Οι ελαιοπαραγωγοί μένουν αβοήθητοι από το Μέτρο 23 - Αντιδράσεις και... σιωπή στη Λέσβο

Οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου βρίσκονται αντιμέτωποι με μια ακόμη απογοήτευση, καθώς φαίνεται ότι μένουν εκτός του πολυαναμενόμενου Μέτρου 23, το οποίο προβλέπει στήριξη ρευστότητας για παραγωγούς που υπέστησαν απώλεια παραγωγής τουλάχιστον 30% λόγω φυσικών καταστροφών μετά το 2024. Παρά τις ελπίδες που είχαν καλλιεργηθεί, η ελιά –ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα του νησιού– δεν περιλαμβάνεται, μέχρι στιγμής, στις καλλιέργειες που θα αποζημιωθούν από το κονδύλι των 142,8 εκατομμυρίων ευρώ, γεγονός που έχει προκαλέσει οργή και απογοήτευση στους αγρότες της περιοχής. Το θέμα είχε πρωτοαναδείξει το Lesvosnews.net, το οποίο δικαιώνεται πλέον για την έγκαιρη επισήμανση της αδικίας που υφίστανται οι ελαιοπαραγωγοί.

Η Λέσβος, γνωστή για το εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο της, έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια από ακραία καιρικά φαινόμενα, με την παρατεταμένη ξηρασία να αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό των ελαιώνων. Ο ΕΛΓΑ έχει ήδη καταγράψει σημαντική απώλεια παραγωγής στο νησί λόγω της ξηρασίας, με εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για μείωση που ξεπερνά το 30% σε πολλές περιοχές για το 2024, ενώ οι προβλέψεις για το 2025 παραμένουν εξίσου δυσοίωνες. Παρά την τεκμηριωμένη αυτή ζημιά, οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου δεν φαίνεται να βρίσκονται στη λίστα των δικαιούχων του Μέτρου 23, αφήνοντας τους σε καθεστώς οικονομικής ανασφάλειας και αβεβαιότητας.

Το Μέτρο 23 και η απουσία της ελιάς

Ποιες καλλιέργειες ενισχύονται – Ποιοι μένουν εκτός

Το Μέτρο 23, με κοινοτική χρηματοδότηση 142,8 εκατομμυρίων ευρώ και δυνατότητα συγχρηματοδότησης από εθνικούς πόρους, παρουσιάστηκε ως μια ελπίδα για τους πληγέντες αγρότες της χώρας.

Η ενίσχυση αφορά συγκεκριμένες καλλιέργειες, βάσει των ζημιών που έχουν καταγραφεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τον ΕΛΓΑ. Ενίσχυση θα λάβουν παραγωγοί των εξής καλλιεργειών:

• Καλαμπόκι

• Ηλίανθος

• Οπωροφόρα δέντρα (ροδάκινα, νεκταρίνια, μήλα)

• Αμπέλια για οινοποίηση

Οι παραγωγοί σιταριού, κριθαριού και ελιάς δεν περιλαμβάνονται στη λίστα, καθώς οι απώλειες στις καλλιέργειές τους δεν ξεπέρασαν το όριο του 30% που θέτει το πρόγραμμα. Απόφαση που προκαλεί πολλές απορίες..

 Σε πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύσης Σταμενίτης, περιορίστηκε σε γενικόλογες διαβεβαιώσεις ότι τα κονδύλια θα κατανεμηθούν «με τον καλύτερο και πιο αμερόληπτο τρόπο», χωρίς να δεσμευτεί για την ένταξη της ελιάς. Αντιθέτως, πληροφορίες που επικαλέστηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, δείχνουν ότι καλλιέργειες όπως το βαμβάκι, το καλαμπόκι και ο ηλίανθος προκρίνονται, ενώ η ελιά κινδυνεύει να μείνει εκτός.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΑΑΤ, Δημήτρης Παπαγιαννίδης, πρόσθεσε λάδι στη φωτιά, δηλώνοντας ότι ακόμα και το σύνολο του κονδυλίου δεν θα αρκούσε για να αποζημιωθεί επαρκώς η ελαιοκαλλιέργεια σε όλη την Ελλάδα. «Τα 100 εκατομμύρια είναι πολύ λίγα για την ελιά», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπονοώντας ότι η ελιά αποκλείστηκε συνειδητά από το πακέτο, παρά τη σημασία της για την εθνική οικονομία και την παράδοση.

