Ovil and Usman, το γκέι ζευγάρι Μουσουλμάνων της Μόριας στο ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Γέρου
Ο διεθνούς φήμης εικαστικός Δημήτρης Γέρος, εδώ και πολλά χρόνια ζει για μεγάλα διαστήματα στη Λέσβο, το νησί που έγινε διάσημο για τους καταυλισμούς προσφύγων και μεταναστών. Είναι επόμενο λοιπόν να έχει ζήσει την προσφυγική κρίση από την ημέρα που έφτασε η πρώτη βάρκα στην ακτή και την επίδρασή που έχουν στους κατοίκους του οι εκατοντάδες χιλιάδες δυστυχισμένων ανθρώπων που πέρασαν, και συνεχίζουν να περνούν, από αυτό. Στη Λέσβο συνάντησε μεταξύ άλλων και δύο νεαρούς ερωτευμένους Μουσουλμάνους, τους Οβίλ και Ουσμάν , άκουσε την συγκινητική τους ιστορία, και αποφάσισε να την μοιραστεί μαζί μας. Ας σημειωθεί πως, αν και παλιότερα ο Δημήτρης Γέρος είχε κάνει έργα Video Art -ήταν μάλιστα από τους πρώτους εκφραστές αυτής της Τέχνης- είναι η πρώτη φορά που ασχολείται με τον κινηματογράφο.
Το ντοκιμαντέρ καταγράφει την εκ βαθέων μαρτυρία του ζευγαριού των οποίων η μόνη επιθυμία ήταν να ζήσουν ελεύθερα μαζί, αφού στις πατρίδες τους αυτό είναι παράνομο και ως εκ τούτου επικίνδυνο. Επομένως γι’ αυτούς δεν υπήρχε άλλη επιλογή από το να αποδράσουν στη Δύση, ακολουθώντας το καραβάνι μεταναστών και προσφύγων που αναγκαστικά περνάει από την Ελλάδα. Έτσι βρέθηκαν παγιδευμένοι στον διαβόητο προσφυγικό καταυλισμό της Μόριας όπου ο «Παράδεισος» που τους είχαν υποσχεθεί έμοιαζε περισσότερο με κόλαση.
Η σοκαριστική μαρτυρία τους, ήταν επίσης η αφορμή για να αναδειχτούν μέσα από το φιλμ, οι απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων στις χώρες τους, η ομοφοβία, η προκατάληψη της Μουσουλμανικής θρησκείας απέναντι σε οποιονδήποτε διαφέρει από το κυρίαρχο θρησκευτικό και κοινωνικό πρότυπο και προ παντός η έλλειψη βασικών ανθρώπινων ελευθεριών που εμείς τις θεωρούμε δεδομένες.
Εκτός των άλλων απεικονίζει επίσης, μέσα από μοναδικά πλάνα ακυκλοφόρητου υλικού, και με τον πλέον αντικειμενικό τρόπο, τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, το ανθρώπινο μωσαϊκό και τη ζωή εντός και εκτός της Μόριας.
Επειδή απαγορεύεται αυστηρά στους ιδιώτες, τους δημοσιογράφους και τα κινηματογραφικά συνεργεία να εισέλθουν στον καταυλισμό χωρίς κρατική άδεια, πολλές σκηνές έχουν καταγραφεί με τα κινητά τηλέφωνα μεταναστών ή προσφύγων. Πρόκειται για ανέκδοτο υλικό που το παραχώρησαν προκειμένου να χρησιμοποιηθεί σ’ αυτή τη παραγωγή.
Ο Δημήτρης Γέρος μας είπε για το φίλμ:
Ελάχιστοι μουσουλμάνοι , όπως οι Οβίλ και Ουσμάν, έχουν το σθένος να παραδεχτούν ότι είναι γκέι. Ιδίως όταν ζουν αυτοεξόριστοι ανάμεσα σε χιλιάδες άλλους, κυρίως βαθιά θρησκευόμενους, και μάλλον εξαθλιωμένους συμπατριώτες τους, στον απαράδεκτο καταυλισμό της Μόριας, στη Λέσβο, όπου συνυπάρχουν άτομα διαφορετικών φυλών, προερχόμενα, κατά κανόνα, από χαμηλά κοινωνικά στρώματα.
