Ποιοι είναι οι τέσσερις ενδιαφερόμενοι για το κοίτασμα αντιμονίου της Χίου - Τι θα γίνει με τις αντιδράσεις
Θετικοί είναι οι οιωνοί για το εγχείρημα της αξιοποίησης των αποθεμάτων σε αντιμόνιο στη Χίο, καθώς τέσσερις ενδιαφερόμενοι -εκ των οποίων δυο είναι πολύ μεγάλοι παίκτες- κατέθεσαν μη δεσμευτική προσφορά στην πρώτη φάση του διεθνούς διαγωνισμού που διενεργεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η προθεσμία υποβολής έληγε χθες (Δευτέρα 10 Μαρτίου) και σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr στη γραμμή της αφετηρίας προσήλθαν οι ακόλουθες εταιρείες:
1.Η Λάβα Μεταλλευτική & Λατομική ΑΕ, που ανήκει στον όμιλο εταιρειών της τσιμεντοβιομηχανίας ΗΡΑΚΛΗΣ (θυγατρικής της Lafarge που βρίσκεται υπό την ομπρέλα της Holcim) και δραστηριοποιείται από το 1952 στην εξόρυξη, επεξεργασία και εμπορία βιομηχανικών ορυκτών με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα. Με παρουσία πέντε δεκαετιών στον κλάδο των ορυκτών, η Λάβα δραστηριοποιείται στην εξόρυξη, επεξεργασία και εμπορία ελαφρόπετρας στη νήσο Γυαλί βόρεια της Νισύρου, γύψου στο Αλτσί της Σητείας (Κρήτη), ποζολάνης στην Ξυλοκερατιά Μήλου και πυριτικού στην Καστριανή Μήλου. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις (που αφορούν στη χρήση του 2023), η εταιρεία είχε κύκλο εργασιών 18,7 εκατ. ευρώ, ΕΒΙTDA 9,5 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 7,5 εκατ. ευρώ.
2.Η ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι, ο βραχίονας μεταλλευτικής δραστηριότητας της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που εδρεύει στη βόρειο Εύβοια, περιοχή με μακρά παράδοση στην εξόρυξη λευκόλιθου και τα προϊόντα μαγνησίας. Η εταιρεία εκμεταλλεύεται τα φημισμένα μεταλλεία της περιοχής του Μαντουδίου που για πολλά χρόνια προμήθευαν την υφήλιο με προϊόντα μαγνησίας υψηλής ποιότητας και φιλοδοξεί να ηγηθεί της αγοράς αναπτύσσοντας προϊόντα για χημικές, φαρμακευτικές, αγροτικές και βιομηχανικές χρήσεις. Κατά το 2023 ο κύκλος εργασιών της ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι διαμορφώθηκε στα 16,5 εκατ. ευρώ.
3.Η Geotest, εταιρεία συμβούλων μηχανικών που ιδρύθηκε το 1999 από τον Χρήστο Χιώνη και παρέχει ευρεία γκάμα υπηρεσιών στην εξορυκτική βιομηχανία, με εμπειρία σε εξορύξεις στο υπέδαφος και στην επιφάνεια του εδάφους, σε γεωτεχνικές γεωτρήσεις, εκπόνηση περιβαλλοντικών και τεχνικών μελετών, και την εγκατάσταση «πηγαδιών» και όλου του απαραίτητου εξοπλισμού. Η Geotest έχει συνεργαστεί- μεταξύ άλλων- με την Ελληνικός Χρυσός (στα projects στις Σκουριές και το Στρατώνι), με την Imerys, την Ελληνικά Μεταλλεία κ.α. Η εταιρεία διατηρεί γραφεία στη Ρουμανία και τη Σερβία
4.H Γαία Μελετών ΑΕ εταιρεία μελετητών και συμβούλων μηχανικών με έδρα τη Θεσσαλονίκη, με ιδρυτή και πρόεδρο τον Δημήτρη Μαμουνή. Αντικείμενό της είναι η εκπόνηση και ο έλεγχος μελετών, η διαχείριση και επίβλεψη ιδιωτικών και δημοσίων έργων καθώς και η παροχή υπηρεσιών συμβούλου στους τομείς των χωροταξικών, πολεοδομικών, οργάνωσης και επιχειρησιακής έρευνας, αρχιτεκτονικών, στατικών, ηλεκτρομηχανολογικών, ενεργειακών, συγκοινωνιακών, λιμενικών, υδραυλικών, τοπογραφικών και περιβαλλοντικών έργων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν αποκλείεται να εκπροσωπεί άλλη εταιρεία, ενδεχομένως ξένη που θα κάνει την εμφάνισή της στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού.