Το Lesvosnews.net είχε από νωρίς κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την αδικία που υφίστανται οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου και όχι μόνο. Το πιο πρόσφατος  δημοσίευμά του στις 18 Μαρτίου 2025, είχε επισημάνει την αγωνία των παραγωγών του νησιού και την έλλειψη σαφούς δέσμευσης από το ΥΠΑΑΤ για την ένταξη της ελιάς στο Μέτρο 23. Η εξέλιξη αυτή δικαιώνει την έγκαιρη δημοσιογραφική του παρέμβαση, καθώς η απουσία της ελιάς από το πακέτο των αποζημιώσεων επιβεβαιώνει τις αρχικές ανησυχίες που είχε εκφράσει.

Οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου, μαζί με συναδέλφους τους από άλλες ελαιοκομικές περιοχές της Ελλάδας, εκφράζουν την οργή τους για την «αυθαίρετη», όπως τη χαρακτηρίζουν, απόφαση του Υπουργείου. «Δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ότι η ελιά δεν ανήκει στις ‘μεγάλες’ καλλιέργειες της χώρας», δήλωσε εκπρόσωπος των παραγωγών στο Cretalive, τονίζοντας ότι η μείωση της παραγωγής κατά 50% και πλέον, λόγω ξηρασίας, αποτελεί καταστροφή για την τοπική οικονομία. Παράλληλα, ο βουλευτής Κόκκαλης κατηγόρησε το ΥΠΑΑΤ για έλλειψη διαφάνειας, ζητώντας να δοθεί η δυνατότητα στους αγρότες να τεκμηριώσουν τις ζημιές τους πριν ληφθούν οριστικές αποφάσεις.

Οι ελαιοπαραγωγοί κατηγορούν το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), και ιδιαίτερα τον Γενικό Γραμματέα Γιώργο Στρατάκο, γεωπόνο από τη Λακωνία με γνώση του κλάδου, για αδιαφορία και κακή διαχείριση. Ο Μύρων Χιλετζάκης, αντιπρόεδρος της ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος των Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, τονίζει ότι υπήρξε προσδοκία πως η ελιά θα συμπεριληφθεί στον φάκελο που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες, αλλά η εξαίρεσή της θεωρείται αδικία χωρίς δικαιολογία. Επισημαίνει ότι το επιχείρημα του ΥπΑΑΤ, ότι τα 142,7 εκατομμύρια είναι ανεπαρκή για την ελιά, είναι λανθασμένο, καθώς οι αποζημιώσεις αφορούν μόνο τα παραγωγικά ελαιόδεντρα με τεκμηριωμένη απώλεια, όχι το σύνολο των δέντρων της χώρας. Προτείνει τη χρήση παραστατικών πώλησης για τον εντοπισμό των πληγέντων παραγωγών, τονίζοντας ότι η πολιτική αυτή υπονομεύει ένα προϊόν με τεράστια ιστορική και πολιτιστική αξία.

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών «Νηλέας» στη Μεσσηνία, χαρακτηρίζει την κατάσταση «φοβερή» και υπογραμμίζει την αντίφαση μεταξύ των λόγων της πολιτείας, που αποκαλεί το ελαιόλαδο «πράσινο χρυσό», και της πράξης, που δείχνει έλλειψη στήριξης. Προτείνει διαχωρισμό των ζωνών καλλιέργειας για στοχευμένη ενίσχυση των παραγωγών με απώλειες, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η δική του, όπου τα ξηρικά ελαιόδεντρα έχουν πληγεί σοβαρά. Αναφέρει ότι, σε συνεργασία με τη ΔΑΟΚ Τριφυλίας, έχει ήδη γίνει οριοθέτηση της ζημιάς, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για δίκαιη κατανομή των πόρων.

Το παράδοξο είναι ότι ενώ σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν αντιδράσεις στη Λέσβο έχουμε επιλέξει την σιωπή...