Κατάσταση των πρώτων Τούρκων αιχμαλώτων που απομακρύνθηκαν από τη Λέσβο
Γράφει ο Μάκης Μπεκιάρης / Lesvosoldies.gr
Μυτιλήνη 8 Νοεμβρίου τού 1912 :ο βαλής Εκρέμ Μπέης, ο μουτεσαρίφης Εράμ Μπέης και ο ταγματάρχης του Οθωμανικού Στρατού Αβδούλ Γκανή υποδέχονται στο Διοικητήριο της πόλης την αντιπροσωπεία του Ελληνικού Στρατού, που με το «Αβέρωφ» και τα άλλα καράβια του απελευθερωτικού Ελληνικού Στόλου πολιορκούσαν την πόλη.
Ο Εκρέμ Μπέης κι ο Εράμ Μπέης συμφωνούν να παραδώσουν την πόλη, ο Αβδούλ Γκανή διαφωνεί και αποχωρεί , προκειμένου ένα μήνα περίπου αργότερα να δώσει στα υψώματα του Κλαπάδου την μάχη που οδήγησε στην απελευθέρωση ολόκληρου του νησιού από τον στρατό κατοχής.
Με την απελευθέρωση της πόλης της Μυτιλήνης οι ελληνικές δυνάμεις αποβιβάζονται στο νησί.
Ο Κωνσταντίνος Μελάς ορίζεται πολιτικός και στρατιωτικός διοικητής Λέσβου, ο ταγματάρχης Αλέξανδρος Μανουσάκης, Επίτροπος της Ελληνικής Κυβέρνησης της νήσου, ενώ ο αρχηγός του Ελληνικού στόλου Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης με το πρώτο του ελληνικό πια διάγγελμα μεταξύ άλλων «διακηρύσσει και διατάσσει» ότι οι οθωμανικές αρχές (εκτός από τους υπαλλήλους τοπικής διοίκησης) καθαιρούνται, απαγορεύεται η οπλοφορία ενώ μετά τον αφοπλισμό των τούρκων στρατιωτών τίθονται υπό την προστασία του στρατού κατοχής.
Ο τελευταίος οθωμανός Βαλής Αιγαίου (Εκρέμ Μπέης) και ο μουτεσαρίφης (Εράμ Μπέης) συλλαμβάνονται σαν πολιτικοί κρατούμενοι , η τούρκικη χωροφυλακή αιχμαλωτίζεται χωρίς αντίσταση , οι αξιωματικοί του αμυνθέντος τούρκικου στρατού διατηρούν το δικαίωμα να κυκλοφορούν ελεύθεροι στο νησί διατηρώντας τα ξίφη τους με τον όρο να μην στραφούν εναντίον του ελληνικού στρατού κατοχής και των συμμάχων αυτού, ενώ ένα μέρος του εναπομείναντος τούρκικου στρατού τίθεται υπό περιορισμό εντός του φρουρίου της πόλης της Μυτιλήνης.
Ταυτόχρονα μεθοδεύεται και η διαδικασία απομάκρυνσής των από το νησί.
Παραθέτουμε κατάσταση (αρχείο Βαλκανικών Πολέμων ΔΙΣ/ΓΕΣ) η οποία συντάχθηκε στις 16/11/1912 με τα άτομα τα οποία προγραμματίζονταν να επιβιβαστούν στο ατμόπλοιο «Πέλοψ» με τελικό προορισμό την Αθήνα.