Χρόνιος Μετεωρισμός (Φουσκώματα). Αίτια, Διαγνωστικά μέσα και Αντιμετώπιση.

Γράφει ο Γεώργιος Μαυρογένης *

Τι είναι ο μετεωρισμός;

Ως μετεωρισμό ονομάζουμε την αίσθηση πλήρωσης της κοιλιακής χώρας. Ο ασθενής μπορεί να παραπονιέται για ‘πρήξιμο’, φούσκωμα’, δυσφορία στην κοιλιακή χώρα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει έντονη αποβολή αερίων από τον πεπτικό σωλήνα η οποία μπορεί να φέρνει σε δύσκολη θέση τον ασθενή στις κοινωνικές του δραστηριότητες. Ο μετεωρισμός μπορεί να είναι συνεχής ή να επιδεινώνεται μετά το φαγητό.

Που οφείλεται ο μετεωρισμός;

Με βάση μελέτες που έχουνε γίνει με σημαντικότερες αυτές από την Ισπανία, υπάρχουν 3 μεγάλες αιτιολογικές κατηγορίες.

-Έντονη παραγωγή αερίων από τον πεπτικό σωλήνα.

-Δυσκολία στην αποβολή των αερίων από το πεπτικό σύστημα

-Διαταραχή στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο ασθενής την παρουσία αέρα στο έντερο.

Στην πράξη, τα συνηθέστερα αίτια  είναι η δυσανεξία στη λακτόζη, φρουκτόζη και σουκρόζη, το ευερέθιστο έντερο και  η χρόνια δυσκοιλιότητα. Επίσης, συγκεκριμένες τροφές σχετίζονται με αυξημένη παραγωγή αερίων όπως τα φασόλια, το λάχανο, το μπρόκολο, οι σταφίδες, οι φακές. Σπανιότερα αίτια είναι η διαταραχή του πληθυσμού των βακτηριδίων στο λεπτό έντερο σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, με ιστορικό χειρουργικών επεμβάσεων στο λεπτό έντερο καθώς και  η λήψη κάποιων φαρμάκων.

Πως διερευνάται ο ασθενής με ‘φουσκώματα΄;

Το ατομικό ιστορικό και η ηλικία του ασθενούς καθορίζουν τον τρόπο με το οποίο θα γίνει η διερεύνηση.  Συνήθως πραγματοποιείται εργαστηριακός έλεγχος, αναπνευστικά τεστ δυσανεξίας τροφών (λακτόζης, φρουκτόζης, λακτουλόζης) και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις  γαστροσκόπηση-κολονοσκόπηση.

Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για τα φουσκώματα;

• Σε ασθενείς με δυσανεξία στην λακτόζη, η κατάλληλη δίαιτα και η χρήση πρόσθετων ενζύμων με λακτάση μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά τον ασθενή
• Σε ασθενείς με δυσανεξία στην φρουκτόζη/σουκρόζη απαιτείται ειδικό διαιτολόγιο (κυρίως αποφυγή αναψυκτικών, τσιχλών, έτοιμων χυμών και κάποιων φρούτων)
• Σε ασθενείς με ευερέθιστο έντερο χορηγείται ένας συνδυασμός φαρμάκων με ειδικά αντιβιοτικά που αλλάζουν την χλωρίδα του εντέρου, προβιοτικά και σπασμολυτικά
• Σε διαβητικούς ασθενείς συνήθως χορηγείται ένα αντιβιοτικό που ονομάζεται μετρονιδαζόλη για την αντιμετώπιση του υπερπολλαπλασιασμού βακτηριδίων στο λεπτό έντερο

Σε κάποιες περιπτώσεις το αίτιο δεν είναι εμφανές και ο ιατρός καλείται να δοκιμάσει ένα εύρος διαφορετικών φαρμάκων που μπορεί να βοηθήσουν τον ασθενή και τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν: καθαρτικά, προβιοτικά, λάδι μέντας, σπασμολυτικά ή χαμηλή δόση τρικυκλικών ή αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης.