Σοκολάτα: Τα υπέρ και τα κατά
Την επόμενη φορά που θα φάτε ένα κομμάτι σοκολάτας, ίσως να μην αισθανθείτε μεγάλες ενοχές για αυτό. Παρά την άσχημη φήμη της για την αύξηση του σωματικού βάρους, υπάρχουν πολλά οφέλη για την υγεία που σχετίζονται με αυτή την τροφή!
Η σοκολάτα είναι φτιαγμένη από τροπικούς σπόρους κακάο Theobroma και η παλαιότερη χρήση της χρονολογείται από τον πολιτισμό Olmec.
Μετά την ευρωπαϊκή ανακάλυψη της Αμερικής, η σοκολάτα έγινε πολύ δημοφιλής στον ευρύτερο κόσμο και η ζήτηση της αυξήθηκε σημαντικά.
Η σοκολάτα έχει γίνει από τότε ένα απίστευτα δημοφιλές προϊόν διατροφής, το οποίο εκατομμύρια άνθρωποι απολαμβάνουν καθημερινά, χάρη στη μοναδική, πλούσια και γλυκιά γεύση του.
Αλλά τι αποτέλεσμα έχει η κατανάλωση σοκολάτας στην υγεία μας;
Οφέλη της γλυκιάς απόλαυσης στον ανθρώπινο οργανισμό:
Απόκτηση μιας πιο υγιούς καρδιάς
Η τελευταία έρευνα υποστηρίζει ότι η σοκολάτα έχει καρδιαγγειακά οφέλη. Σε μια 9χρονη σουηδική μελέτη σε πάνω από 31.000 γυναίκες, όσοι έτρωγαν μία ή δύο μερίδες μαύρης σοκολάτας κάθε εβδομάδα μείωσαν τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια κατά το ένα τρίτο. Μια άλλη μεγάλη, μακροχρόνια μελέτη διαπίστωσε ότι περίπου ένα τετράγωνο μαύρης σοκολάτας ημερησίως μείωσε την αρτηριακή πίεση και μείωσε τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου κατά 39 τοις εκατό. Συνεχίστε λοιπόν να ανταμείβετε τον εαυτό σας. Μια μπάρα σοκολάτας έχει πέντε φορές τα φλαβονοειδή ενός μήλου.
Απώλεια βάρους
Εάν αναρωτιέστε πως μπορείτε να προσθέσετε την σοκολάτα στη διατροφή σας, χωρίς τον κίνδυνο της αύξησης του βάρους σας, να ξέρετε πως θα είναι πιο εύκολο από ότι το περιμένετε.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης διαπίστωσαν, ότι η μαύρη σοκολάτα μπορεί να σας προσφέρει περισσότερο την αίσθηση του κορεσμού, σε αντίθεση με τις πιο ανοιχτόχρωμες σοκολάτες. Δηλαδή, η μαύρη σοκολάτα μειώνει την επιθυμία για γλυκά, αλμυρά και λιπαρά τρόφιμα. Έτσι, εαν σας αρέσει πολύ η σοκολάτα, μπορείτε να εντάξετε την μαύρη σοκολάτα στη διατροφή σας.
Η σοκολάτα μπορεί να εμποδίσει τη μείωση της μνήμης
Η κατανάλωση δύο φλιτζανιών ζεστής σοκολάτας την ημέρα, θα μπορούσε να βοηθήσει να διατηρηθεί ο εγκέφαλος υγιής και να μειωθεί η μείωση της μνήμης στους ηλικιωμένους.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ζεστή σοκολάτα βοήθησε να βελτιωθεί η ροή του αίματος σε μέρη του εγκεφάλου όπου χρειαζόταν. Καθώς οι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου χρειάζονται περισσότερη ενέργεια για να ολοκληρώσουν τα καθήκοντά τους, χρειάζονται επίσης μεγαλύτερη ροή αίματος. Αυτή η σχέση, που ονομάζεται νευροαγγειακή σύζευξη, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε ασθένειες με νόσο του Alzheimer.
Ένα εκχύλισμα κακάο θα μπορούσε ίσως να μειώσει ή να αποτρέψει βλάβες στα νευρικά μονοπάτια που βρέθηκαν σε ασθενείς, με νόσο του Αλτσχάϊμερ. Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματα της κατάστασης – όπως η γνωστική παρακμή – θα μπορούσαν να επιβραδυνθούν.
Μείωση της χοληστερόλης
Η κατανάλωση σοκολάτας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης , χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (LDL), γνωστών και ως “κακών λιπών”.
Η τακτική κατανάλωση ράβδων σοκολάτας που περιέχουν PS και CF, ως μέρος μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, μπορεί να υποστηρίξει την καρδιαγγειακή υγεία μειώνοντας τη χοληστερόλη και βελτιώνοντας την αρτηριακή πίεση.
Σοκολάτα και εγκυμοσύνη
Οι γυναίκες που κατανάλωναν σοκολάτα καθημερινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ανέφεραν ότι ήταν καλύτερα σε θέση να χειριστούν το άγχος από ότι οι μητέρες που απείχαν. Ακόμη, η κατανάλωση 30 γραμμαρίων μαύρης σοκολάτας καθημερινά, μπορεί να ωφελήσει σημαντικά στην εμβρυϊκή ανάπτυξη.
