«Aristarchus» το ηλιακό παρατηρητήριο του 3ου ΓΕΛ Μυτιλήνης ταξιδεύει στη Νορβηγία
Ένα νέο CanSat του 3ου ΓΕΛ Μυτιλήνης ετοιμάζεται για τη Νορβηγία, με σκοπό να λειτουργήσει ως ηλιακό παρατηρητήριο
Το όνομα αυτού… «Aristarchus»
Ο Αρίσταρχος, ο επιστήμονας της αρχαίας Σάμου, που ενέπνευσε την ομάδα του 3ου ΓΕΛ
Γράφει η Βαγγελιώ Χρηστίδου / εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ
Ήταν πρώτα ο Icaromenippus I. Ακολούθησε ο Icaromenippus II. Και οι δύο βραβεύτηκαν πανευρωπαϊκώς με την τέταρτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα, στο Διαγωνισμό που πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Διαστήματος (ESA).
Φέτος, οι μαθητές του 3ου ΓΕΛ Μυτιλήνης, μαζί και με τον καθηγητή τους Γιώργο Κοντέλλη, ετοιμάζονται για την τρίτη αποστολή τους στη Νορβηγία με ένα νέο CanSat, που αυτήν τη φορά έχει το όνομα «Aristarchus», καθώς προορίζεται να λειτουργήσει ως ηλιακό παρατηρητήριο…
Όλη η Λέσβος, αλλά και η χώρα, έμαθε τα προηγούμενα χρόνια για τις επιτυχίες του 3ου ΓΕΛ Μυτιλήνης στο χώρο του… διαστήματος. Οι δύο πρώτοι δορυφόροι CanSat κέρδισαν τις εντυπώσεις των κριτών και μαζί με αυτές και την τέταρτη και δεύτερη θέση στο Διαγωνισμό που διοργανώνει κάθε χρόνο η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Διαστήματος.
Μια δύσκολη αποστολή
Φέτος, το Σχολείο και συγκεκριμένα εννέα μαθητές και ο καθηγητής τους της Φυσικής Γιώργος Κοντέλλης, ετοιμάζουν ένα νέο CanSat. Το όνομα αυτού, «Aristarchus», από το γνωστό Σάμιο αστρονόμο και μαθηματικό του 2ου π.Χ. αιώνα, που πρότεινε πρώτος το ηλιοκεντρικό μοντέλο του Ηλιακού Συστήματος, θέτοντας τον Ήλιο και όχι τη Γη στο κέντρο του γνωστού Σύμπαντος.
«Είναι πείραμα που στηρίζει όλος ο Σύλλογος Καθηγητών και ο Σύλλογος Γονέων και φυσικά η διεύθυνση του Σχολείου», λέει ο κ. Κοντέλλης. «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να πάμε στο Διαγωνισμό CanSat που κάνει η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Διαστήματος. Πρόκειται για έναν καθαρά σχολικό διαγωνισμό για λύκεια όλης της Ευρώπης, και ένα από τα εννέα λύκεια που επιλέγηκαν, είναι και το δικό μας, ενώ φέτος θα υπάρχει κι άλλο ένα σχολείο από την Ελλάδα και μάλιστα από την Κρήτη, το Λύκειο Βιάνου.»
Λόγω της πείρας που έχει πλέον το Σχολείο, θα συμμετάσχει στην κατηγορία advanced (προχωρημένων), έχοντας μια δύσκολη αποστολή.
«To όνομα το εμπνευστήκαμε σε σχέση με την αποστολή μας», εξηγεί ο κ. Κοντέλλης. «Τα Χριστούγεννα είχαμε δύο συναντήσεις εξάωρες στο εργαστήριο, το ετοιμάζουμε πυρετωδώς. Ο διαγωνισμός είναι μια προσπάθεια που κάνει η ΕΕΔ να εκπαιδεύσει ήδη από μικρές ηλικίες παιδιά, ώστε να εξοικειωθούν με τα θέματα του διαστήματος.
Η δική μας αποστολή έχει ένα βασικό μέρος με μετρήσεις που θα πρέπει να κάνουμε, όπως όλες οι ομάδες, ενώ ειδικά η δική μας ομάδα έχει επιλεγεί για την πρωτοπορία που είχε η νέα μας αποστολή, από τις πιο περίπλοκες που έχουν γίνει ποτέ σε CanSat.»
