Προς τον κ. Υπουργό Προστασίας του Πολίτη
Θέμα: Κίνδυνος οικολογικής καταστροφής στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή του Β.Α. Αιγαίου από το πρόσφατο ναυάγιο τουρκικού φορτηγού πλοίου μεταξύ της Χίου και της Σάμου
Στις 27 Δεκεμβρίου μεταξύ της Χίου και της Σάμου βυθίστηκε το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Dogu Haslaman» το οποίο μετέφερε 1.700 τόνους λίπασμα που είχε φορτώσει από την Ουκρανία με προορισμό το Ισραήλ. Το συμβάν αυτό έγινε γνωστό στο πανελλήνιο όταν το 12μελές πλήρωμα του πλοίου αρνήθηκε τη βοήθεια των ελληνικών σωστικών μέσων και με λέμβο κατευθύνθηκε σε παραπλέον τουρκικό πλοίο αμφισβητώντας την δικαιοδοσία της Ελλάδας εντός των χωρικών της υδάτων. Εκτός από την πολύ σοβαρή αυτή παράμετρο φαίνεται να αναδεικνύεται και η επίσης πολύ σοβαρή παράμετρος της επαπειλούμενης οικολογικής καταστροφής του θαλάσσιου περιβάλλοντος
Το πλοίο είναι βυθισμένο σε βάθος 1000 μέτρων γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την ανέλκυση του. Μέχρι σήμερα η πλοιοκτήτρια εταιρία φαίνεται να σιωπά, ενώ και οι ελληνικές αρχές δεν έχουν εκδώσει κάποια σχετική ενημερωτική ανακοίνωση. Σύμφωνα με οικολογικές οργανώσεις, αυτοδιοικητικές κινήσεις αλλά και τις τοπικές αρχές υπάρχει έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο οικολογικής καταστροφής από ενδεχόμενη διαρροή του φορτίου στη θάλασσα.
Ενδεικτικό μάλιστα της ανησυχίας των τοπικών αρχών είναι και η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Χίου Κ. Γιανάρη προς το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος-Ελληνική Ακτοφυλακή-Διεύθυνση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος ζητώντας ενημέρωση για ενδεχόμενους περιβαλλοντικούς κινδύνους από τη βύθιση του πλοίου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα το Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» υπογραμμίζει ότι το ναυάγιο δεν είναι ακίνδυνο και πως θα υπάρξουν επιπτώσεις στα ευαίσθητα, ολιγοτροφικά θαλάσσια οικοσυστήματα της περιοχή. Επισημαίνει επίσης, ότι η διεθνής εμπειρία έχει δείξει πως αντίστοιχα ναυάγια μπορούν να επιβαρύνουν σημαντικά τα θαλάσσια οικοσυστήματα αλλά δεν μπορεί να γίνει ουσιαστική αξιολόγηση του κινδύνου πριν μάθουμε τον ακριβή τύπο των λιπασμάτων. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται επίσης ο προβληματισμός του ωκεανογράφου και διευθυντή ερευνών του ΕΛΚΕΘΕ κ. Βαγγέλη Παπαθανασίου, ο οποίος δηλώνει ότι οι επιπτώσεις του ναυαγίου εξαρτώνται από το βάθος της θάλασσας στο σημείο, τα θαλάσσια ρεύματα και τον τρόπο με τον οποίο θα διαλυθεί το φορτίο (τα λιπάσματα είναι υδατοδιαλυτά), τον τύπο λιπάσματος, τη σχέση αζώτου και φωσφόρου στα λιπάσματα και την ίδια σχέση στο νερό.
Εδώ και μήνες το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» έχει τονίσει τον κίνδυνο για ένα μεγάλο θαλάσσιο ατύχημα στο Αιγαίο. Οι ερευνητές του «Αρχιπελάγους», μελετώντας με ηλεκτρονικά συστήματα την κίνηση των πλοίων στα σημαντικά θαλάσσια περάσματα του Αιγαίου, κάνουν λόγο για «ανησυχητικές συνθήκες, διότι οι υδάτινοι δίαυλοι είναι υπερφορτωμένοι, ενώ οι πορείες που ακολουθούνται είναι ακανόνιστες και μη ελεγχόμενες. Ο κίνδυνος μιας οικολογικής καταστροφής επιτείνεται από το γεγονός πως περίπου τα μισά εμπορικά που διαπλέουν τις ελληνικές θάλασσες φέρουν σύμφωνα με το «Αρχιπέλαγος» τις λεγόμενες «σημαίες ευκαιρίας». Οι χώρες αυτές χαρακτηρίζονται για την ελαστική εφαρμογή της διεθνούς ναυτιλιακής νομοθεσίας και επιτρέπουν συχνά στα πλοία να ταξιδεύουν με ανεπαρκείς υποδομές αποτροπής ρύπανσης και ζητούν να ληφθούν μέτρα αντίστοιχα με αυτά που εφαρμόζουν σχεδόν όλες οι παράκτιες χώρες, στις οποίες υπάρχει αυξημένη κίνηση πλοίων.
Με βάση τα παραπάνω,
ερωτάται ο κ. Υπουργός
- Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει για την αποτροπή ενδεχόμενης οικολογικής καταστροφής στην θαλάσσια περιοχή από το ναυάγιο του τουρκικού πλοίου;
- Προτίθεται να αναλάβει πολιτικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες για την λήψη ουσιαστικών μέτρων για την αποτροπή της θαλάσσιας ρύπανσης αντίστοιχα με αυτά που εφαρμόζουν σχεδόν όλες οι παράκτιες χώρες, στις οποίες υπάρχει αυξημένη κίνηση πλοίων;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Θοδωρής Δρίτσας
Α΄ Πειραιά και Νησιών