«Μέσα από τις σκιές» του Χουάν Χοσέ Μιγιάς
«Μέσα από τις σκιές» του Χουάν Χοσέ Μιγιάς
«Μέσα από τις σκιές» του Χουάν Χοσέ Μιγιάς, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός (Μετάφραση: Θεοδώρα Δαρβίρη, Πρώτη έκδοση: Ιανουάριος 2017)
Γράφει η Ράνια Μπουμπουρή
Μέσα από τις σκιές τιτλοφορείται το τελευταίο μυθιστόρημα του πολυβραβευμένου και δημοφιλούς Ισπανού συγγραφέα Χουάν Χοσέ Μιγιάς. Ο Μιγιάς (γενν. 1946, Βαλένθια) πέρασε φτωχικά παιδικά χρόνια και αναγκάστηκε να εργαστεί από νωρίς. Στο πανεπιστήμιο ακολούθησε σπουδές Φιλοσοφίας και Λογοτεχνίας, τις οποίες εγκατέλειψε στο τρίτο έτος για να αφοσιωθεί στη δημοσιογραφία. Τα μυθιστορήματά του, που έχουν μεταφραστεί σε 23 γλώσσες, διακρίνονται κυρίως για την πρωτοτυπία τους και τη διεισδυτική τους ματιά στην καθημερινή ζωή.
Σύμφωνα με την υπόθεση του τελευταίου του έργου, λοιπόν, ο 43χρονος Δαμιάν Λόμπο χάνει τη δουλειά του, ύστερα από 25 συναπτά έτη στην ίδια εταιρεία, με αποτέλεσμα να χάσει μαζί και την αυτοπεποίθησή του, όπως και τον κόσμο του, όπως τον γνώριζε και όπως είχε συμβιβαστεί σε αυτόν. Κάποια στιγμή, κάνοντας βόλτα σ’ ένα φιλανθρωπικό παζάρι, ο Δαμιάν προχωρά σε μια παρορμητική ενέργεια τελείως ξένη προς τον εαυτό του: κλέβει ένα μικροαντικείμενο αξίας. Και, προκειμένου να ξεφύγει από την καταδίωξη, χώνεται σε μια μεγάλη δρύινη ντουλάπα. Ενώ όμως περιμένει να καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός για να μπορέσει να το σκάσει, τα φύλλα της ντουλάπας ασφαλίζονται με μονωτική ταινία και το βαρύ έπιπλο μεταφέρεται σε ένα φορτηγό, και από εκεί στο σπίτι της οικογένειας που το έχει αγοράσει. Μέσα από τις σκιές, λοιπόν, ο Δαμιάν αρχίζει να παρακολουθεί τη ζωή μιας τριμελούς οικογένειας και, από ένα σημείο κι έπειτα, να συμμετέχει σε αυτή.
Από άποψη δομής, το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία μέρη: το πρώτο μέρος, μέχρι την εγκατάσταση του Δαμιάν στην οικογένεια της Λουθία και του Φέντε, που ζουν με την κόρη τους, Μαρία· το δεύτερο μέρος, η προσαρμογή στη ζωή της οικογένειας και η αλλόκοτη αυτή συμβίωση· το τρίτο μέρος, η ανάληψη πρωτοβουλίας για τη μεγάλη αλλαγή – το περιγράφουμε όσο το δυνατόν πιο αδρομερώς, ώστε να μην αποκαλύψουμε τα μυστικά του πρωτότυπου αυτού βιβλίου στον αναγνώστη.
Σελίδα τη σελίδα χτίζεται μια ιστορία απρόβλεπτη αλλά απολύτως πειστική, μοντέρνα αλλά με στοιχεία κλασικά. Το χιούμορ του Μιγιάς είναι λεπτό και χαρίζει την αλαφράδα που χρειάζονται σκηνές οι οποίες ίσως να ήταν αλλιώς κλειστοφοβικές, είτε αναφέρονται στον οικειοθελή εγκλεισμό του πρωταγωνιστή στην ντουλάπα, είτε στον εγκλωβισμό του σε μια καθημερινότητα και σ’ ένα σύστημα που τον έχει αποξενώσει απ’ τον ίδιο του τον εαυτό. Επίσης, εξαιρετική η κριτική του ματιά στη σημερινή ζωή, με την κυριαρχία των τηλεσκουπιδιών και των υπολογιστών: «Τα τελευταία δύο χρόνια τα πέρασα στο υπόγειο [της εταιρείας όπου εργαζόταν], ολομόναχος, χωρίς καμία άλλη συντροφιά παρά μόνο τον υπολογιστή μου, τον οποίο κατέληξα να γνωρίζω καλύτερα και από τον εαυτό μου» (σελ.61). Όπως και η ανάλυσή του στον ανθρώπινο ψυχισμό, χωρίς να γίνεται ούτε μια στιγμή κουραστικός: «Ο φόβος είναι ένα από τα πιο ολέθρια συναισθήματα, πραγματικά μας μεταμορφώνει σε παράσιτα. […] Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία από αυτή που σου χαρίζει η απουσία του φόβου» (σελ.73)». Ψυχισμός που, ασφαλώς, επηρεάζεται από το οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο, όπου καλείται το άτομο να ζήσει ή, απλώς, να επιβιώσει: «…σε συγκεκριμένα οικονομικά συστήματα, καθίσταται σχεδόν αδύνατη η διαμόρφωση προσωπικής ταυτότητας» (σελ.168).
Μυθιστόρημα εξίσου ανάλαφρο όσο και ουσιαστικό, απλό όσο και συμβολικό, συνομιλεί τόσο με το μυαλό όσο και με την ψυχή του αναγνώστη. Ανακαλύψτε το!
Βρείτε το εδώ