«Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα» της Αγγελικής Δαρλάση από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο
«Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα» της Αγγελικής Δαρλάση, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο (Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος 2015)
Γράφει η Ράνια Μπουμπουρή
Η υπόθεση του βιβλίου βασίζεται στην πραγματική ιστορία της απομάκρυνσης και απόκρυψης των εκθεμάτων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και μόνο το στοιχείο αυτό δηλώνει την έρευνα που απαιτήθηκε εκ μέρους της συγγραφέως του, Αγγελικής Δαρλάση, η οποία προσπάθησε να δείξει τη μεγαλύτερη δυνατή συνέπεια απέναντι στα ιστορικά δεδομένα, όπως δηλώνει στις Σημειώσεις της στο τέλος του βιβλίου.
Τα πρόσωπα του έργου και η ιστορία τους, ωστόσο, αποτελούν προϊόν μυθοπλασίας. Πρωταγωνίστρια η μικρή Αγγελίνα, οι γονείς της οποίας εργάζονται στο Μουσείο – τεχνίτης ο μπαμπάς, καθαρίστρια η μαμά. Η Αγγελίνα με το «καταραμένο» χέρι, όπως αποκαλεί η ίδια το ατροφικό άκρο της, που την κάνει να ξεχωρίζει από τα άλλα παιδιά της γειτονιάς, του σχολείου, της ηλικίας της, που της στερεί χαρές και παιχνίδια, που τη φορτώνει στενοχώρια κι έγνοιες. Μόνο μέσα στο Μουσείο δεν νιώθει αλλιώτικη από μικρό παιδάκι η ηρωίδα του βιβλίου, αφού τα περισσότερα αγάλματα δεν είναι αρτιμελή και τη νιώθουν, όπως τα νιώθει κι εκείνη με τη σειρά της. Τα αγάλματα γίνονται οι φίλοι της, οι έμπιστοί της, τα παιχνίδια της, οι συμμαθητές κι οι δάσκαλοί της. Και μέσα εκεί ζει ζωή χαρισάμενη, γεμάτη ιστορίες από τα χρόνια τα παλιά, γεμάτη περιπέτειες και παιχνίδια, γεμάτη μαθήματα ζωής, γεμάτη στιγμές όλο γέλια και χαρά: «Οι νύχτες στο μουσείο, αντίθετα με ό,τι μπορεί να πιστεύουν οι περισσότεροι, είναι μαγικές· γεμάτες ψιθύρους και κίνηση. Μόλις αρχίζει να σουρουπώνει, μπορείς να διακρίνεις στο βλέμμα των αγαλμάτων την ανυπομονησία τους. Την προσμονή τους» (σελ.183).
Στη ζωή της Αγγελίνας υπάρχει μόνο ένας συνομήλικος ανθρώπινος φίλος: ο Τίκο. Ένα αγόρι που έχει βιώσει οδυνηρές απώλειες κι αναγκάζεται να δίνει κι αυτό τις δικές του μάχες καθημερινά. Ένας μεγάλος μικρός φίλος, αξιόπιστος και αξιαγάπητος. Τα δυο παιδιά είχαν ακουστά τον πόλεμο από τις αφηγήσεις των δικών τους, τώρα όμως τον ζουν στο πετσί τους.
Η Αγγελίνα και ο Τίκο, μαζί τους κι εμείς, παρακολουθούν από κοντά τη διαδικασία της απόκρυψης των εκθεμάτων από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αγωνιούν, παρατηρούν, συλλογίζονται, συμμετέχουν, καταστρώνουν σχέδια, βοηθούν με τον δικό τους τρόπο στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης – και πάλι, μαζί τους κι εμείς. Διότι η λογοτεχνική απόδοση είναι τόσο εμπνευσμένη, η γραφή τόσο προσεγμένη και η εξέλιξη τόσο έξυπνα δοσμένη, ώστε το αποτέλεσμα δικαιώνει τον απαιτητικό αναγνώστη. Ναι, είναι προφανές ότι στην Αγγελική Δαρλάση δεν αρέσουν οι εύκολες λύσεις. Στο βιβλίο της αυτό καταφέρνει να εμφυσήσει την αγάπη για την ιστορική γνώση, προσεγγίζοντας παράλληλα με σεβασμό το θέμα της διαφορετικότητας – χωρίς όμως το άγχος που βλέπουμε σε πολλές εκδόσεις τελευταία πάνω στο θέμα αυτό. Ένα πολύ αξιόλογο μυθιστόρημα, που το συνιστούμε θερμά για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες.
Βρείτε το βιβλίο εδώ