Η δύναμη με την οποία αντιμετωπίζουν τη ζωή, και το κουράγιο τους, με έκανε να δημιουργήσω αυτό το ντοκιμαντέρ προκειμένου να ενθαρρύνω και άλλους μουσουλμάνους να εκφραστούν ελεύθερα, χωρίς καμία ενοχή για την ιδιαιτερότητά τους, και παράλληλα να δείξω την αγάπη, τη θλίψη, τη μοναξιά, την απελπισία αλλά και τη μεγάλη λαχτάρα για ελευθερία και ζωή που χαρακτηρίζει αυτά τα παιδιά.
Επίσης, μέσα από τις άθλιες εικόνες και τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης στον καταυλισμό, ήθελα να υπενθυμίσω την αποκλειστική ευθύνη μερικών χωρών που με την πολιτική τους δημιουργούν πρόσφυγες και μετανάστες που αναγκάζονται να φύγουν απελπισμένοι από την πατρίδα τους και να ζουν με την αγωνία της απόρριψης, χωρίς ουσιαστική αλληλεγγύη και βοήθεια από την διεθνή κοινότητα η οποία παρακολουθεί μάλλον αδιάφορα τα γεγονότα και έχει αφήσει τη φτωχή Ελλάδα και την Ιταλία να διαχειριστούν τον μεγαλύτερο όγκο αυτού του προβλήματος.
Όσο ο δυτικός κόσμος δεν αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το μεταναστευτικό τόσο τα πράγματα θα χειροτερεύουν. Πρέπει, επί τέλους, να σταματήσει η καταπίεση, να εκλείψει ο σκοταδισμός και να υπάρξει ελευθερία, αφού, όχι μόνον οι γκέι αλλά κυρίως οι γυναίκες υποφέρουν στις οπισθοδρομικές μουσουλμανικές χώρες, όπου έχει καταπατηθεί κάθε ανθρώπινο δικαίωμα και η δικαιοσύνη λειτουργεί επιλεκτικά.
Βιογραφικό Σκηνοθέτη
Ο Δημήτρης Γέρος έχει πραγματοποιήσει 58 ατομικές εκθέσεις έργων του στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Köln, Düsseldorf, Νέα Υόρκη, Kassel, Στρασβούργο, Οξφόρδη (Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης), Darmstadt, Indiana (Ball State Art Gallery), Heidelberg, Barranquilla-Colombia (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης), Λευκωσία, Μιλάνο, Bochum (The Bochum Museum), Berlin, Wuppertal, Michigan (Kelsey Museum), Μεξικό (Εθνικό Μουσείο), Mannheim και αλλού.
Για την δουλειά του έχουν κυκλοφορήσει πολλά βιβλία. Το τελευταίο του φωτογραφικό λεύκωμα έγινε σε συνεργασία με τον Edward Albee, ενώ το προηγούμενο από αυτό παρουσίαζε φωτογραφίες του από την μακρόχρονη φιλία του με τον Gabriel García Márquez. Το βιβλίο του «Shades of Love, inspired by poems of C.P. Cavafy», με πρόλογο του Edward Albee και εισαγωγή του John Wood, η American Library Association το κατέταξε στις 10 κορυφαίες εκδόσεις του 2011.
Το ντοκιμαντέρ θα ξεκινήσει την φεστιβαλική του πορεία από το τμήμα "Πλατφόρμα" του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες προβολές σε φεστιβάλ του εξωτερικού.
------
Ovil and Usman
Ένα ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Γέρου
(Ελλάδα, 2019, Διάρκεια: 46:58’, Έγχρωμο)
Σενάριο - Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γέρος / Παραγωγή: Phyllo Editions
Πρωταγωνιστούν: Ovil Hasnat, Usman Javed / Αφήγηση: Νίκος Λίγγρης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Δημήτρης Γέρος / Σχεδιασμός Παραγωγής – Επίβλεψη Μοντάζ: Δημήτρης Βέκιος / Μοντάζ: Παναγιώτης Γουμπούρος / Ήχος: Ηλίας Πλατής / Μουσική: Μανώλης Μανουσάκης / Sound Design : Ηλίας Πλατής- Μανώλης Μανουσάκης / Sound Mix: Κώστας Μπόκος / Post Production: Βασίλης Κουντούρης / Associate Producer: Μαρία Καραγιαννάκη.