Σοκολάτα και ευφυΐα
Η κατανάλωση μίας μαύρης μπάρας σοκολάτας θα βοηθήσει το σώμα σας να αποφύγει τις συνέπειες του στρες, αλλά θα ενισχύσει τη δύναμη του εγκεφάλου σας όταν το χρειάζεστε πραγματικά. Η κατανάλωση κακάου πλούσιων σε φλαβανόλες αυξάνει τη ροή του αίματος σε βασικά μέρη του εγκεφάλου για 2 έως 3 ώρες, γεγονός που θα μπορούσε να βελτιώσει την απόδοση και την επαγρύπνηση βραχυπρόθεσμα.
Αν και η γλυκιά, ευχάριστη γεύση της σοκολάτας μπορεί να σας παρέχει αρκετά διατροφικά οφέλη στον οργανισμό σας, υπάρχουν όμως, μερικά μειονεκτήματα που σχετίζονται με την κατανάλωση αυτού του πλούσιου τροφίμου. Ενώ μπορείτε να τρώτε οποιαδήποτε τρόφιμα με μέτρο, η σοκολάτα έχει αρκετά θρεπτικά μειονεκτήματα που μπορεί να την χαρακτηρίσουν ως μια κακή επιλογή για τη διατροφή σας.
Υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες
Η σοκολάτα είναι πλούσια σε θερμίδες. Μια ράβδος 40γρ σοκολάτας γάλακτος περιέχει 235 θερμίδες. Η κατανάλωση πάρα πολλών τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία. Η ίδια μερίδα μιας σκούρας σοκολάτας περιέχει αντίστοιχες θερμίδες, όμως η μαύρη σοκολάτα περιέχει φυτικές ενώσεις που είναι ωφέλιμες για την υγεία σας. Παρόλο που η μαύρη σοκολάτα περιέχει διατροφικά σημαντικές ενώσεις, εξακολουθεί να είναι υψηλή σε θερμίδες και συμβάλλει στη συνολική πρόσληψη θερμίδων.
Υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά
Μεταξύ των μειονεκτημάτων της κατανάλωσης σοκολάτας δεν είναι μόνο η υψηλή περιεκτικότητα σε ολικό λίπος αλλά και το υψηλό περιεχόμενο κορεσμένων λιπών. Κάθε μερίδα σοκολάτας 40γρ περιέχει 8,14 γραμμάρια κορεσμένου λίπους, ένα είδος λίπους που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Τα κορεσμένα λίπη μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της “κακής” LDL χοληστερόλης. Η ίδια μερίδα μαύρης σοκολάτας περιέχει 10,8 γραμμάρια κορεσμένου λίπους, αλλά η Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ εξηγεί ότι τα λίπη στη μαύρη σοκολάτα προέρχονται από το βούτυρο κακάο και δεν αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερόλης, σε αντίθεση με τα λίπη της σοκολάτας γάλακτος που είναι κυρίως γαλακτοκομικά.
Υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη
Η σοκολάτα έχει μια πλούσια γεύση όχι μόνο λόγω του λίπους που περιέχει, αλλά και λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. Αν και η ζάχαρη, όπως και με άλλους υδατάνθρακες, μπορεί να παρέχει ενέργεια, έχει αρκετά μειονεκτήματα διατροφής. Η ζάχαρη μπορεί να προωθήσει τη φθορά των δοντιών και μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Η σκούρη σοκολάτα περιέχει επίσης πολλή ζάχαρη, αλλά λιγότερο από τη σοκολάτα γάλακτος.
Χαμηλή σε βιταμίνες και μέταλλα
Η σοκολάτα μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία σας αν προτιμήσετε να την καταναλώσετε, αντί για ένα πιο υγιεινό πρόχειρο φαγητό, λόγω των λίγων ωφέλιμων θρεπτικών ουσιών. Η σοκολάτα δεν αποτελεί σημαντική πηγή βιταμινών και παρέχει μόνο το 8% της ημερήσιας πρόσληψης ασβεστίου και το 2% της καθημερινής πρόσληψης σιδήρου.
Αν και η σοκολάτα γάλακτος μπορεί να είναι λίγο χαμηλότερη σε θερμίδες και λίπος από τη μαύρη σοκολάτα, είναι υψηλότερη στη ζάχαρη και χαμηλότερη στα προστατευτικά της υγείας φλαβονοειδή, που παρέχει η σοκολάτα. Επιλέγετε περίπου 30 γρ. μαύρης σοκολάτας λίγες φορές την εβδομάδα και τρώτε το σε αντικατάσταση με άλλα, λιγότερο υγιεινά σνακ αντί να τα προσθέτετε στις απολαύσεις που καταναλώνετε κάθε μέρα. Η κατανάλωση σοκολάτας περιστασιακά σε μικρές ποσότητες θα σας βοηθήσει να μεγιστοποιήσετε τα οφέλη της κατανάλωσης σοκολάτας ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τους κινδύνους.
Κάλλια Θ. Γιαννιτσοπούλου
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc, MBA, SRD
Μεταπτυχιακό στην Κλινική Διατροφή Πανεπιστήμιο Surrey Λονδίνου
Μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων
