Ο άνθρωπος που μας έμαθε να τρώμε πατατάκια ήταν από την Μόρια Λέσβου
Μέσα σε ένα υπόγειο στο Μεταξουργείο, με πολλές πατάτες και μία φριτέζα της εποχής που λειτουργούσε με κάρβουνο φτιάχτηκαν τα πρώτα ελληνικά πατατάκια.
Στο μακρινό 1954, ο Γιώργος Τσακίρης, κατέβηκε στο υπόγειο του σπιτιού του, έκοψε τις πατάτες με το χέρι και έφτιαξε τα πατατάκια που συνεχίζουν μέχρι και σήμερα την πορεία τους.
Για πολλούς είναι ο άνθρωπος που έμαθε στους Έλληνες να τρώνε τα πατατάκια, αφού ήταν ο πρώτος που τα έβαλε στις σακούλες και σιγά – σιγά τα έβγαλε σε όλη την αγορά.
Για την ιστορία βέβαια να αναφέρουμε πως τα πατατάκια ανακαλύφθηκαν το 1853, τυχαία από έναν γνωστό σεφ της εποχής στη Νέα Υόρκη στην περιοχή Σαρατόγκα Σπρινγκς. Ύστερα από παράπονα κάποιου πελάτη που είδε τις πατάτες του χοντρές και ανάλατες, ο Σεφ αποφάσισε να τον εκδικηθεί. Έκοψε τις πατάτες όσο λεπτές γινόταν τις τηγάνισε μέχρι να γίνουν τραγανές και έριξε μπόλικο αλάτι. Ο πελάτης μόλις δοκίμασε την νέα πρόταση ενθουσιάστηκε και έμειναν έτσι στην ιστορία ως τσιπς από την ονομασία που τους δόθηκαν από την περιοχή, ως Σαρατόγκα τσιπς.
Τα τσιπς στην Ελλάδα φτιάχτηκαν το 1954. Τότε που ο Γιώργος Τσακίρης φτιάχνει την πρώτη «μονάδα παραγωγής» snacks πατάτας, στο υπόγειο του σπιτιού του στην Αθήνα.
Η ιδέα βέβαια δεν του ήρθε καθόλου τυχαία, αλλά είχε την εξυπνάδα και τη θέληση να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες.
Ο Γιώργος Τσακίρης γεννημένος το 1928 στο χωριό Μόρια της Λέσβου βρέθηκε σε ηλικία 23 ετών να δουλεύει ως μπάρμαν σε εστιατόριο της Πανεπιστημίου. Το 1953 παίρνει μεταγραφή και γίνεται ένας από τους βοηθούς σεφ στο Zonars. Στο γνωστό κατάστημα της εποχής, ανάμεσα στις καθημερινές δουλειές του ήταν να πηγαίνει τηγανισμένα πατατάκια σε έναν καλό πελάτη του καταστήματος στο Κολωνάκι.
Μάλιστα ο πελάτης που ήταν καπνοβιομήχανος τα πλήρωνε 80 δραχμές την οκά (1,2 κιλά), ένα καλό ποσό δηλαδή για την εποχή.
Ο Τσακίρης δεν άργησε να κάνει τους υπολογισμούς και να δει ότι το κόστος της παρασκευής για τις λεπτές τηγανιτές πατάτες του καπνοβιομήχανου δεν ξεπερνούσε τις 12 δραχμές. Η ιδέα του μπήκε.
Παίρνει τον τελευταίο του μισθό και αποχωρεί από το Zonars. Η πρώτη του κίνηση ήταν μία. Αγοράζει πατάτες, λάδι, μπόλικο αλάτι και μια φουφού και ξεκινάει να φτιάχνει τα πατατάκια. Μάλιστα πηγαίνει στον καπνοβιομήχανο και του κάνει προσφορά 60 δραχμές! Εκείνος δέχεται και γίνεται ο πρώτος πελάτης.
Το υπόγειο και η φουφού με κάρβουνο
Τόπος παραγωγής για τα πατατάκια έγινε το υπόγειο του δωματίου όπου έμενε, διαστάσεων 6 τετραγωνικών μέτρων στη συμβολή των οδών Κωνσταντινουπόλεως και Λένορμαν, στην Αθήνα, ενώ ο εξοπλισμός του αποτελείται από απλές, καθημερινές συσκευές. Το κόψιμο της πατάτας γίνεται χειρωνακτικά με κοπίδι – λεπίδα. Το συγκεκριμένο κοπίδι έχει πλέον αποκτήσει συλλεκτική αξία και φυλάσσεται στην εταιρεία θυμίζοντας την αφετηρία της διαδρομής.
