Τι αποκαλύπτει το περιστατικό βίας στη θαλάσσια περιοχή της Λέσβου

Aκόμα και τα μέσα που παραδέχεται ότι χρησιμοποιεί το Λιμενικό για να εμποδίσει τις βάρκες των προσφύγων να φτάσουν στις ελληνικές ακτές, οι ελιγμοί με μεγάλη ταχύτητα γύρω από τις βάρκες των προσφύγων για να δημιουργηθεί κύμα που θα ανακόψει την πορεία τους και η χρήση κονταριών με άγκιστρο για να καταστραφεί η μηχανή, ακόμα και αυτά τα επιχειρησιακά μέσα, με τον τρόπο που χρησιμοποιούνται, βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια των προσφύγων στις βάρκες και παραβιάζουν τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Αλλο ένα πόρισμα του Γραφείου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex από τα πολλά που έχουν δημοσιοποιηθεί διαπιστώνει τις επικίνδυνες και ασύμβατες με την ευρωπαϊκή νομοθεσία επιχειρησιακές μεθόδους του Λιμενικού. Επισημαίνει επίσης για πολλοστή φορά τα ελλιπή, ανακριβή και αναληθή στοιχεία που δίνει επίσημα το Λιμενικό στο Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex, επισήμανση που δείχνει τον βαθμό αναξιοπιστίας στον οποίο έχει περιέλθει το Αρχηγείο του σώματος. Εντοπίζει μάλιστα απόκρυψη στοιχείων από τους αξιωματικούς της Frontex.

Το πόρισμα, το οποίο δημοσιοποίησε η οργάνωση Aegean Boat Report, αφορά περιστατικό βίαιης επαναπροώθησης προσφύγων από τη θαλάσσια περιοχή της Λέσβου προς την Τουρκία στις 25 Ιανουαρίου. Το ίδιο το περιστατικό το είχε δημοσιοποιήσει η οργάνωση στις 13 Μαΐου, δημοσιεύοντας μαρτυρίες προσφύγων, στοιχεία γεωεντοπισμού, όπως και φωτογραφίες και βίντεο. Σ’ αυτά φαίνεται εμφανώς σκάφος του Λιμενικού να κινείται με ταχύτητα γύρω από τη βάρκα των προσφύγων και τους αξιωματικούς να χρησιμοποιούν κοντάρια με άγκιστρο για να απομακρύνουν το σκάφος ή να καταστρέψουν τη μηχανή του ή, σύμφωνα με τους πρόσφυγες, για να χτυπήσουν και τους ίδιους.

Το σκάφος των προσφύγων το είχε σταματήσει αρχικά η Frontex κοντά στα διεθνή ύδατα, ζητώντας από τους πρόσφυγες να σταματήσουν γιατί θα τους αναλάβει σκάφος του Λιμενικού και διότι περνούσε φέρι μπόουτ και υπήρχε κίνδυνος πρόσκρουσης.

Στη συνέχεια ανέλαβε επιχειρησιακά το Λιμενικό ζητώντας από το σκάφος τής Frontex να απομακρυνθεί, ενώ το ξαναφώναξε ύστερα από είκοσι λεπτά γιατί χρειάστηκε στο μεταξύ βοήθεια. Καθώς οι πρόσφυγες προχωρούσαν με ταχύτητα προς τις ακτές της Λέσβου οι αξιωματικοί του Λιμενικού για δύο με δυόμισι ώρες προσπαθούσαν να τους εμποδίσουν χρησιμοποιώντας κοντάρια με άγκιστρο για να καταστρέψουν τη μηχανή του σκάφους τους, κάνοντας επικίνδυνους ελιγμούς και σηκώνοντας κύματα. Οταν το σκάφος των προσφύγων κατάφερε να φτάσει κοντά στις ακτές της Λέσβου, εμφανίστηκε και δεύτερο, μεγαλύτερο σκάφος του Λιμενικού, ενώ το σκάφος τους αλλάζει ξαφνικά πορεία και κινείται προς την Τουρκία συνοδευόμενο από σκάφη του Λιμενικού.

Το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων συμβουλεύτηκε ειδικό, ο οποίος, σύμφωνα με όσα καταγράφει το πόρισμα, ήταν κατηγορηματικός: «σε καμία περίπτωση [...] δεν πρέπει αυτό το μέσο του κονταριού με το άγκιστρο να χρησιμοποιηθεί εναντίον μιας υπερφορτωμένης φουσκωτής βάρκας προσφύγων που κινείται με ταχύτητα, όπως φαίνεται στο βίντεο. Οι ελιγμοί τόσο κοντά στην εξαιρετικά ασταθή φουσκωτή βάρκα προσφύγων που κινείται με ταχύτητα πρέπει κατηγορηματικά να αποφευχθούν. Οι ελιγμοί δημιουργούν σημαντικό κίνδυνο να αναποδογυρίσει η βάρκα των προσφύγων ή να γεμίσει νερό. [...] Οι ενέργειες που φαίνονται στο βίντεο δεν αποτελούν καλή πρακτική του Λιμενικού, καθώς βάζουν σε σημαντικό κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων στη βάρκα».

Το Γραφείο επισημαίνει ότι το Λιμενικό δεν έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία που να τεκμηριώνουν τον γενικόλογο και ατεκμηρίωτο ισχυρισμό του ότι οι ενέργειές του διέπονταν από αναλογικότητα σε σχέση με τον σκοπό του, ενώ σημειώνει ότι δεν ευσταθεί ούτε ο σκοπός που αναφέρει το Λιμενικό, η αποτροπή εισόδου των προσφύγων, καθώς είχαν ήδη μπει στα ελληνικά ύδατα. Το Γραφείο σημειώνει επίσης ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η ποιότητα και η αστάθεια της λαστιχένιας βάρκας σε συνδυασμό με την ταχύτητά της και τον μεγάλο αριθμό επιβαινόντων (περισσότεροι από 30, οι 17 παιδιά), γεγονός που επηρεάζει σημαντικά το αξιόπλοο της βάρκας τους.

Ωστόσο το Γραφείο φαίνεται να μην υιοθετεί τις αρχικές πληροφορίες ότι το σκάφος των προσφύγων το ρυμούλκησε το Λιμενικό από τη Λέσβο μέχρι τα σύνορα με την Τουρκία. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πρόσφυγες μόλις είδαν να καταφθάνει και δεύτερο σκάφος του Λιμενικού, και αφού είχαν ζήσει για ώρες την επικίνδυνη καταδίωξη, φοβήθηκαν ότι θα τους βουλιάξουν στο τέλος, έβαλαν μπρος τη μηχανή και γύρισαν προς την Τουρκία. Το Γραφείο σημειώνει ότι δεν μπορεί να γνωρίζει αν υπήρχαν και άλλοι λόγοι γι’ αυτή την απόφαση, εξ ου και είναι επιφυλακτικό να μιλήσει για επαναπροώθηση. Σημειώνει όμως ότι «εάν η επιστροφή τους δεν ήταν οικειοθελής, αλλά αποτέλεσμα εξαναγκασμού, τότε μιλάμε για [επαναπροώθηση]».

Αναξιοπιστία

Ως προς την αξιοπιστία των στοιχείων του Ελληνικού Λιμενικού, το Γραφείο σημειώνει για άλλη μία φορά ότι οι ελληνικές αρχές δεν έδωσαν ακριβείς πληροφορίες ούτε στοιχεία, ενώ έδωσαν αναληθή και ανακριβή ενημέρωση παρουσιάζοντας το σκάφος των προσφύγων να παραμένει κοντά στα διεθνή ύδατα. Μάλιστα επισημαίνει την αναληθή αναφορά εκ μέρους των αξιωματικών του λετονικού σκάφους της Frontex που είχε εμπλοκή στο περιστατικό. Η αναφορά τους εμφάνιζε τη βάρκα των προσφύγων να παραμένει κοντά σε διεθνή ύδατα αποκρύπτοντας το γεγονός ότι κινούνταν σε ελληνικά ύδατα, φτάνοντας σε κοντινή απόσταση από την ακτή της Λέσβου την ώρα που το καταδίωκε με επικίνδυνο και μη προβλεπόμενο τρόπο το σκάφος του Λιμενικού.

πηγη: https://www.efsyn.gr/