Άγιο Φως: Θαύμα ή ... αναπτήρας ( ; )
Όπως κάθε χρόνο από το 1988 και μετά, έτσι και το 2025, το Άγιο Φως θα φτάσει στην Ελλάδα με ειδική πτήση από τα Ιεροσόλυμα, για να φωτίσει τις λαμπάδες μας τη νύχτα της Ανάστασης. Η ιεροτελεστία αυτή, που πραγματοποιείται στον Πανάγιο Τάφο, παραμένει ένα από τα πιο συναρπαστικά και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενα γεγονότα του χριστιανικού κόσμου.
Η Τελετή του Αγίου Φωτός το 2025
Η διαδικασία θα ξεκινήσει στις 12 το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, στις 19 Απριλίου 2025, με την Ιερή Λιτανεία στον Ναό της Αναστάσεως. Εκπρόσωποι διαφόρων Εκκλησιών θα χαιρετήσουν τον Ελληνορθόδοξο Πατριάρχη Ιεροσολύμων, πριν αποσφραγιστεί ο Πανάγιος Τάφος. Ο Πατριάρχης, φορώντας μόνο το λευκό του στιχάριο, θα εισέλθει στο σκοτεινό Ιερό Κουβούκλιο κρατώντας σβηστούς πυρσούς. Μετά από 15 λεπτά προσευχής, θα εξέλθει κρατώντας αναμμένες δάδες, σηματοδοτώντας την έναρξη της διανομής του Αγίου Φωτός στους χιλιάδες πιστούς που περιμένουν με ανυπομονησία.
Ένα Θαύμα ή Μια Παράδοση;
Η προέλευση του Αγίου Φωτός παραμένει αντικείμενο έντονης συζήτησης. Σύμφωνα με την παλαιότερη περιγραφή στην ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, το φως αναφλεγόταν «με θαυμαστόν τρόπον» όταν ο Πατριάρχης τοποθετούσε βαμβάκι στον Τάφο. Ωστόσο, από το 2018, η επίσημη αναφορά αποφεύγει τη λέξη «θαύμα», περιγράφοντας απλώς τη μετάδοση του φωτός στους πιστούς, οι οποίοι το δέχονται «μετά πίστεως και χαρᾶς».
Πολλοί πιστοί επιμένουν στη θαυματουργική του φύση, αναφέροντας φαινόμενα όπως η αυτανάφλεξη κεριών ή η εμφάνιση λευκογάλανων αστραπών στον Ναό. Άλλοι μιλούν για μια φλόγα που δεν καίει τα πρώτα λεπτά — ένας ισχυρισμός που, αν και δημοφιλής, δεν υποστηρίζεται από οπτικό υλικό. Ιστορικές μαρτυρίες, όπως αυτή του Γάλλου ιερέα Φουσέ από την Α’ Σταυροφορία ή του Δομινικανού μοναχού Φέλιξ Φάμπρι το 15ο αιώνα, περιγράφουν το φως ως θεϊκό σημάδι, ενισχύοντας την πίστη όσων το θεωρούν υπερφυσικό.
Η Άλλη Πλευρά του Νομίσματος
Παράλληλα, υπάρχουν φωνές που απορρίπτουν τη θαυματουργική ερμηνεία. Ο Μητροπολίτης Πέτρας Κορνήλιος, σε συνέντευξή του το 2001, δήλωσε ότι το φως προέρχεται από την ακοίμητη κανδήλα εντός του Κουβουκλίου, υπογραμμίζοντας ότι «θαύμα με ραντεβού δεν γίνεται». Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Καλοκύρης υποστηρίζει ότι η ευχή του Πατριάρχη δεν αναφέρει καμία υπερφυσική κάθοδο φωτός, αλλά απλώς τον καθαγιασμό του φυσικού φωτός ως συμβόλου της Ανάστασης.
Κριτικοί, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής τον 19ο αιώνα ή ο συγγραφέας Μιχάλης Καλόπουλος το 2025, θεωρούν την τελετή τέχνασμα, ίσως με χρήση πυροτεχνικών υλικών. Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Αλικάκος, στο πρόσφατα ενημερωμένο βιβλίο του, φέρνει στο φως μαρτυρίες σκευοφυλάκων του Πατριαρχείου, όπως του Αρχιεπισκόπου Ισίδωρου, που παραδέχεται ότι ανάβει την κανδήλα με αναπτήρα, και του Αρχιεπισκόπου Νικηφόρου, που χρησιμοποιούσε σπίρτα τη δεκαετία του ’80.
Και τοο 2025, η συζήτηση συνεχίζεται με νέα δυναμική. Η τεχνολογία επιτρέπει τη ζωντανή μετάδοση της τελετής, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φιλοξενούν έντονες αντιπαραθέσεις. Παρά τις αποκαλύψεις και τις αμφισβητήσεις, η πίστη εκατομμυρίων παραμένει ακλόνητη. Το Άγιο Φως, είτε θεωρηθεί θαύμα είτε συμβολισμός, συνεχίζει να ενώνει —αλλά και να διχάζει— πιστούς και σκεπτικιστές, διατηρώντας τη μοναδική του θέση στην ορθόδοξη παράδοση.
