«Είμαστε πολύ προβληματισμένοι εξαιτίας της δραματικής αύξησης των ροών που καταγράφηκαν χθες στο νησί.Πάνω από 20 βάρκες με περισσότερους από 700 πρόσφυγες και μετανάστες ταξίδεψαν χθες από την Τουρκία στη Λέσβο, ενώ τα νούμερα αυτά αφορούν μόνο τη νότια ακτογραμμή και δεν έχουμε ακόμα τα στοιχεία που αφορούν τη βόρεια πλευρά.
Οι χθεσινές αφίξεις ήταν ρεκόρ, καθώς ήταν οι περισσότερες για τον μήνα Ιανουάριο και μας ανησυχεί το γεγονός ότι πραγματοποίησαν το ταξίδι κάτω από αυτές τις ακραίες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στη Λέσβο», δηλώνει ο Μπόρις Τσεσίρκοφ, εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στη Λέσβο.
Το «Εθνος» βρέθηκε στη Λέσβο και κατέγραψε με τον φακό του τις δραματικές προσπάθειες των προσφύγων και μεταναστών να βρεθούν με κάθε κόστος στο νησί. Παρακολούθησε σκηνές αλλοφροσύνης, με βρέφη, ηλικίας δύο ετών, με βρεγμένα ρούχα και στα όρια της υποθερμίας να παλεύουν να φτάσουν στη Λέσβο, ενώ έχει μεγάλα κύματα και στο νησί χιονίζει...
Χθες, ο «φόρος» ήταν βαρύς, καθώς μία γυναίκα πέθανε κατά τη διάρκεια του επικίνδυνου περάσματος από υποθερμία που προκάλεσε καρδιακή προσβολή, καθώς και ένα αγόρι πέντε ετών.
Τα δύο περιστατικά σημειώθηκαν στη βόρεια πλευρά του νησιού (Μόλυβος, Σκάλα Συκαμιάς), όπου επικρατεί παγετός, με τη θερμοκρασία να κινείται γύρω στο μηδέν. Παρ' όλ’ αυτά, οι πρόσφυγες αγνοούν τις άσχημες συνθήκες που επικρατούν και επιβιβάζονται στις λαστιχένιες βάρκες, αψηφώντας κάθε κίνδυνο.
Την ίδια στιγμή, αξιωματούχοι που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις διάσωσης, δηλώνουν στο «Εθνος» ότι οι δουλέμποροι δεν δίστασαν χθες και μ’ αυτές τις καιρικές συνθήκες, να αναγκάσουν τους πρόσφυγες, ακόμα και διά της βίας, να επιβιβαστούν στις λαστιχένιες βάρκες που μπάζουν νερά και να τους στείλουν στη Λέσβο. «Δείχνουν να έχουν αποθρασυνθεί τελείως και να τρέχουν να προλάβουν να βάλουν στις βάρκες όσο περισσότερους μπορούν», σημειώνει η ίδια πηγή.
Παράλληλα, ανησυχία προκαλεί και η εντεινόμενη απόγνωση στην οποία έχουν περιέλθει οι πρόσφυγες. «Για να πάρουν την απόφαση να μπουν σ’ αυτές τις βάρκες με τα παιδιά τους και να ταξιδέψουν με αυτόν τον καιρό, με τους ανέμους στα 4 με 5 μποφόρ και πολικές θερμοκρασίες, σημαίνει ότι η απόγνωση και η δυστυχία αυτών των ανθρώπων έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Και αυτό μας ανησυχεί βαθιά», υπογραμμίζει ο εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στη Λέσβο.
Το «Εθνος» βρέθηκε στη βόρεια πλευρά του νησιού (Μόλυβος και Σκάλα Συκαμιάς), όπου τουλάχιστον δέκα βάρκες πραγματοποίησαν το ταξίδι του θανάτου. Από νωρίς το πρωί έκαναν την εμφάνισή τους και το πρώτο σοβαρό περιστατικό σημειώθηκε λίγο μετά τις 8. Ενα αγόρι ηλικίας 5 ετών μεταφέρθηκε μαζί με τον πατέρα του στο λιμάνι της Σκάλας Συκαμιάς, όπου λειτουργεί οργάνωση ΜΚΟ. Σύμφωνα με μία εκδοχή, το αγόρι ήταν ήδη νεκρό όταν μεταφέρθηκε στο αγροτικό ιατρείο, όπου και διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Φέρεται να έχασε τη ζωή του κατά το ταξίδι, από υποθερμία.
Τη στιγμή που έγινε γνωστό ότι το αγόρι είναι νεκρό και η σορός του παρελήφθη από ασθενόφορο, το «Εθνος» βρισκόταν στο σημείο και κατέγραψε την έντονη αναστάτωση που επικρατούσε μεταξύ των εθελοντών και οργανώσεων. Οι τόνοι ήταν ανεβασμένοι, επικρατούσε ένταση και εκνευρισμός, ενώ διατυπώθηκαν ερωτήματα σχετικά με το τι πήγε στραβά με το αγοράκι, λόγω των πληροφοριών για «λάθος συνεννόηση».
«Ηταν τρέλα»
Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, στο λιμάνι της Σκάλας κατέφθασαν ακόμα 40 πρόσφυγες από τη Συρία που είχαν μόλις διασωθεί από σκάφος της Frontex. Ανάμεσά τους και πολλά μικρά παιδιά. Ρωτήσαμε μία μητέρα από τη Συρία, περίπου 30 ετών, που είχε διασωθεί μαζί με το 7χρονο παιδάκι της, γιατί δεν περίμεναν να καλυτερέψει ο καιρός πριν ταξιδέψουν. Πήραμε την απάντηση ότι «ήταν τρέλα αυτό που κάναμε» και ευχαριστούσαν τους διασώστες και τους εθελοντές που τους «έσωσαν».
Λίγο λεπτά αργότερα, κατά τις 12 το μεσημέρι το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης διαβίβασε σήμα για βάρκα που βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Σκάλας, με περίπου 50 πρόσφυγες. Οταν το σκάφος της Frontex εντόπισε τη βάρκα, οι πρόσφυγες βρίσκονταν σε τρομερή απόγνωση και φώναζαν πως μία γυναίκα έχει πεθάνει. Ξεκίνησε άμεσα η επιβίβαση όλων των προσφύγων, μία πολύ δύσκολη και επικίνδυνη επιχείρηση.
Στο σκάφος της Frontex ανέβασαν πρώτα τη γυναίκα, με τους αξιωματικούς να της κάνουν ανάνηψη μέχρι και την ώρα που έφτασαν στη στεριά. Η βάρκα των προσφύγων είχε τουλάχιστον 15 παιδιά, ηλικίας από 2 έως 10 ετών, τα οποία ήταν «μελανιασμένα» από το κρύο και από τον τρόμο του ταξιδιού, με βρεγμένα ρούχα και στα όρια της υποθερμίας. Τους μοιράστηκαν αλουμινοκουβέρτες προκειμένου να ζεσταθούν και μόλις επιβιβάστηκαν οι γυναίκες, γονείς και παιδιά στο σκάφος, μεταφέρθηκαν γρήγορα για την παροχή πρώτων βοηθειών.
Σύμφωνα με αστυνομικές πληροφορίες, στο Κέντρο Καταγραφής και Πιστοποίησης της Μόριας βρίσκονται από χθες το βράδυ πάνω από 1.200 άτομα, αριθμός πρωτοφανής για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν, και όλοι είναι προστατευμένοι από τις χαμηλές θερμοκρασίες και τη βροχή.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΠΙΝΤΕΛΑΣ / εφημερίδα ΕΘΝΟΣ