεχωριστό δωμάτιο, που δεν είχε κάμερες και τους χτύπησαν με μπουνιές, κλοτσιές και γκλόμπ. Μετά τους άφησαν να φύγουν. Τουλάχιστον ένα άτομο, δεν μπορούσε να περπατήσει μετά τον ξυλοδαρμό του με γκλόμπ και ακόμα ένα έφυγε με το χέρι σπασμένο.
Ακόμα και άνθρωποι που είχαν μαζί τους τα χαρτιά, έχουν χτυπηθεί. Ένα άτομο μας είπε πως τον είχαν συλλάβει στη Μυτιλήνη. Δεν του ζήτησαν να δουν τα χαρτιά του, αλλά αμέσως του πέρασαν χειροπέδες, τον έσπρωξαν ρίχνοντας τον στο έδαφος και άρχισαν να τον χτυπούν με τους αγκώνες. Έπειτα τον μετέφεραν στο αστυνομικό τμήμα όπου τον ακινητοποίησαν στο πάτωμα και τον ξαναχτύπησαν. Η αστυνομία δεν του ζήτησε τα χαρτιά του ποτέ, ούτε και του εξήγησε γιατί τον είχαν συλλάβει και τον χτυπούσαν. Μετά τον ξυλοδαρμό αφέθηκε ελεύθερος.
Μια άλλη μορφή βίας που χρησιμοποιεί η αστυνομία, είναι ο εξευτελισμός. Οι άνθρωποι αναγκάζονται να ξεντυθούν μπροστά στην αστυνομία και να ακούνε προσβολές. Ένα άτομο μας είπε την ιστορία του, που συνέβη μια βραδιά του Δεκεμβρίου, όταν οι θερμοκρασίες έπεφταν κάθε βράδυ κάτω από το μηδέν. Μας είπε:
«Η αστυνομία ήρθε με τρία αμάξια και με σταμάτησε. Μου ζήτησαν τα χαρτιά μου. Τους έδειξα τα χαρτιά μου. Μετά μου τα έδωσαν πίσω. Τότε μου είπαν να ξεντυθώ. Έπρεπε να βγάλω το παλτό μου, το παντελόνι μου και όλα τα ρούχα μου και να τα πετάξω στο έδαφος. Είχα μείνει μόνο με τα εσώρουχα μου. Κρύωνα πολύ. Έπρεπε να σταθώ εκεί για δύο ή τρεις ώρες χωρίς ρούχα. Οι αστυνομικοί με κοιτούσαν και γέλαγαν. Τότε μου είπαν να ντυθώ. Τότε με χτύπησαν. Με κλοτσούσαν με τις μπότες τους στη πλάτη και στα πόδια.»
Τα κοντέινερ με τα οποία προσπαθούν να περάσουν στην ενδοχώρα, είναι άλλο ένα σημαντικό σημείο όπου ασκείται βία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που προσπαθούν να περάσουν με αυτό τον τρόπο, είτε ξυλοκοπήθηκαν οι ίδιοι, είτε είδαν τους φίλους τους να ξυλοκοπούνται. Ξανά, παρόμοιες ιστορίες ανθρώπων που ξυλοκοπείται, που τον κλοτσάει και τον προσβάλει ομάδα αστυνομικών.
«Προσπαθούσα να φτάσω στην Αθήνα μέσα σε ένα κοντέινερ. […] Τότε η αστυνομία με συνέλαβε.[…] Με έσπρωξαν στο έδαφος με το κεφάλι κάτω και με χτυπούσαν στο κεφάλι. Έχουν περάσει δέκα μέρες και ακόμα πονάω. Μου έδεσαν τα χέρια με χειροπέδες πίσω από τη πλάτη και με μετέφεραν στο αστυνομικό τμήμα με αμάξι. Με ανάγκασαν να βγάλω όλα τα ρούχα μου. Έτρεμα από το κρύο. Τότε άναψαν έναν ανεμιστήρα. Πρώτα με χτυπούσαν με τα χέρια και μετά με κλοτσούσαν. Τρεις αστυνομικοί με κρατούσαν κάτω στο πάτωμα. Δύο αστυνομικοί με χτυπούσαν και με κλοτσούσαν στη πλάτη και τα χέρια,[…] Τους άλλους δύο που βρίσκονταν και αυτοί στο κοντέινερ ξυλοκοπήθηκαν και αυτοί με τον ίδιο τρόπο.»
Ενώ οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν χειρότερη και πιο συχνή αστυνομική βία, οι αλληλέγγυοι-ες στοχοποιούνται και αυτοί-ες. Ελέγχονται και μεταφέρονται στο αστυνομικό τμήμα, ενώ απλά περπατούσαν στο δρόμο, χωρίς να τους δίνεται καμιά εξήγηση. Μια αλληλέγγυα την σταμάτησαν για έλεγχο στο δρόμο για το σπίτι της:
«Μου είπαν να έρθω μαζί τους στο αστυνομικό τμήμα.[…] Αυτή τη φορά ήταν τρεις αστυνομικοί μαζί μου στο αυτοκίνητο. Στο αυτοκίνητο με ρώτησαν από που είμαι. Τους είπα από την Ολλανδία. Μου είπαν πως τους αρέσουν τα κορίτσια από την Ολλανδία. Με ρώτησαν αν γαμιέμαι με προφυλακτικό. Δεν τους απάντησα. με ρώτησαν ξανά. Τότε με ρώτησαν αν είμαι λεσβία ή “κανονική”.»
Πολλοί άνθρωποι που ταξιδεύουν προς την Ευρώπη, φαντάζονται πως είναι ένα μέρος δικαιοσύνης, ειρήνης και ελευθερίας που τους εγγυάται το δικαίωμα να αναζητήσουν άσυλο. Αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δικαιοσύνη ή πραγματικά ανθρώπινα δικαιώματα για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη. Δικαιώματα όπως ο σεβασμός, η ηθική, η αγάπη. Αντιθέτως, οι πρόσφυγες στη Λέσβο υφίστανται κακομεταχείριση και απειλές από την αστυνομία παντού και κάθε φορά. Βρίσκουν την βία αντί για το άσυλο.
Η αστυνομία υποθέτει πως οι πρόσφυγες είναι ανυπεράσπιστοι και πως μπορεί να δρα με ατιμωρησία, αλλά οι πρόσφυγες καταγράφουν, καταγγέλλουν και υποβάλουν επισήμως παράπονα στην αστυνομία, για αυτές τις παράνομες δραστηριότητες. Θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε για να κάνουμε ορατή την καθημερινή, θεσμική βία της αστυνομίας προς τους πρόσφυγες. Αν θέλετε να προσφέρετε για το θέμα, επικοινωνήστε αν ακούτε μαρτυρίες για αστυνομική βία.
