Μυτιλήνη: «Μάης, μήνας ηρωικός για την εργατική τάξη»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που διοργάνωσε η Κ.Ο της Πόλης της Μυτιλήνης του ΚΚΕ, με θέμα «Μάης, μήνας ηρωικός για την εργατική τάξη», το Σάββατο 30 Απρίλη 2022 στις 7.30μμ στην πλατεία Σαπφούς, με αφορμή τον εορτασμό της εργατικής Πρωτομαγιάς την επόμενη μέρα. 

Η εκδήλωση περιλάμβανε μια ιστορική αναδρομή τεσσάρων σταθμών στην ιστορία που διαδραματίστηκαν τον μήνα Μάιο, διανθισμένων με απαγγελία ποιημάτων των μεγάλων ποιητών Γ. Ρίτσου, Κ. Βάρναλη και Ναζίμ Χικμέτ  και με τραγούδια που σχετίζονται με τους αγώνες της εργατικής τάξης και την Πρωτομαγιά. 

Η ιστορική αναδρομή ξεκίνησε με τα γεγονότα του Σικάγου τον Μάη του 1886. Το 1884, η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας αποφάσισε στο συνέδριό της ότι η 1η Μάη του 1886 θα ήταν μέρα εκτεταμένου απεργιακού αγώνα, με σκοπό την καθιέρωση του οχτάωρου. Οι εργάτες διεκδικούσαν: «Οχτώ ώρες για εργασία, οχτώ ώρες για ανάπαυση κι οχτώ ώρες για ό,τι θέλουμε». Στην πρωτομαγιάτικη απεργία του 1886 στις ΗΠΑ πήραν μέρος περίπου μισό εκατομμύριο εργάτες, με διαδηλώσεις στις περισσότερες από τις μεγάλες πόλεις. Στις 3 Μάη, η αστυνομία πυροβόλησε εν ψυχρώ εναντίον εργατών που διαδήλωναν. Την επομένη, 4 Μάη, έγινε διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Χέιμαρκετ, όπου κάποιος προβοκάτορας έριξε βόμβα εναντίον αστυνομικών. Η αστυνομία εκμεταλλεύτηκε αυτήν την αφορμή και χτύπησε τη συγκέντρωση, ενώ το αστικό κράτος βρήκε την ευκαιρία να συλλάβει τους ηγέτες των εργατών. Συγκεκριμένα, οδηγήθηκαν σε σκηνοθετημένη δίκη οχτώ άνθρωποι. «Αν σας περνάει η ιδέα στα σοβαρά πως με τις κρεμάλες σας μπορείτε να σταματήσετε το κίνημα που εξωθεί εκατομμύρια γονατισμένων από την καταπίεση εργατών στην εξέγερση, είστε, μα την αλήθεια, "πτωχοί τω πνεύματι"». Τα λόγια αυτά ήταν του Αύγουστου Σπάις, ενός από τους ηγέτες της εξέγερσης του Σικάγου, ενός από τους 4 που απαγχονίστηκαν, κατά την απολογία του στο δικαστήριο.. Η πρωτομαγιάτικη απεργία του 1886 είχε ως αποτέλεσμα 185.000 εργάτες να κερδίσουν το 8ωρο και τουλάχιστον 200.000 εργάτες να μειώσουν το χρόνο εργασίας τους από τις 12 στις 10 και 9 ώρες.

Στη συνέχεια έγινε αναφορά στις γυναίκες που έπεσαν για την πρωτομαγιά. Μια από τις αιματοβαμμένες Πρωτομαγιές ήταν στο Φουρμί της Γαλλίας το 1891 που χτύπησαν τους υφαντουργούς και ανάμεσα στους 9 νεκρούς και τους εβδομήντα τραυματίες πρωταγωνιστούσαν νέες κοπέλες και παιδιά. Τα ονόματα των νεκρών της Πρωτομαγιάς είναι γραμμένα σε μια στήλη στο Φουρμί ανάμεσα σε αυτά είναι τα εξής: Μαρί Μπολντό 20 χρονών, Λουίζ Ιμπλέ 20 χρονών, Σαρλ Λερουά 21 χρονών, Γκιστάβ Πέστιο 16 χρονών, Εμίλ Σεγκό 30 χρονών, Φελίσι Τονελιέ 17 χρονών, Εμίλ Κορνάιγ 10 χρονών, Ματί Ντιό 17 χρονών, Κλεμπέρ Ζιλοτό 19 χρονών.  

