Πρωτοπόρο πείραμα στη Λέσβο για καθαρισμό θαλάσσιων περιοχών
Σε εξέλιξη βρίσκεται η υλοποίηση του ευρωπαϊκού έργου PHAROS4MPAs που χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα INTERREG MED 2014-2020 στο οποίο συμμετέχει ως εταίρος το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Βορείου Αιγαίου. Το έργο ξεκίνησε το Φεβρουάριο 2018 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούλιο 2019, με συνολικό προϋπολογισμό 1,2 εκατομμύρια €. . Συντονιστής του έργου είναι το WWF Γαλλίας και το εταιρικό σχήμα αποτελείται συνολικά από 8 Εταίρους (Πανεπιστήμια, Ινστιτούτα, Αναπτυξιακοί Φορείς, Περιβαλλοντικές Οργανώσεις), από 10 μεσογειακές χώρες, ενώ συμμετέχουν ως συνεργαζόμενοι 9 επιπλέον φορείς, μεταξύ των οποίων το WWF Ελλάδος και η Διάσκεψη Παρακτίων Περιφερειών της Ευρώπης (CPMR), της οποίας ενεργό μέλος είναι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου.
Σκοπός του έργου είναι να κεφαλαιοποιήσει τα υπάρχοντα αποτελέσματα από αντίστοιχα προγράμματα και να παράσχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συστάσεων για την απαραίτητη συνεργασία μεταξύ των φορέων των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών (MPA) της Μεσογείου και των παραγωγικών φορέων που δραστηριοποιούνται στις περιοχές αυτές, για τη διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται και την αλληλεπίδρασή τους με τις προστατευόμενες περιοχές και τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Οι τομείς στους οποίους επικεντρώνεται το PHAROS4MPAs είναι οι θαλάσσιες μεταφορές και τα λιμάνια, οι κρουαζιέρες, το scuba diving, τα θαλάσσια πάρκα ανεμογεννητριών, η υδατοκαλλιέργεια, τα σκάφη αναψυχής, και η παραδοσιακή και ψυχαγωγική αλιεία. Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Βορείου Αιγαίου, θα εστιάσει στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας στο Βόρειο Αιγαίο σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας Λέσβου της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
Το Περιφερειακό Ταμείο, έχει αναλάβει μεταξύ άλλων, την υλοποίηση πειραματικής εφαρμογής για τη διερεύνηση της δυνατότητας μείωσης οργανικού φορτίου από το ίζημα κάτω από κλωβούς υδατοκαλλιεργειών, με τη χρήση ολοθούριων. Τα ολοθούρια είναι θαλάσσιοι οργανισμοί που τρέφονται με οργανική ύλη, την οποία κατακρατούν, γεγονός που τα καθιστά ιδανικούς οργανισμούς για τον καθαρισμό της θαλάσσιας περιοχής.
Η πειραματική εφαρμογή ανατέθηκε από το Περιφερειακό Ταμείο στο Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Συγκεκριμένα, θα κατασκευαστούν τέσσερις τετράγωνοι κλωβοί από λαμαρίνα και λεπτό δίχτυ, οι οποίοι θα τοποθετηθούν μέσα στις επόμενες μέρες κάτω από τους υπάρχοντες κλωβούς των ιχθυοκαλλιεργειών σε μονάδα της Λέσβου. Στους πειραματικούς κλωβούς θα τοποθετηθούν ολοθούρια, από δύο διαφορετικά είδη (Holothuria tubulosa και Holothuria poli) και σε διαφορετική πυκνότητα και θα πραγματοποιηθούν δειγματοληψίες και μετρήσεις οι οποίες θα αναλυθούν στα Εργαστήρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με σκοπό να διαπιστωθεί αν η χρήση των ολοθουρίων μπορεί να συμβάλλει θετικά στη βελτίωση των συνθηκών του πυθμένα μιας υδατοκαλλιέργειας.
Από ότι είναι έως σήμερα γνωστό, ανάλογη πειραματική εφαρμογή, σε τέτοια κλίμακα, με τόσα είδη ολοθούριων και για μεγάλο χρονικό διάστημα, υλοποιείται για πρώτη φορά τόσο σε πανελλαδικό επίπεδο όσο και πανευρωπαϊκό και ως εκ τούτου τα αποτελέσματά της αναμένεται να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Σε δήλωσή της η Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου, τόνισε τα εξής:
«Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου σταθερά υποστηρίζει δράσεις αμοιβαίου οφέλους, όπου όλοι οι συμμετέχοντες να είναι κερδισμένοι. Μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι και το έργο PHAROS4MPAs, που η υλοποίησή του συμβάλει στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και ταυτόχρονα στηρίζει τους παραγωγούς για να διερευνήσουν νέες δυνατότητες και νέες προοπτικές. Η συνεργασία με αξιόλογα Ερευνητικά Ιδρύματα, Αναπτυξιακούς Φορείς και Διεθνείς Περιβαλλοντικές Οργανώσεις της Μεσογείου, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, παρέχει πολύτιμη τεχνογνωσία και ανοίγει νέους ορίζοντες. Αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της πειραματικής εφαρμογής που ελπίζουμε εκτός από το επιστημονικό ενδιαφέρον, να αποδειχθεί ότι θα έχει και ενθαρρυντικά αποτελέσματα τόσο για το περιβάλλον των νησιών μας όσο και για τον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας, που αποτελεί έναν από τους πλέον δυναμικούς κλάδους της Χίου και της Λέσβου αλλά και συνολικά της χώρας μας, με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις ιδιαίτερα απαιτητικές και ανταγωνιστικές αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ΗΠΑ, του Καναδά κ.α.»
Η συνοπτική περιγραφή του έργου έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ταμείου (www.ptaba.gr) (Βλ. «Έργα - Ευρωπαϊκά Προγράμματα»).
