Ο όρκος του Ιπποκράτη
Από τη μια στιγμή ως την άλλη. Εκεί που όλα είναι καλά έρχεται αυτή η καταραμένη στιγμή και όλα ανατρέπονται. Χάνεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου, χάνεις ολόκληρο τον κόσμο, η ψυχραιμία που οφείλεις να έχεις σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει στην παρούσα κατάσταση και τα πάντα γύρω σου μαυρίζουν. Κυριολεκτικά μαυρίζουν. Διαβάζεις ξανά και ξανά την ιστολογική εξέταση της βιοψίας που κρατάς ελπίζοντας ότι κάτι θα διάβασες λάθος, με τις ελάχιστες ως μηδαμινές γνώσεις που έχεις γι’ αυτά τα ιατρικά θέματα, μα όλα είναι ξεκάθαρα. Προσπαθείς να κάνεις τις μαύρες λέξεις όσο γίνεται λιγότερο σκούρες, μήπως κάτι δεν είδες σωστά, μα και πάλι γυρνάς στην πραγματικότητα της εξέτασης.
Καρκίνος.
Αυτό λέει η έκθεση που την υπογράφει η παθολογοανατόμος από το Βοστάνειο νοσοκομείο του νησιού. Μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα για την ακρίβεια. Κλαίς. Το μυαλό σου τρέχει στους δικούς σου ανθρώπους, στα παιδιά σου, στο εγγόνι σου. Σε καταλαβαίνουν δεν μπορείς να κρυφτείς, δεν μπορείς να πεις ψέματα.
Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Ένα μεσημέρι. Την ημέρα που γιόρταζε ο Θανάσης μας τα 2α του γενέθλια. Η απόλυτη ειρωνεία στο απόγειό της. Παιχνίδια της ζωής ή του θανάτου; Να γελάς και να κλαίς ταυτόχρονα. Να είσαι χαρούμενος μπροστά του, να παίζεις μαζί του, να λες το τραγούδι των γενεθλίων του ξανά και ξανά αφού είναι επιθυμία του και όταν γυρίζει κάπου αλλού το πρόσωπο του και δεν σε βλέπει να δακρύζεις.
Θα είμαι άραγε μαζί του και την άλλη χρονιά; Αναρωτιέσαι αστραπιαία και πριν προλάβεις να βουρκώσεις σε κοιτάζει σου απλώνει τα χέρια του και οι σκέψεις που έκανες προς στιγμήν ξεθωριάζουν. Μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα.
Το μυαλό σου έχει σταματήσει εκεί. Σ’ αυτές τις δυο λέξεις και αν καταφέρνει έστω για λίγο να προχωρήσει κάπου άλλου συναντά εικόνες από τους γιατρούς, από τα νοσοκομεία και από τις χημειοθεραπείες που επιβάλλονται στην κατάστασή σου. Μιλάς με γνωστούς με φίλους που έχουν –ιατρικές- άκρες, μαζεύεις τα άψυχα πια κομμάτια σου και φεύγεις από το νησί ελπίζοντας σε τι; Σε ένα λάθος στην καλύτερη περίπτωση, σε μια άλλη γνώμη ή να ακούσεις ότι η κατάστασή σου είναι τουλάχιστον αναστρέψιμη και αντιμετωπίσιμη.
Ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει και αν ακόμα έχεις δυνάμεις θα το παλέψεις. Τα βράδια δεν κοιμάσαι. Περιμένεις άγρυπνος να ξημερώσει. Περιμένεις τα αποτελέσματα από την αξονική, από την μαγνητική και από τα «πλακάκια» της βιοψίας που πήρες από το Βοστάνειο για μια άλλη επανεξέταση. Ελπίζεις; Λέει μια φωνή μέσα σου. Αναβαίνεις τους ορόφους της πολυκατοικίας για το ιδιωτικό παθολογοανατομικό εργαστήριο κάπου στην Τσιμισκή για να πάρεις να αποτελέσματα και όσο πλησιάζεις όλο και πιο πολύ νοιώθεις παγωμένος. Νοιώθεις κρύος, τρέμεις. Παραπαίεις. Αυτή είναι η αλήθεια. Τι περιμένω να ακούσω λες μέσα σου. Να επιβεβαιωθεί η γιατρός του Βοστάνειου στη Μυτιλήνη. Τι άλλο; Μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα με μορφολογικά χαρακτηριστικά ύποπτα παρουσίας όγκου έως χαμηλής διαφοροποίησης αδενοκαρκινώματος. Περίεργο, με τα μάτια του νου διαβάζεις ό, τι ακριβώς έγραφε η βιοψία από τον νοσοκομείο του νησιού.
Χτυπάς άψυχα την πόρτα του ιατρείου μα η καρδιά σου χτυπάει δυνατά. Σπάει σε κομμάτια. «Έλα, έτοιμα είναι από χθες το βράδυ. Ήθελα να σε πάρω τηλέφωνο αλλά ήταν αργά. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα ή τουλάχιστον ό, τι υπάρχει δεν είναι σοβαρό. Η διάγνωση της γιατρού από το νοσοκομείο της Μυτιλήνης ήταν λάθος. Πού τον είδε τον καρκίνο και μάλιστα μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα δεν μπορώ να καταλάβω».
