Ακριβά καύσιμα, μειωμένη επιβατική κίνηση και έλλειψη ρευστότητας αναγκάζουν τις ακτοπλοϊκές εταιρείες να μειώσουν τις υψηλές ταχύτητες των πλοίων που ταξιδεύουν στα νησιά και να ψαλιδίσουν τα δρομολόγια, με μοναδικό σκοπό τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους.
Την ίδια ώρα, με το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Ναυτιλίας πέρασαν ήδη αλλαγές στις δρομολογήσεις, που δίνουν τη δυνατότητα στις εταιρείες να δρομολογούν για λιγότερους μήνες τα πλοία υπό την προϋπόθεση όμως ότι καλύπτεται η σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική χώρα.
Με το κόστος των καυσίμων στα ταχύπλοα να αντιπροσωπεύει το 65% του ημερήσιου λειτουργικού κόστους τους, το υπουργείο Ναυτιλίας έκανε δεκτό το αίτημα των εταιρειών για τη μείωση του χρόνου υποχρεωτικής δρομολόγησης των ταχύπλοων. Ετσι, από επτά μήνες που ίσχυε μέχρι σήμερα ο χρόνος δρομολόγησης στα ταχύπλοα μειώνεται πλέον στους τέσσερις μήνες.
Γενικότερα, με το νέο θεσμικό πλαίσιο επιτρέπονται πιο ελαστικές δρομολογήσεις και αλλαγές πλοίων, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στις εταιρείες να δρομολογούν μικρότερα πλοία στις περιόδους που η κίνηση είναι πολύ μειωμένη.
Μπορεί βέβαια για τις εταιρείες που είναι με την πλάτη στον τοίχο, λόγω του οικονομικού αδιεξόδου στο οποίο έχουν περιέλθει, οι περικοπές δρομολογίων να είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου, σε κάθε περίπτωση όμως διαφοροποιούνται και οι περίοδοι που τα πλοία είναι επανδρωμένα, επηρεάζοντας και την απασχόληση των εργαζομένων στην ακτοπλοΐα.
Τους μήνες αιχμής
Με τα νέα δεδομένα, οι δρομολογήσεις θα γίνονται πλέον μόνο τους μήνες αιχμής, από μέσα Μάη μέχρι μέσα Σεπτέμβρη, ώστε και οικονομία καυσίμων να γίνεται και καλύτερες πληρότητες να έχουν τα υπόλοιπα συμβατικά πλοία που είναι δρομολογημένα στις ίδιες γραμμές.
Πάντως ήδη ο περιορισμός των δρομολογίων των γρήγορων πλοίων είχε ξεκινήσει να γίνεται από πέρυσι. Πέρα από το ότι υπήρξε άμεση ακινησία από τις αρχές Σεπτεμβρίου σε κάποιους προορισμούς, όπως για παράδειγμα στις Δυτικές Κυκλάδες, το καλοκαίρι έκαναν λιγότερα δρομολόγια με μείωση των ταχυτήτων πλεύσης, ενώ δεν ήταν λίγα τα πλοία που υιοθέτησαν το καθεστώς πλήρους ακινησίας για όσο μεγαλύτερο διάστημα επιτρέπεται.
Παράλληλα, οι εταιρείες προχωρούν και σε μειώσεις των ταχυτήτων για να εξοικονομηθούν χρήματα επειδή το κόστος λειτουργίας των πλοίων είναι ασύμφορο. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν οι ακτοπλόοι, οι τιμές των καυσίμων έχουν διπλασιασθεί μέσα σε τρία χρόνια.
Η προηγούμενη εξάλλου χρονιά σημαδεύτηκε από μια δραματική πτώση της τάξης του 20% της επιβατικής κίνησης στις ακτοπλοϊκές μεταφορές, ως αποτέλεσμα της κρίσης που έχει πλήξει τους Ελληνες.
Σε παρόμοια επίπεδα κινείται και η μείωση της εμπορευματικής κίνησης, ως συνέπεια της ραγδαίας πτώσης που καταγράφει η ζήτηση σε καταναλωτικά αγαθά.
Πιο συγκεκριμένα, στη γραμμή Σύρος-Τήνος-Μύκονος η πτώση ήταν της τάξης του 20%, στη γραμμή Ικαρία-Σάμος έχει σημειωθεί βουτιά 18%, ενώ στις γραμμές της Κρήτης και της Χίου-Μυτιλήνης η επιβατική κίνηση κατέγραψε μείωση 7%.