Ακολούθησε αναφορά στους  πρώτους γιορτασμούς στην Ελλάδα στην Αθήνα το 1893. Στις 2 του Μάη του 1893 οι οπαδοί του Σταύρου Καλλέργη, μέλη του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου, γιόρτασαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα την εργατική Πρωτομαγιά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Πήραν μέρος δύο χιλιάδες άτομα, που ενέκριναν το ειδικό ψήφισμα με αιτήματα το 8ωρο, την κυριακάτικη αργία, τα ταμεία αλληλοβοήθειας. 

Τα γεγονότα του Μάη του 1968 στη Γαλλία προσφέρονται για χρήσιμα συμπεράσματα. Οι φοιτητές στο Παρίσι εκείνη την περίοδο ανέρχονταν στις 160.000, στις πρώτες φοιτητικές διαδηλώσεις συμμετείχαν ορισμένες εκατοντάδες, ενώ στις επόμενες ημέρες η μεγαλύτερη συμμετοχή δεν ξεπέρασε τις 20 με 30 χιλιάδες. Την ίδια περίοδο η συμμετοχή στις εργατικές διαδηλώσεις του Παρισιού έφτασε περίπου τα 2 έως 2,5 εκατομμύρια άτομα. Σε όλη τη χώρα απέργησαν περίπου δέκα εκατομμύρια εργάτες, απονεκρώνοντας για μέρες τα πάντα. Αυτό ήταν το καθοριστικό και χαρακτηριστικό στοιχείο του πραγματικού εργατικού Μάη του 1968 στη Γαλλία. Η είσοδος της εργατικής τάξης στον αγώνα έδωσε στα γεγονότα νέες διαστάσεις. Στα αιτήματα των απεργών περιλαμβάνονταν αυξήσεις μισθών, μείωση του ωραρίου εργασίας, μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας και μείωση των ορίων συνταξιοδότησης. Στη συνέχεια στα οικονομικά αιτήματα προστέθηκαν και πολιτικά - προβλήθηκε το σύνθημα της «Λαϊκής Κυβέρνησης». Τα γεγονότα του Μάη 1968 στη Γαλλία πήραν διαστάσεις και καθορίστηκαν από τη συμμετοχή και δράση της εργατικής τάξης. Αποδείχθηκε, πάντως,  πως ακόμα και τέτοιες κατακτήσεις έχουν παροδικό χαραχτήρα  όσο τα μέσα παραγωγής αποτελούν καπιταλιστική ιδιοκτησία και όσο αλλάζουν, απλά, οι κυβερνήσεις και όχι η τάξη που βρίσκεται στην εξουσία.

Συνεχίζοντας την αναδρομή στην Ελλάδα έγινε αναφορά στη Θεσσαλονίκη το Μάη του 1936. Οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, της Ξάνθης, της Δράμας και της Καβάλας κατεβαίνουν σε απεργία ζητώντας την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης. Στην απεργία πήραν μέρος 40.000 καπνεργάτες. Οι χωροφύλακες χτυπάνε «στο ψαχνό». Πρώτος νεκρός ο Τάσος Τούσης.  Ακολουθούν άλλοι τέσσερις. Αντί για σημαίες υψώνονται μαντίλια βουτηγμένα στο αίμα. Οι διαδηλωτές φωνάζουν: «Κάτω οι δολοφόνοι, να φύγει η κυβέρνηση Μεταξά». Την επόμενη μέρα η κηδεία των θυμάτων είναι πραγματικός παλλαϊκός ξεσηκωμός. Ο Γιάννης Ρίτσος, συγκλονισμένος απ' τα γεγονότα, γράφει τον «Επιτάφιο».

Τελευταία ιστορική αναφορά στον Μάη του 1944. Δέκα καμιόνια ξεκίνησαν από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου με προορισμό το Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Μετέφεραν 200 κομμουνιστές κρατούμενους για εκτέλεση, σε αντίποινα για την επίθεση των ανταρτών στην οποία σκοτώθηκε Γερμανός στρατηγός και 3 άτομα από το επιτελείο του, στους Μολάους. Από τους 200, οι περισσότεροι ήταν κρατούμενοι στην Ακροναυπλία και εξόριστοι στην Ανάφη, τους οποίους η Μεταξική δικτατορία είχε παραδώσει στους χιτλερικούς. Στον κατάλογο των θυμάτων, με τον αριθμό 71, υπήρχε το όνομα του Ακροναυπλιώτη Ναπολέοντα Σουκατζίδη.

Τη μουσική επιμέλεια της εκδήλωσης επιμελήθηκε ο Βλαδίμηρος   Σιαμέτης. Στις απαγγελίες πεζών και ποιημάτων  ήταν οι Μάγδα Μαρμάρου και Μαρία Μαδυτινού, ενώ συμμετοχή στο μουσικό πρόγραμμα είχαν οι Ερατώ Μακροθανάση, η Μάγδα Μαρμάρου και η Χρύσα Χατζηλάμπρου.