Ανατριχιάζω. Τα πόδια μου δεν με σηκώνουν. Σκουπίζω τα δάκρυά μου, κάνω τον σταυρό μου και ακουμπώ το σώμα μου σε μια πολυθρόνα. Βγαίνουν και τα άλλα αποτελέσματα. Όλα είναι καθαρά. Το ψάχνω περισσότερο. Τρέχω και σε άλλους γιατρούς για να το πιστέψω. «Από το μαύρο πέρασες στο άσπρο» μου λέει ένας. «Η ιστολογική που μας έφερες από τη Μυτιλήνη και από το Βοστάνειο είναι λάθος από τη μια πλευρά και από την άλλη είμαι βέβαιος ότι η συνάδελφος εκείνη την στιγμή που την έγραφε ήταν αλλού κι αλλού».
Λάθος; Κάνουν λάθη οι γιατροί; Μα οι γιατροί είναι και λίγο Θεοί. Μπορούν να δώσουν ζωή, έχουν τον τρόπο, και την ίδια στιγμή να την αφαιρέσουν με μια λάθος διάγνωση για παράδειγμα. Επιτρέπεται να κάνουν λάθος; Λένε με τόση ευκολία σε κάποιον ασθενή ότι έχεις καρκίνο δίχως να το ερευνήσουν περισσότερο; Αναρωτιέμαι. Δίχως να το ελέγξουν ξανά και ξανά; Νοιώθω οργή και θυμό για αυτήν την γιατρό από το Βοστάνειο.
Θέλω να την βρω, θέλω να την βρίσω, θέλω να την φτύσω, θέλω να φωνάξω, να τσιρίξω και έτσι μαινόμενος να της υπενθυμίσω κάποια από τα λόγια από τον όρκο του Ιπποκράτη. Σκέφτομαι να την καταγγείλω στον ιατρικό σύλλογο (άραγε ποια είναι η θέση του πάνω σε τέτοιου είδους λάθη;).
Αλλά τι να περιμένω από έναν σύλλογο; Να δικαιωθώ; Να με υποστηρίξει; Άλλωστε κόρακας, κοράκου μάτι που λένε. Να την καταγγείλω την στιγμή που οι καταγγελίες σε βάρος της συγκεκριμένης γιατρού-απ’ ό, τι έμαθα εκ των υστέρων- είναι σωρός πάνω στο γραφείο της; Και το χειρότερο ακόμα είναι στη θέση της. Αναρωτιέμαι αν είναι ενήμερη η διοίκηση στο νοσοκομείο για τα «λάθη» όχι μόνο της συγκεκριμένης αλλά και άλλων γιατρών που έχουν συμβεί κατά το παρελθόν, που συνέβη και σε μένα, κι αν τα γνωρίζουν τι έχουν κάνει; Τίποτα. Κι αν πας στα δικαστήρια θα αναλάβουν οι δικηγόροι τα υπόλοιπα. «Ανθρώπινο λάθος» θα πει η ετυμηγορία όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και μετά από πολλές αναβολές.
Ο χρόνος μοιραία θα πάρει τον θυμό και την οργή που είχες εκείνη την στιγμή και η ζωή συνεχίζεται από εκεί που σταμάτησε. Έτσι λειτουργεί το σύστημα.
Η λέξη ευσυνειδησία, η υπαλληλική ευσυνειδησία, η υπευθυνότητα και η ευθιξία που μου έρχονται κατά νου δεν υφίστανται σε καμιά βαθμίδα του δημοσιοϋπαλληλικού βίου, δεν θα υπάρξουν ούτε κι εδώ στην ψυχρή και απρόσωπη ιατρική.
Έτσι είναι. Και στην νησιώτικη επαρχία τα πράγματα και τέτοιου είδους καταστάσεις είναι ακόμα πιο δύσκολες για να μην πω τραγικές. Χρήμα να έχεις να ξοδεύεις στην κατά τ’ άλλα δωρεάν υγεία για όλους. Όσο γι’ αυτά που έχασα για την λεγόμενη ψυχική οδύνη; Να πάει στο διάολο. Να πάνε στο διάολο και τα χρήματα που ξόδεψα δίχως –τελικά- ουσιαστικό λόγο. Αφού τώρα όλα έχουν πια περάσει.
----
* Ο Κώστας Ν. Βελούτσος γεννήθηκε, ζει στη Μυτιλήνη. Υπηρέτησε στο Πυροσβεστικό Σώμα από το 1987 έως το 2015. Είναι έγγαμος και πατέρας δύο παιδιών.
Έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία του : "Σεργιάνι στη ζωή" , "Τελευταία Φορά" , "Ζωή από τον θάνατο" ,"Κόκκινα Φεγγάρια" και "Άλικες Ζωές"
