Ο Λουίς Μπουνιουέλ σε τρελά κέφια κι εμείς

Της Τζώρτζιας Ρασβίτσου*

Πολιτικός σουρεαλισμός, νομοθετικός σουρεαλισμός, κοινωνικός σουρεαλισμός... Σουρεαλισμός! Εγκλωβισμένοι σε μία τραγική κατάσταση κυκλικής πορείας, μην γνωρίζοντας ούτε τον σωστό τρόπο για να ξεφύγουμε, ούτε τη διάρκειά της, κι ακόμη περισσότερο ποιο θα είναι το τέλος της.

Εδώ και καιρό έχω την αίσθηση ότι είμαστε συμπρωταγωνιστές στον «Εξολοθρευτή Άγγελο» του Μπουνιουέλ (προσφέρει πολλούς συμβολισμούς) και μάλιστα χωρίς ταξική διάκριση:

Καθώς ο χρόνος περνά, οι πρωταγωνιστές κι εμείς συνειδητοποιούμε ότι κάθε προσπάθεια να περάσουμε το κατώφλι αποβαίνει άκαρπη. Ένα απροσδιόριστο κάτι μάς κρατά φυλακισμένους μ' έναν μυστήριο τρόπο, έτσι ώστε το αυτονόητο γίνεται ανυπέρβλητο και μια άγνωστη δύναμη μας έχει αγκυλώσει.

Αυτή η άγνωστη δύναμη εξασθενεί τη βούληση ή μήπως είναι η ίδια η βούληση; Οι δυσκολίες που (οι πρωταγωνιστές κι εμείς) αντιμετωπίζουμε (πείνα, δίψα, ξεβόλεμα) δημιουργούν φόβο κι αυτός με τη σειρά του ελευθερώνει στην αρχή κακίες, μικρότητες, ενώ καταλήγει να καταπιεί την πολιτισμένη μας συμπεριφορά και να την αντικαταστήσει με επιθετικότητα. Όταν η ψυχραιμία χαθεί, τη θέση της παίρνουν τα ζωώδη ένστικτα κΑι οι ακρότητες, ενώ κάποιοι, μην μπορώντας να το αντέξουν, αυτοκτονούν.
Προς το παρόν μέχρι εδώ έχουμε συμπρωταγωνιστήσει...

Η συνέχεια για τους πρωταγωνιστές είναι ζοφερή: Το πισωγύρισμα των κινήσεων, η αυτοκριτική και η ανασυγκρότηση της σκέψης και της βούλησης, η επιστροφή εκεί απ' όπου ξεκίνησαν θα τους απεγκλωβίσει, για να τρέξουν χαρούμενοι να εγκλωβιστούν πάλι... κάπου αλλού! Το τέλος είναι ακόμα χειρότερο...

Εύχομαι να εγκαταλείψουμε έγκαιρα τους ρόλους.

Έτσι, λοιπόν, σουρεαλιστικά εγκλωβισμένοι στο δόγμα «το μη χείρον, βέλτιστον», κινούμαστε κυκλικά κάνοντας ακούσια «την τύφλα μας» τέχνη.

Μ' αυτήν την τέχνη προσπαθούμε ν' απαντήσουμε στον περιφερόμενο ανά την Ευρώπη οικονομικό φονταμενταλισμό, που με αμφισβητούμενη ηθική και κίνητρα απέκτησε δικαίωμα εκβιαστικής παρέμβασης, σπρώχνοντάς μας σε μονοπάτια οικονομικά απροσπέλαστα και σε ηθικά βάραθρα (αντιμετώπιση προσφυγικού), διαλύοντας έτσι μια κοινωνία που κυνικά θεωρεί ότι αποτελείται μόνο από αριθμούς.

Η εκτεταμένη αυτή παρέμβαση έχει επιτεθεί στον ψυχισμό, στην αξιοπρέπεια, στις πνευματικές αντιστάσεις της κοινωνίας αυτής και στις αξίες πάνω στις οποίες βασίστηκε, μετατρέποντάς μας σε αδύναμα κι ευάλωτα ανθρωπάκια, που με μια απλή χειραψία ή μ' ένα δηκτικό κούνημα του χεριού του (π.χ. μία διαγραφή από μία συνθήκη για δικό του όφελος), μπορεί να μας σωριάσει σε δρόμους πόλωσης, κοινωνικής αναταραχής, βαρβαρότητας, σε δρόμους εγωιστικούς κι αδιέξοδους.
Η λογική έχει καταλυθεί. Όμως η τέχνη του σουρεαλισμού είναι τόσο ελεύθερη, που αφήνει άπειρες επιλογές και λύσεις. Κι οι λύσεις έρχονται συνήθως από κάτι ασήμαντο ή από το πουθενά ή από 'κεί που δεν το περιμένεις... ή απλά δεν έρχονται!

--------------

* H  Τζώρτζια Ρασβίτσου είναι συμβολαιογράφος και αρθρογραφεί στο Lesvosnews.net

αρχική δημοσίευση εφημερίδα "Η ΑΥΓΗ"