Σε μια μικρή φριτέζα τηγανίζονται τα τσιπς χρησιμοποιώντας ως καύσιμο υλικό το κάρβουνο.
Το προϊόν συσκευάζεται με το χέρι μέσα σε διαφανείς νάιλον σακούλες με πρώτους πελάτες τον καπνοβιομήχανο και το ζαχαροπλαστείο «Ελληνικόν» στο Κολωνάκι. Εκείνη την εποχή η διανομή γίνεται από τον ίδιο τον Γιώργο Τσακίρη. Μάλιστα σύντομα βάζει στο παιχνίδι τα κοντινά θερινά σινεμά και τα ζαχαροπλαστεία που βρίσκονται κοντά στο σπίτι του.
Η υπόθεση διανομή γινόταν με τον Τσακίρη πεζό και με διαφήμιση τον ίδιο.
Σιγά-σιγά όσο περνά ο χρόνος οι απαιτήσεις αυξάνονται και τα πατατάκια αποκτούν φήμη. Έτσι αναγκάζεται να μεταφέρει το εργαστήριο παραγωγής του από το χώρο κατοικίας του σε ένα μεγαλύτερο χώρο. Αυτή τη φορά είναι ένα ισόγειο στο Μεταξουργείο και τα τετραγωνικά γίνονται διπλάσια. Τότε αγοράζει ηλεκτροκίνητο δίσκο με δύο μαχαίρια για την κοπή της πατάτας, ενώ τα τσιπς τα τηγάνιζε σε μία μεγαλύτερη φριτέζα, με καυστήρα πετρελαίου αυτή τη φορά. Παρ’ όλα αυτά τα τσιπς συνέχιζε να τα συσκευάζει με το χέρι, ενώ η διανομή αλλάζει. Αρχικά γινόταν με τον Τσακίρη πεζό, μετά πέρασε στο ποδήλατο, στη συνέχεια με δίκυκλο και τελικά με μία τρίκυκλη μοτοσικλέτα.
Στο τέλος της δεκαετίας του 1960, η ζήτηση αυξάνεται και έτσι το εργαστήριο μεταφέρεται, στο Γκάζι. Η διαδικασία παραγωγής γίνεται πλέον σε στάδια και τα προϊόντα Τσακίρης διατίθενται και στα περίπτερα.
Την ίδια περίοδο παρουσιάζει ένα καινούριο προϊόν: τα sticks, τα οποία γίνονται άμεσα ανάρπαστα.
Η εποχή της ανάπτυξης και η πώληση
Λίγα χρόνια μετά τα υπόγεια και τα ισόγεια δεν επαρκούν για την επιχείρηση του δαιμόνιου επιχειρηματία.
Τότε δημιουργείται η πρώτη μεγάλη μονάδα παραγωγής τσιπς στην περιοχή του Ταύρου, στην Αττική, και ο Τσακίρης αγοράζει την πρώτη ημιαυτόματη φριτέζα συνεχούς τηγανίσματος.
Το πρώτο εργοστάσιο έρχεται το 1997. Δημιουργείται το εργοστάσιο στην Αταλάντη, με νέο, σύγχρονο και αυτοματοποιημένο εξοπλισμό, και λειτουργεί υπό αυστηρές συνθήκες υγιεινής και ασφαλείας.
Τα πράγματα όμως στην αγορά έχουν αλλάξει σημαντικά, ο ανταγωνισμός είναι έντονος και οι συνθήκες διαφορετικές. Η επένδυση τελικά της Αταλάντης δείχνει να είναι μεγάλη. Έτσι το 1999 η οικογένεια Τσακίρη αναγκάζεται να πουλήσει το 69% της Τσακίρης ΑΒΕΕ στον όμιλο Plias, ενώ τον Ιανουάριο του 2002 μεταβιβάζει και το υπόλοιπο 31%. Τον Ιανουάριο του 2004 η Τσακίρης ΑΒΕΕ εξαγοράζεται από την Coca-Cola 3Ε, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες της ελληνικής αγοράς. Από τότε η κόντρα είναι μεγάλη με την Tasty για τα μερίδια της αγοράς και την επικράτηση.