Από την ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων διαπιστώνεται ότι η ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά ακολουθεί μια πορεία συρρίκνωσης, καθώς η κίνηση επιβατών, αυτοκινήτων και φορτηγών εμφανίζει σημάδια συστηματικής μείωσης τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, η επιβατική κίνηση την τελευταία τριετία παρουσιάζει δραματική μείωση της τάξης του 23,34% στο Αιγαίο και 39,09% στην Αδριατική. Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει καίριο πλήγμα στις εταιρείες του κλάδου. Οι συσσωρευμένες ζημιές των εταιρειών την περίοδο 2009 ? 2012 ξεπέρασαν τα 850 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο για το 2012 ανήλθαν σε 200 εκατ. ευρώ, οι οποίες για να καλυφθούν -σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΕΝ, Μιχάλη Σακέλλη- θα πρέπει να αυξηθεί η κίνηση κατά 40%, το οποίο βέβαια προφανώς δεν μπορεί να συμβεί. Η εικόνα πάντως που έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής φέτος στις συγκοινωνίες σύμφωνα με το υπουργείο Ναυτιλίας έχει ως εξής:
Βόρειο Αιγαίο: Τη Χίο και τη Μυτιλήνη θα εξυπηρετήσουν τα ««Blue Star Πάτμος» και «Νήσος Χίος», καθώς έχουν εγκεκριμένα δρομολόγια από και προς Πειραιά. Τα πλοία μπορούν να αυξηθούν σε τρία με το «European Express», που τώρα καλύπτει τη γραμμή Θεσσαλονίκη/Καβάλα-Βόρειο Αιγαίο-Σάμος-Ικαρία.
Σάμος-Ικαρία: Εως 31/10/2013 το νησί εξυπηρετείται από το «Μυτιλήνη». Εκκρεμεί η απόφαση του υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου για έκτακτη δρομολόγηση και του «Νήσος Μύκονος» από τον Ιούνιο. Ανάλογη απόφαση εκκρεμεί και για τετράμηνη δρομολόγηση του «Αίολος Κεντέρης Ι» στη γραμμή Πειραιάς-Ικαρία-Σάμος.
Δωδεκάνησα: θα εξυπηρετηθούν από τα πλοία «Blue Star 2» και Blue «Orizon» που έχουν εγκεκριμένα δρομολόγια έως τις 31 Οκτωβρίου. Και τρίτο πλοίο θα είναι διαθέσιμο το φετινό καλοκαίρι. Είτε το «Διαγόρας» που ήδη καλύπτει την άγονη γραμμή, είτε το «European Express» (της NEL).
Κρήτη: Τα Χανιά καλύπτονται από τα πλοία «Λατώ» και «Ελυρος». Για το Ρέθυμνο εκκρεμεί η δρομολόγηση του «Elli T». Το Ηράκλειο εξυπηρετούν έως τον Οκτώβριο τα πλοία «Κνωσός» και «Φαιστός Παλάς» (Μινωικές), το «Olympic Champion» (ΑΝΕΚ) και το «Blue Star 1».
Ανατολικές Κυκλάδες: Καλύπτονται από τα πλοία «Blue Star Δήλος», «Blue Star Πάρος» και «Blue Star Νάξος». Εκκρεμεί η έγκριση από το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου δρομολογίων των ταχυπλόων «High Speed 4», «High Speed 5», «High Speed 6», Super Jet και «Αίολος Κεντέρης». Εξυπηρετούνται και από Ραφήνα, με τη γραμμή Ανδρο-Τήνο-Μύκονο στην οποία εκτελούν δρομολόγια το «Θεολόγος Π», «Αικατερίνη Π», «Super Ferry II», «Πηνελόπη Α». Επίσης, το φετινό καλοκαίρι από Ραφήνα θα εκτελεί δρομολόγια και το «Blue Star Ιθάκη» στη γραμμή Μύκονο-Νάξο-Πάρο-Ιο και πρόκειται να δρομολογηθεί το ταχύπλοο «Sea Jet II»
Δυτικές Κυκλάδες: Καλύπτονται από τα πλοία «Αγιος Γεώργιος», «Αδαμάντιος Κοραής» και «Βιτσέντζος Κορνάρος». Το ταχύπλοο «Speed Runner» έχει ήδη εγκεκριμένα δρομολόγια έως και τον Σεπτέμβριο.
Επτάνησα: Οχτώ πλοία-«παντόφλες» καλύπτουν την πορθμειακή γραμμή Κέρκυρας-Ηγουμενίτσας. Πλοία της Κοινοπραξίας Ζακύνθου καλύπτουν τη γραμμή Πάτρα-Σάμη-Ιθάκη, Κυλλήνη-Ζάκυνθος και Κυλλήνη-Κεφαλονιά, ενώ εκκρεμεί η οριστική δρομολόγηση και του «Νήσος Κεφαλονιά».
Το πλοίο έχει ήδη αρχίσει να εκτελεί δρομολόγια από τις 25 Απριλίου στη γραμμή Κυλλήνη-Αργοστόλι και Κυλλήνη-Πόρος.
ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ/ ΕΘΝΟΣ