Εμπνευσμένο από τον Αρίσταρχο της Σάμου
Ο πρώτος Icaromenippus έκανε χημική ανάλυση της ατμόσφαιρας, ο δεύτερος έκανε τρισδιάστατη απεικόνιση του εδάφους. Τι θα κάνει φέτος η ομάδα του 3ου ΓΕΛ; Ένα CanSat που θα είναι ένα ηλιακό παρατηρητήριο.
«Εξ ου και το όνομα», λέει ο κ. Κοντέλλης. «Ο Αρίσταρχος ήταν ο πρώτος που έβαλε τον Ήλιο στο κέντρο του Ηλιακού Συστήματος κι έβαλε και την απόσταση από τη Γη. Ο Διαγωνισμός είναι τον Ιούνιο. Μας έχουν καλέσει να παραβρεθούμε στην τελική φάση.
Τα παιδιά θα πρέπει να κατασκευάσουν πρώτα ένα solar tracker (ηλιακός ανιχνευτής). Το CanSat θα αποτελείται από έναν ειδικό αισθητήρα φωτός, που αποτελείται από τέσσερις αντιστάσεις και ανιχνεύει το φως στα τέσσερα διαφορετικά σημεία του ορίζοντα. Αποφασίζει μέσω προγραμματισμού ποιο είναι το πιο φωτεινό σημείο και μέσω ενός συστήματος μοτέρ που κινούνται σε τρεις άξονες, περιστρέφεται, σημαδεύει το πιο φωτεινό σημείο του ουρανού και το παρακολουθεί.
Αν αυτό το επιτύχουμε, κάτι που θα πρέπει να δουλέψουμε αρκετά, θα έχουμε διάφορα επιστημονικά όργανα που κατασκευάζουν οι μαθητές.»
Αυτό που εντυπωσιάζει, είναι ότι το φασματοσκόπιο ξεκίνησε από ένα πακέτο δημητριακών και κάθε φορά γίνεται όλο και πιο μικρό, για να χωρέσει σε ένα CanSat (κουτάκι αναψυκτικού). Παράλληλα, μια κάμερα θα μετρήσει τις διαστάσεις του Ήλιου και από εκεί θα μπορέσει η ομάδα να υπολογίσει την απόστασή του.
«Το βασικό είναι η συγκινητική αγάπη του κόσμου και το ενδιαφέρον του», αναφέρει κλείνοντας ο κ. Κονέλλης. «Ο προβληματισμός μας είναι αφενός ότι τα παιδιά τα καταφέρνουν, παρά τις δυσκολίες, και βέβαια πολύ μεγάλο πρόβλημα το μεταφορικό, αφού η ESA δεν προβλέπει κάτι τέτοιο.»
Η ομάδα τού «Aristarchus»
Οι εννέα μαθητές του 3ου ΓΕΛ που θα συμμετάσχουν στο φετινό Διαγωνισμό με τον «Aristarchus», είναι οι:
- Μανώλης Πρωτούλης (αρχηγός, υπεύθυνος προγραμματισμού και ανάλυσης δεδομένων)
- Αντώνης Μυρσινιάς (προγραμματισμός, ανάλυση δεδομένων και φασματοσκόπιο)
- Νέαρχος Προκοπίου (σχεδιασμός σήματος, αισθητήρας φωτός, φασματοσκόπιο, κατασκευή)
- Παναγιώτης Κατζάνης (ηλεκτρονικά), Μαριλένα Μπουγουλιά (ηλεκτρονικά, σχεδιασμός ιστοσελίδας, solar tracker, αλεξίπτωτο)
- Γιάννης Αϊβαλιωτέλλης (κατασκευή μοτέρ), Μιχαέλλα Παπαχίου (αλεξίπτωτο, κατασκευή και ηλεκτρονικά)
- Δημήτρης Σπαθάρης (εξωτερικό περίβλημα και κατασκευή) και
- Όθωνας Κοντός (ηλεκτρονικά, κατασκευή και κάμερα Ήλιου).
Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα https://www.facebook.com/aristarchuscansat/