Τα επόμενα βήματα του διαγωνισμού για το αντιμόνιο
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά την έντονη φημολογία που είχε αναπτυχθεί το προηγούμενο διάστημα, η αυστραλέζική Rockfire δεν έδωσε το παρών στον διαγωνισμό. Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στην προκήρυξη της δεύτερης φάσης όπου θα εξειδικευθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την κατάθεση των δεσμευτικών τεχνικών και οικονομικών προσφορών, με τα πιο αισιόδοξα σενάρια να κάνουν λόγο για έναρξη της εκμετάλλευσης του κοιτάσματος σε ορίζοντα 3-4 ετών. Όλα αυτά βέβαια υπό την αίρεση να μην εγκλωβιστεί ο διαγωνισμός σε «μυλόπετρες» προσφυγών και δικαστικών διενέξεων, καθώς έχουν εκδηλωθεί αντιδράσεις από μερίδα της τοπικής κοινωνίας στη Χίο. Ήδη οι κάτοικοι της περιοχής της Αμανής στη βόρεια Χίο που βρίσκεται κοντά στο Δημόσιο Μεταλλευτικό Χώρο στην περιοχή της Κεράμου (που αποτελεί το αντικείμενο του διαγωνισμού) έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κάτι που προοιωνίζεται ότι ο ορίζοντας δεν θα είναι ανέφελος.
Σε κάθε περίπτωση, ο διαγωνισμός προχωρά σε μια περίοδο που η τιμή του αντιμονίου, ενός σπάνιου και πολύτιμου μετάλλου με πολλαπλές εφαρμογές στην αμυντική βιομηχανία, τη βιομηχανία ηλεκτρονικών αλλά και τα φωτοβολταϊκά πάνελ και τις μπαταρίες (εξ ου και αποκαλείται ο αφανής ήρωας της πράσινης μετάβασης) έχει αυξηθεί κατά 300% μέσα σε δυο χρόνια, αγγίζοντας τα 50.000 δολάρια ανά τόνο. Εξίσου έντονη είναι και η αύξηση της ζήτησης διεθνώς, με ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση να αναζητούν εναλλακτικές πηγές προμήθειας, σε μια συγκυρία όπου παρατηρείται έλλειμμα στην παραγωγή που μετά βίας αγγίζει τους 80.000 τόνους ετησίως, ενώ η παγκόσμια ζήτηση εκτιμάται στους 120.000 τόνους. Και τούτο διότι οι ανάγκες για αντιμόνιο έχουν εκτοξευθεί, τη στιγμή που η Κίνα που αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό και εξαγωγέα αντιμονίου στον κόσμο έχει επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές.
Αντιδράσεις για την Εξόρυξη Αντιμονίου στη Χίο
Η προοπτική εξόρυξης αντιμονίου στη Βόρεια Χίο έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία, φορείς και ομογενείς. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προωθεί διεθνή διαγωνισμό για την εκμετάλλευση 9,02 τ.χλμ. στον Δημόσιο Μεταλλευτικό Χώρο της Κεράμου, παρά τις ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές και υγειονομικές συνέπειες. Το αντιμόνιο, χαρακτηρισμένο ως τοξικό και δυνητικά καρκινογόνο, θεωρείται από πολλούς «υγειονομική βόμβα», με πιθανές επιπτώσεις όπως δερματολογικές, αναπνευστικές και καρδιακές παθήσεις.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, οι κατοικοι, η Συντονιστική Επιτροπή Δράσης και Ενημέρωσης, η Λαϊκή Συσπείρωση, ακόμα και τα Χιακά Σωματεία Αμερικής και Καναδά αντιτίθενται σθεναρά, τονίζοντας ότι η εξόρυξη απειλεί το περιβάλλον (περιοχή Natura, ιαματικές πηγές), την υγεία και την τοπική οικονομία, χωρίς ουσιαστικά ανταποδοτικά οφέλη. Εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, συλλαλητήρια και συζητήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο έχουν πραγματοποιηθεί, με την κοινωνία να ζητά την ακύρωση του διαγωνισμού. Η κυβέρνηση επιμένει, υποσχόμενη αυστηρές περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, αλλά η αντίσταση παραμένει ισχυρή, με το σύνθημα «Λέμε ΟΧΙ» να κυριαρχεί.
